Marleen Klinkert laat in haar Instagram account Mijn leven met borderline zichzelf zien, het is een vorm van wat in de therapeutenwereld ook wel ‘adequate zelfonthulling’ wordt genoemd. Johan Atsma spreekt haar over haar motivaties en geschiedenis.
Dit keer doen we het eens anders, bedacht ik. Al enige tijd volg ik het Instagram-account Mijn leven met borderline. Ik weet niet precies hoe ik daar verzeild raakte, maar het feit dat het gerund wordt door Marleen Klinkert heeft er waarschijnlijk voor gezorgd. Marleen was ooit ook werkzaam op het MBO college waar ik als docent rondliep. We hadden weleens met elkaar te maken rondom Studentenraad-perikelen. Zij probeerde een klassenvertegenwoordigersoverleg van de grond te krijgen en ik zou daaruit leden voor ‘mijn’ studentenraad kunnen vissen. Beiden liepen we met die uitdaging aan tegen de beperkingen van een grote organisatie. Voor haar was het aanleiding om uit die boot te stappen. Haar kwaliteiten kwamen er in de knel, zo kunnen we al pratend vaststellen.
Nieuwsgierigheid
Als je een bekende naam tegenkomt op Instagram, die jou meeneemt in haar hoogstpersoonlijke problematiek inclusief de vele emoties die daarmee gepaard gaan, dan ontstaat een niet te weerstane drang om dat te blijven volgen. Het een en ander gaat - ik kan dat niet ontkennen - gepaard met de nodige verbazing. Maar ook met nieuwsgierigheid… En dus legde ik contact om met haar in gesprek te gaan. Geen boek maar een Instagram account is in dit geval dus mijn aanleiding.
Ik hoef er niet ver voor te reizen, we ontmoeten elkaar in een lunchroom in Amsterdam-Oost. Ik voel me thuis in de ietwat rommelige sfeer met Amsterdams accent. Marleen is overduidelijk een bekende klant, ze mag op een gegeven moment druiven plukken uit de grote bak die net wordt binnengebracht. Daarbij word ik gewoon overgeslagen en zo hoort dat ook, want die status van bekende cq geliefde klant moet ik eerst maar eens zien te krijgen.
Aard van het beestje
Al snel zijn we in gesprek. Als ik dan vraag hoe het met haar is, antwoordt Marleen: “Vandaag is het goed.” En dat is tekenend. “Het is niet te filmen, hoe het met mij gaat; dat is zo wisselend en dat is een onderdeel van mijn borderline-problematiek. Dat is wel frustrerend en het zit ook wel een beetje in mij. Het is de aard van het beestje, ik ben nou eenmaal een temperamentvol type. En daarnaast heb ik ook moeilijke dagen wanneer ik therapie heb. Die combinatie van persoonlijke aanleg naast alles dat er met me gebeurd is, kan problematisch worden. Een heleboel gebeurt bij mij intern.”
Dat gaat al je hele leven zo?
“Ja, al van jongs af aan heb ik te maken gehad met hulpverlening. Ik kwam al heel jong bij het toenmalige RIAGG. Het begon al vanaf mijn vierde, vanwege de scheiding van mijn ouders en toen zat er bij mij al behoorlijk wat gedrag dat mijn moeder zorgen baarde. Ze voelde aan dat er iets niet goed was, maar het nadeel daarvan was dat het probleem op die manier erg bij mij werd gelegd. De focus was gericht op wat er bij mij niet goed ging, vooral toen ik een jaar of acht à negen was. Dat de omgeving en de situatie ook van belang waren, die link is toen nooit gelegd. Ik was ‘een moeilijk kind’. Er is iets mis met mij en dat is dan is mijn eigen schuld. Niemand heeft er nooit doorheen kunnen kijken waar mijn gedrag eigenlijk vandaan kwam.”
Koninginnegedrag
Marleen heeft zich jaren niet gehoord, gezien en begrepen gevoeld. Dat gebrek aan zelfvertrouwen en verdriet is ze gaan overcompenseren. En daarnaast was er altijd slecht slapen. En wat Marleen noemt ‘koninginnengedrag’.
“Mijn moeder trok dat gewoon niet. De hulpverlening zou ook bij mijn moeder hebben kunnen aankloppen, maar dat gebeurde niet. Het is altijd geweest: Marleen moet dit en Marleen moet dat. Ik weet wat ik moet doen, maar het lukt me niet dus dan is het mijn eigen schuld. Nu voelt dat heel verdrietig voor mezelf.”
Keerpunt
Keerpunt voor Marleen is de zwangerschap van haar zoon geweest. “Altijd geweten dat er iets met mij was, dat was een noodklok, nu moet ik echt iets gaan doen.” Marleen wilde zoals ze dat zegt ‘de lijken uit de kast hebben’. Ze wilde niet hetzelfde doen als haar moeder deed. “Zelf moeder worden zorgde er ook voor dat ik niet zozeer begrip voor mijn moeder kreeg, integendeel: ik begreep eigenlijk nog minder van mijn moeder, hoe kan dat nou.” Reden temeer er iets mee te gaan doen.
Op haar 30ste komt Marleen terecht in de verslavingszorg. Ze sliep al twee jaar heel slecht en blowen werd haar slaapmiddel. “Ik wilde niet dat mijn zoon dat ging meemaken. Ik wilde niet dat mijn zoon met een verslaafde moeder naar school moet gaan: ik deed het echt voor hem”. Er kwam een periode van een aantal weken hulpverlening. Later, bij een opname in 2022 ontdekte Marleen dat ze inmiddels zeker ook hulp had gezocht voor zichzelf. ‘Ik verdien dit ook niet’ was een belangrijk inzicht. “Verslavingszorg was niet echt mijn plek”, zegt Marleen. “Verslaving is net als depressie een symptoom van… dat werd daar duidelijk en toen kwam de diagnose borderline. En daar was ik niet blij mee, ik weigerde dat… er zijn veel vooroordelen over borderline en ik wilde dat stigma niet.”
‘Dan maar borderline’
“… toen las ik een heel mooi artikel in ‘Psychologiemagazine’ over Borderline. In het oude idee over borderline herkende ik me niet, maar in de nieuwe opvatting rondom traumatische gebeurtenissen waar borderline een reactie op is, kon ik me veel meer vinden.”
‘Dan maar borderline’ dacht Marleen. “Het voelde als jarenlang in een bushokje zitten, jarenlang wachten op een bus die niet kwam en nu kwamen er therapieën waar ik echt wat aan had.”
Boosheid
En dat brengt natuurlijk heel wat teweeg. “Ik kwam er laatst achter dat ik eigenlijk altijd boos ben geweest, en onder die boosheid zit verdriet. Eerst boosheid en dan valt het kwartje, dan besef ik dat dat ook tegen mij is gezegd en dat triggert iets in mijn lichaam. Dan is er heel snel boosheid. En altijd had ik het idee ‘gewoon maar een grote bek opzetten’, en niet het besef dat ik ook verdrietig mag zijn. Andere mensen schieten heel snel in verdriet en gaan dan janken. Ik gebruikte een grote mond om me staande te houden.”
Als je haar Instagram account volgt krijg je daar - recht voor zijn raap - een eerlijk beeld van. Marleen laat zich zelf daar in al haar emoties kennen, ze speelt welbewust open kaart om anderen die hetzelfde meemaken te ondersteunen en om het stigma te bestrijden.
Internetpersoonlijkheid
Hoe ben je internetpersoonlijkheid geworden?
“Ook dat is een heel verhaal natuurlijk. Oorspronkelijk was er een plan met een vriendin. Aan de babbel geraakt, allebei knappe jonge vrouwen, Vrouwen waarvan je aan de buitenkant niets ziet. Ons idee was iets te publiceren met als thema ‘hoe is het leven met…’. Ik twijfelde niet. Mijn vriendin wilde niet openbaar gaan. Ook een aantal mensen in mijn omgeving raadden het af, maar de belangrijksten waren heel steunend. ‘Je straalt als je het er over hebt’, werd gezegd.”
“Mijn opname in 2022 heeft er voor gezorgd dat ik durfde te gaan delen. Omdat ik toen pas besefte dat het niet mijn schuld was/is. Toen ben ik begonnen om te leren praten, om mezelf uit de kluis van schuld en boete te halen. Ik moest ook iets te doen hebben. Zie het als een uit de hand gelopen hobby. Er werd massaal positief gereageerd toen ik er mee begon.”
De complimenten die Marleen er voor krijgt doen haar heel goed. “Ik kwam erachter dat ik anderen er mee help.” Het is allemaal actueel wat Marleen laat zien, maar wel met een vertraging. Marleen schrijft voor zichzelf en daar haalt ze de stukjes uit die ze online wil zetten.
Heb jij daar ook je grenzen in?
“Het moet volledig, anders is het niet echt. Ik laat wel mijn zoon er buiten; hij komt hooguit gedoseerd ter sprake. Mezelf begrenzen heb ik wel geleerd.”
Mindfuck
Marleen heeft naar eigen zeggen op een natuurlijke manier zichzelf naar een bepaalde aanpak geduwd.
“Social media is een mindfuck. Af en toe probeer ik daar een beetje afstand van te nemen. Daar komt nu professioneel ondernemerschap bij, daar kies ik bewust voor. Ik moet ook iets te doen hebben. Daar komen ook allemaal formele zaken bij zoals privacy en reglementen en dergelijke. Dat doe ik dus ook, het zal wel moeten”.
En dan komt de dame uit de keuken langs met druiven…
Professioneel
Marleen laat in haar Instagramaccount Mijn leven met borderline zichzelf zien, het is een vorm van wat in de therapeutenwereld ook wel ‘adequate zelfonthulling’ wordt genoemd. Ze moet daarin gaan kaderen, zegt ze zelf. “Ook dat is een reis waarin ik al doende het nodige ontdek.” Het heeft Marleen inmiddels doen besluiten een en ander professioneel te gaan doen. Uit overtuiging en daarnaast had ze sterk de behoefte aan zingeving. “Ik voelde me thuis nutteloos, ik moest wat gaan doen. Ik mis het kennis overdragen en het onderwijs. Maar het gaat nu de goede kant op. Het begint te lopen, nog niet voldoende maar dat komt wel. De nodige klussen dienen zich aan, waar onder gastlessen bij het mbo. Er zijn al opdrachten voor workshops…”
“Juist door mijn professionele achtergrond past de rol van voorlichting/coaching goed, alleen al vanuit mijn ervaring in de jeugdhulpverlening. Voor mij was omgaan met jongeren, voor de groep staan, werken met jongeren, gewoon. Alles deed ik op gevoel en dat werd dan bevestigd door de theorie.”
Spotlights
Marleen ziet zichzelf als een professionele ervaringsdeskundige, omdat ze niet alleen haar persoonlijke ervaring met borderline heeft maar ook een opleiding en coachende ervaring in het werken met jongeren onder meer in het mbo onderwijs en dan gaat veel vanzelf. Intuïtie zou je dat kunnen noemen, maar ook een vorm van onbewust bekwaam zijn. Die bekwaamheid komt bij Marleen overduidelijk niet uit de lucht vallen.
“Het gaat sneller en beter dan ik had durven dromen. Live doe ik het liefst: zet mij voor een groep, maakt niet uit hoe groot, en ik voel me als een vis in het water. Ik wil gewoon volle zalen, liever dan het geven van een online cursus. Ik mis dan de interactie. Ik vind het leuk om in de spotlights te staan mits het een maatschappelijk belang bewerkstelligt. Ik ben er ook gewoon goed in, dat klinkt misschien arrogant maar in mijn werk als docent voor verschillende doelgroepen heb ik veel geleerd in het onderwijs. Ik doe het gewoon goed.”
Porseleinkast
Marleen Klinkert: “Altijd moest ik me klein houden en was het al snel te veel. Bij mijn opname had je naast werkvormen als yoga en mindfulness ook een werkvorm met drama en theater. Ik kwam erachter dat dat het helemaal was voor mij. Ik heb geleerd om daar trots op te zijn, theater maken en improviseren. Ik heb geleerd dat daar mijn kracht ligt. Ik kom er steeds meer achter, de echte Marleen heb ik tijdens de opname leren kennen. Toen mocht ik er echt zijn, met al mijn kanten: een beetje aanwezig, een beetje extra. Ik kan me niet voegen, ik ben soms ook een olifant in een porseleinkast. Dan ben ik iemand die af en toe iets kapot maakt, ik heb geleerd dat ook dat mag.”
Werkzaam middel
Marleen vertelt veel, open, eerlijk en enthousiast. We hebben een indringend gesprek en ik zie haar opbloeien en zinvolle dingen zeggen. Dat alles naast de indringende en vaak ook humorvolle beelden die ik van haar ken op Instagram, geeft me steeds meer het idee dat er al improviserend, al doende een integer, doordacht en werkzaam middel is ontstaan dat Marleen Klinkert heet…
Is de diagnose ook je identiteit geworden?
“Die diagnose borderline geeft wel een handvat aan jezelf om dingen te kunnen plaatsen. Het is een middel, niet een doel. Ik hoor jou al een hele tijd praten zonder de term borderline te gebruiken. En zo is het met mij, ik heb het gewoon wel, die diagnose borderline.”
“Door de diagnose kan ik wie ik ben beter kaderen. Er zijn minder hoge toppen en diepe dalen, daar zorgt mijn zoon ook voor. Mijn vader was ook een stabiele factor. Hij is inmiddels overleden en dat was echt moeilijk voor mij. Nu ben ik heel blij en dankbaar dat het met mijn zoon lekker gaat. En hij is nu mijn grootste fan. Hij denkt: ‘Borderline? Boeien….’ Het is niet altijd makkelijk maar wel leuk! Mama wordt geholpen met de moeilijke dingen die ze heeft meegemaakt. En ik moet natuurlijk wel beroemd worden om een villa met een zwembad te kunnen kopen.”
Wat is je toekomstperspectief?
“Ik doorbreek taboes. Dit gaat door en het gaat groot worden.Dit is nodig en hier is behoefte aan. Het lukt steeds beter, dus ik ga hier mee door. Het draait niet om mij, ik ben een middel. Uiteindelijk is mijn einddoel dat andere vrouwen - en mannen uiteindelijk ook - zichzelf durven laten zien. Ik wil, kan en moet het doen!”
Kijk op Instagram: Mijn leven met borderline
-
Lees ook andere interviews van Johan Atsma
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.
