overzicht

Betere autismediagnostiek bij mensen met verstandelijke beperking

Autisme Boven Water

Gepubliceerd: 02-05-2025

Mensen met een matige of ernstige verstandelijke beperking vertonen soms moeilijk verstaanbaar gedrag, zoals agressie of teruggetrokkenheid. Dit kan te maken hebben met autisme. Om dit gedrag beter te begrijpen en de zorg te verbeteren, is een goede beschrijvende diagnose cruciaal. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar autisme, maar juist ook naar het bredere functioneren van de persoon en de invloed van de omgeving.

De Academische Werkplaats Verstandelijke Beperking & Geestelijke gezondheid (VB&GG) schreef er in het kader van het onderzoeksproject Autisme boven water – gefinancierd door ZonMw – een handreiking voor. Zowel bedoeld voor de zorgprofessional, de omgeving van de persoon met een beperking, als voor studenten en andere belangstellenden.

Lees hier de handreiking Autisme boven water.

Uitgangspunten

Een beschrijvende diagnose helpt om het functioneren van een persoon met een beperking in verschillende situaties te begrijpen. Dit geeft zorgprofessionals handvatten om begeleiding en omgeving aan te passen. Het diagnostisch proces is gebaseerd op vier uitgangspunten:

- Informatie verzamelen van meerdere bronnen;
- Balans tussen belasting en opbrengst voor betrokkenen;
- Standaardisatie van het proces;
- Gebruik van wetenschappelijk onderbouwde instrumenten.

Het doel is een compleet beeld van de persoon te krijgen, om zijn of haar gedrag beter te begrijpen en te ondersteunen waar dat nodig is. Dat is essentieel voor een effectieve begeleiding en behandeling.

Wat moeten we eerst weten?

Het is belangrijk om meer te weten over iemands bredere functioneren voordat gericht autisme-onderzoek wordt ingezet. Maar waar kijk je dan naar? De Academische Werkplaats VB & GG gebruikte het zogenaamde AAIDD-model als leidraad. Dat model richt zich op vijf dimensies van functioneren: verstandelijk functioneren, adaptief gedrag, participatie, gezondheid en context.

Dit model wordt gebruikt om het functioneren van de persoon in kaart te brengen. De onderzochte dimensies helpen zorgprofessionals te begrijpen wat goed gaat, maar ook op welk gebied ondersteuning nodig is. Dit helpt om moeilijk verstaanbaar gedrag beter te begrijpen en passende ondersteuning te bieden.

Hoe onderzoek je autisme?

De volgende vraag is met welke instrumenten je autisme kunt onderzoeken. De handreiking bespreekt drie types: vragenlijsten, interviews en observaties. Vragenlijsten zijn snel, maar missen nuance; interviews leveren diepere informatie op en observaties bieden direct inzicht in gedrag. Het combineren van informatie uit deze instrumenten in verschillende omgevingen, situaties en omgevingen biedt een volledig beeld van het functioneren van een persoon. Dat is heel belangrijk voor een passende begeleiding.

Inbreng naasten

De geselecteerde instrumenten zijn juist ook bedoeld om naasten en begeleiders actief te betrekken. Praktische uitdagingen, zoals tijd en geld, kunnen echter obstakels vormen, maar het is alle moeite waard. Een gezamenlijke aanpak zorgt namelijk voor een breder gedragen en effectiever behandeltraject. Naasten en begeleiders kunnen immers waardevolle informatie geven over het functioneren van de persoon. Dit helpt om de diagnostische uitkomsten direct naar de dagelijkse zorg te vertalen.

Lees hier meer over de inbreng van naasten en begeleiders.

Conclusies

Het project Autisme boven water richtte zich op het verbeteren van de diagnostiek voor autisme bij mensen met een verstandelijke beperking. Deze verbeterpunten streefde de Academische Werkplaats VB & GG na:

- Diagnostiek moet onafhankelijk zijn van locatie of organisatie;
- De betrokkenheid van naasten en begeleiders moet geborgd worden;
- Leg het accent op het functioneren en behoeften van de persoon in plaats van enkel classificatie;
- En zorg voor een betere vertaling van diagnostische uitkomsten naar de dagelijkse zorg.

In de handreiking lees je hoe je dat kunt bereiken. Je vindt naast een selectie van een aantal (redelijk) geschikte instrumenten ook concrete aanbevelingen voor verbeterde samenwerking en zorg op maat.

Lees alle conclusies hier.

Bron: NVA (Nederlandse Vereniging voor Autisme)

 

Lees ook andere artikelen over autisme

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

 

Overig nieuws


10-07-2025 - Onderzoek MIND: AI voorziet in behoefte
10-07-2025 - Uitwerking cao gereed
09-07-2025 - Pilots voor dakloosheid bij ggz-indicatie
09-07-2025 - VR succesvol in behandeling psychoses
08-07-2025 - Pilots Groen voor Gezondheid geselecteerd
08-07-2025 - Ton Vink in bestuur De Hoop Groep
08-07-2025 - LVVP wint kort geding tegen NZa
04-07-2025 - Huisartsen zeer negatief over samenwerking met ggz
03-07-2025 - AZWA-akkoord gaat toch door
03-07-2025 - HIC’s van GGZ Oost Brabant mogelijk naar ziekenhuis Bernhoven
02-07-2025 - Tanja Berger in bestuur NVvP
01-07-2025 - Oproep richting verkiezingen: meer aandacht voor mentale gezondheid
01-07-2025 - Janna Vrijsen hoogleraar Transdiagnostische psychopathologie
30-06-2025 - Wij kijken niet mee
30-06-2025 - Hoe ziet innovatie in de jeugd-ggz er concreet uit?
30-06-2025 - POET: een online emotieregulatietherapie voor jongeren met psychische klachten
30-06-2025 - Bij jongeren veerkracht weven na trauma
30-06-2025 - A NICE DAY
30-06-2025 - Gelukkig gelabeld, van ADHD tot angststoornis: een zoektocht naar mentale gezondheid
30-06-2025 - Wachtlijsten verkort door andere aanpak lichtere problemen?
30-06-2025 - De podcasts
30-06-2025 - De bibliotheek
27-06-2025 - Defensie en ggz werken aan noodplan voor opschaling bij oorlog
27-06-2025 - Eenzaamheid en veerkracht: sleutels tot psychische gezondheid bij jongeren
26-06-2025 - Ruth Peetoom opnieuw voorzitter van de Nederlandse ggz
25-06-2025 - Geen Kamermeerderheid voor euthanasie-moties van NSC
25-06-2025 - Lionarons GGZ neemt failliet PSY-Care over
25-06-2025 - Nieuwe Neurologische Behandelunit voor moeilijk behandelbare psychische aandoeningen
24-06-2025 - Stop op snelle toets IZA
23-06-2025 - NVvP en KNMG: 'Neem moties over euthanasieverzoeken niet aan'
23-06-2025 - Wekelijkse capsule biedt vergelijkbare effectiviteit en betere therapietrouw bij chronisch psychiatrische aandoeningen

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Blijvende littekens: hoe jeugdtrauma's doorwerken in het volwassen leven

    Door: Willem Gotink
  • Onderzoek MIND: AI voorziet in behoefte

  • Uitwerking cao gereed

  • Pilots voor dakloosheid bij ggz-indicatie

  • VR succesvol in behandeling psychoses

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio