Beginnende dementie, psychische problemen of een ingrijpende levensgebeurtenis: de oorzaken van een vervuilde woning zijn vaak divers en dat maakt de zorg voor deze groep mensen complex. Het Nivel inventariseerde de knelpunten die zorgverleners ervaren door middel van een literatuuronderzoek en interviews. Ze bevroegen zorgverleners in de wijkverpleging, cliënten en hun naasten, en andere betrokkenen zoals huisartsen, GGZ-instellingen, GGD’en en woningbouwverenigingen.
Schone handdoeken
‘Verzorgenden en verpleegkundigen in de wijkverpleging zijn betrokken professionals die hun cliënten graag willen helpen’, vertelt Anke de Veer, senior onderzoeker Verpleging, Verzorging en Ouderenzorg bij het Nivel. ‘Als zij in een vervuilde woning komen, spreken zij bijvoorbeeld met cliënten af dat die moeten zorgen voor schone handdoeken of een schone plek waar ze een wond kunnen verzorgen. Zorgverleners blijken vaak terughoudend met ingrijpen als cliënten zich niet aan die afspraken houden. Ze weten niet altijd hoe ze moeten handelen, of zijn bang dat het inschakelen van andere professionals de vertrouwensrelatie met de cliënt schaadt.’ De cliënten zelf vinden het belangrijk om hun autonomie te behouden. Ook spelen gevoelens van schaamte mee, of angst om niet gerespecteerd te worden.
Respectvolle zorg
Uit het onderzoek blijkt dat zorgverleners baat kunnen hebben bij een procedure waarin is opgenomen welke stappen ze kunnen doorlopen en welke hulpmiddelen er zijn om de situatie in kaart te brengen. ‘Ook was het voor veel zorgverleners een eyeopener dat zij andere deskundigen, zoals een sociaalpsychiatrisch verpleegkundige van de GGD, kunnen inschakelen om te bepalen wat er nog meer nodig is. Een vervuilde woning is een symptoom van onderliggende problemen die je niet in je eentje kan oplossen’, legt De Veer uit. Daarnaast moet er betere regionale samenwerking komen, waarin alle betrokken organisaties afspraken maken over ieders taken en verantwoordelijkheden.
Geen waardeoordeel
In het eindrapport staat ook een aantal laagdrempeliger tips. Zo wordt een ruime indicatiestelling aangeraden, omdat de zorg voor deze groep mensen meer tijd kost. Een tip van de cliënten zelf is om als zorgverlener altijd respectvol te blijven. ‘Je mag het probleem best benoemen, maar voorkom dat je er een waardeoordeel over uitspreekt. Want zoals één van de cliënten uit dit onderzoek zei: “Ik zou me doodongelukkig voelen in een keurig opgeruimd huis”.’
Bron: ZonMW
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier, Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.