Het Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover in Amsterdam houdt vanaf 25 juni een tentoonstelling over zelfmoord. Er zijn foto’s te zien van mensen die worden gered van hun zelfmoord en er wordt een film vertoond over eenzaamheid. Ontwerper Richard Sluijs maakte de ’Wall of Shame’. Hij verzamelde in de media ruim driehonderd zelfmoorden die het gevolg zijn van de economische crisis en omschreef ze in zwart omrande bidprentjes.
De tentoonstelling verwijst naar de vogelvanger Papageno, een personage uit Mozart’s opera Die Zauberflöte. Papageno staat op het punt een eind aan zijn leven maken. Van drie jongens krijgt hij alternatieven voor de dood aangereikt, waardoor hij kiest voor het leven.
Jaarlijks maken 95.000 suïcidale Nederlanders hetzelfde door als Papageno: zij worden opgevangen door artsen, reddingswerkers, maar vooral door menselijke communicatie. Zo vormt hulplijn 113, met een luisterend oor en begrip, een vangnet waarmee negatieve gedachtepatronen op tijd worden doorbroken. De media kunnen mensen ook op andere gedachten brengen door hoopgevend te berichten over suïcide en weg te blijven van sensatie. Zo wordt imitatiegedrag voorkomen en eerder hulp gezocht. Dit zogenoemde Papageno-effect is het doel van De Vogelvanger.
Life Extension Support
De fotocollectie Life Extension Support van kunstenaar Meinbert Gozewijn van Soest laat zien hoe mensen worden gered van hun zelfmoord. De Amerikaanse persfoto’s zijn gepubliceerd in kranten tussen 1930 en 1980. Of ze het preventieve Papageno-effect sorteerden is twijfelachtig. Maar de beelden spreken voor zich: mensen vangen elkaar op. Met die blik startte Van Soest -zelf een Papageno- zijn aangrijpende verzameling.
Wall of Shame
Ontwerper Richard Sluijs vond in nationale en internationale kranten, blogs en digitale artikelen ruim 300 zelfmoorden die het gevolg zijn van de economische crisis. In de vorm van bidprentjes belicht hij het individuele leed in het confronterende monument Wall of Shame, gebaseerd op zijn boek The Complete Lexicon of Crisis Related Suicides 2008-2013 / Vol.1. Wetende dat er spaarzaam wordt bericht over de toedracht van zelfdoding zijn de beschreven cases slechts het topje van de ijsberg. The Complete Lexicon won 23 mei jl. een gouden European Design Award voor best vormgegeven boek.
