overzicht

Klachtenpresentatie bij SOLK: vooral de interpretatie van de arts verschilt

gezondheid

Gepubliceerd: 11-03-2022

Patiënten met somatisch onverklaarde lichamelijke klachten (SOLK) hebben last van veelvoorkomende klachten – zoals hoofdpijn, buikpijn of rugpijn – zonder dat daar een medische verklaring voor is te geven. Het idee bestaat dat patiënten met SOLK op een specifieke manier over hun klachten praten, bijvoorbeeld in vage of juist overdreven bewoordingen. Uit onderzoek van de Radboud Universiteit, het Nivel en het Radboudumc blijkt dat dit beeld niet klopt. Of een patiënt nu onverklaarde of verklaarde klachten heeft; het taalgebruik verschilt niet.

In de literatuur wordt nogal eens het beeld geschetst dat patiënten met SOLK op ’typerende wijze’ hun klachten presenteren. Ze zouden overdrijven, ze zouden beschrijven wat er juist niet aan de hand is of ze zouden vage taal gebruiken. In deze studie is onderzocht in hoeverre dit beeld klopt en in hoeverre er sprake is van stereotypering.

Manier van communiceren is afhankelijk van aard van de klachten, niet de oorzaak

De onderzoekers vergeleken het taalgebruik van mensen met onverklaarde klachten (SOLK) met dat van mensen met een klacht waar wel een verklaring voor was. Om het taalgebruik meetbaar te maken identificeerden we ‘talige markeerders’, zoals intensiveerders (‘heel erg pijnlijk’), negaties (‘het is geen pretje’) en subjectiviteitsmarkeerders (‘het voelt vreemd’). Onderzocht werd hoe vaak en wanneer deze voorkwamen in de taal die patiënten bezigden in gesprek met hun huisarts. Het taalgebruik tussen beide groepen patiënten bleek niet te verschillen. Vooral hetgeen waarover de patiënten praatten was van invloed op hun taalgebruik. Zo kregen mentale klachten vaker subjectiviteitsmarkeerders (‘ik merk dat ik niet lekker in mijn vel zit’), of werden positieve lichamelijke beschrijvingen vaker met negatie uitgedrukt (‘mijn voet voelt niet slecht’).

Percepties van het taalgebruik van patiënten met SOLK vaak gekleurd door vooroordelen

Ideeën over hoe patiënten met SOLK communiceren lijken dus eerder gebaseerd te zijn op stereotype verwachtingen dan op daadwerkelijke verschillen in de manier van praten. Wellicht heeft dit te maken met verwachtingen. Wanneer een dokter bijvoorbeeld verwacht dat een patiënt overdrijft, zal het hem of haar ook eerder opvallen wanneer deze patiënt een intensiveerder gebruikt. Dit houdt geenszins in dat het taalgebruik van de patiënt gerelateerd is aan diens type klachten, maar veeleer dat de perceptie van de huisarts omtrent het taalgebruik afhankelijk is van de reeds bestaande ideeën over zijn of haar patiënt.

Over het onderzoek

Voor het onderzoek zijn 82 op video opgenomen huisartsgesprekken van 18 huisartsen geanalyseerd. De onderzoekers registreerden hoe vaak patiënten talige markeerders gebruikten in meer dan 2500 uitingen. Ze vergeleken patiënten met SOLK met patiënten die klachten hadden waar de dokter een verklaring voor kon vinden.

Bron: Journal of Psychosomatic Research, via Nivel

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


23-07-2025 - AI voorspelt herstel bij psychose beter dan psychiater
23-07-2025 - NZa: ‘Toegankelijkheid ggz nog verder onder druk’
22-07-2025 - Rechter verbiedt kritiek op onderzoek naar afbouw antidepressiva
21-07-2025 - Veni-financiering voor onderzoeken mentale gezondheid
18-07-2025 - Hersenstimulatie helpt bij OCD
15-07-2025 - NZa maakt nieuwe tarieven ggz bekend
15-07-2025 - Zorgen over toename ADHD
14-07-2025 - Dieren in het nieuws
14-07-2025 - De meerwaarde van psychotherapie met paarden
14-07-2025 - Blijvende littekens: hoe jeugdtrauma's doorwerken in het volwassen leven
14-07-2025 - Het Aardvarken
14-07-2025 - De autonome route, zelfbeschikking over het levenseinde
14-07-2025 - Ben ik echt?
14-07-2025 - De podcasts
14-07-2025 - De bibliotheek
10-07-2025 - Onderzoek MIND: AI voorziet in behoefte
10-07-2025 - Uitwerking cao gereed
09-07-2025 - Pilots voor dakloosheid bij ggz-indicatie
09-07-2025 - VR succesvol in behandeling psychoses
08-07-2025 - Pilots Groen voor Gezondheid geselecteerd
08-07-2025 - Ton Vink in bestuur De Hoop Groep
08-07-2025 - LVVP wint kort geding tegen NZa
04-07-2025 - Huisartsen zeer negatief over samenwerking met ggz
03-07-2025 - AZWA-akkoord gaat toch door
03-07-2025 - HIC’s van GGZ Oost Brabant mogelijk naar ziekenhuis Bernhoven
02-07-2025 - Tanja Berger in bestuur NVvP
01-07-2025 - Oproep richting verkiezingen: meer aandacht voor mentale gezondheid
01-07-2025 - Janna Vrijsen hoogleraar Transdiagnostische psychopathologie
30-06-2025 - Wij kijken niet mee
30-06-2025 - Hoe ziet innovatie in de jeugd-ggz er concreet uit?
30-06-2025 - POET: een online emotieregulatietherapie voor jongeren met psychische klachten

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • AI voorspelt herstel bij psychose beter dan psychiater

  • NZa: ‘Toegankelijkheid ggz nog verder onder druk’

  • Rechter verbiedt kritiek op onderzoek naar afbouw antidepressiva

  • Veni-financiering voor onderzoeken mentale gezondheid

  • Hersenstimulatie helpt bij OCD

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio