Kunstmatige intelligentie kan inmiddels net zo goed als een arts voorspellen of iemand met een psychose goed zal herstellen en in sommige complexe gevallen zelfs beter. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Violet van Dee, psychiater bij het UMC Utrecht. Het toont dat AI in de toekomst een waardevol klankbord kan zijn voor psychiaters.
Violet van Dee promoveerde op 16 juli. De psychiater onderzocht data van mensen die een eerste psychose meemaakten. Ze vergeleek de voorspellingen van een speciaal getraind AI-model met die van 24 psychiaters. Zowel de AI als de psychiaters voorspelden het herstel op psychisch én sociaal vlak met wisselend succes. Bij iets meer dan de helft van de patiënten konden beiden goed voorspellen of de klachten zouden afnemen. Voor functioneren, zoals zelfstandig wonen of werken, lag dat hoger: drie op de vier voorspellingen klopten.
Er was een specifieke groep complexe patiënten waarvan minder dan de helft van de psychiaters de uitkomst goed inschatte, terwijl het AI-model dat in deze gevallen wél goed voorspelde. Juist bij deze gevallen kan AI dus een waardevolle aanvulling zijn.
Vertrouwen
Wel blijkt dat psychiaters in de praktijk moeite hebben om te herkennen wanneer ze beter kunnen vertrouwen op het oordeel van het model, zo ontdekte Van Dee. Voor klinisch gebruik is het belangrijk dat psychiaters begrijpen hoe het model tot een voorspelling komt. Het moet geen blackbox zijn. Daarom is ook onderzocht hoe het model transparanter kan worden. Het doet niet alleen een voorspelling, maar geeft ook aan hoe zeker het daarvan is.
Praktijk
De vertaling naar de praktijk blijkt lastig. Zo kan het model adviseren om een bepaalde factor aan te passen om de kans op herstel te vergroten, maar dat blijkt in de werkelijkheid soms moeilijk of niet haalbaar voor de patiënt. Sommige factoren, zoals leeftijd of geslacht, zijn niet te veranderen. Andere hangen weer sterk met elkaar samen, waardoor het lastig is om één factor los te veranderen. Door deze en andere complexiteiten, kunnen de effecten die het model voorspelt in de praktijk anders uitpakken.
Uitkomsten
Het onderzoek van de psychiater en haar collega’s onderstreept dat AI geen vervanger is van de psychiater, maar eerder een hulpmiddel – een soort snelle second opinion. In de praktijk is het belangrijk dat de patiënt zelf bepaalt wat belangrijke uitkomsten zijn. Wat iemand belangrijk vindt in het herstel, verschilt namelijk van persoon tot persoon. Dat kwam naar voren in gesprekken met een panel van ervaringsdeskundigen, bestaande uit patiënten en familieleden. Die dachten mee over het hele onderzoekstraject.
Lees ook andere artikelen over AI en ggz
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.