overzicht

Wat heeft de DSM-5 waargemaakt?

DSM 5

Gepubliceerd: 12-06-2023

Jaap van der Stel over 10 jaar DSM-5

 

In het kader van 10 jaar DSM-5 is er een serie podcasts opgenomen waarbij columnist Jaap van der Stel aanwezig was. Hij schreef de volgende reflectie op de eerste podcast.

In deze eerste podcast ontstaat een levendige discussie over de DSM-5 tussen twee gerenommeerde psychiaters, professoren Floortje Scheepers (RU) en Ralph Kupka (VUmc/AMC).

Floortje Scheepers benadrukt dat de DSM-5, hoewel het iets dimensioneler is geworden, nog steeds zwaar leunt op afzonderlijke categorieën en het beschrijven van talrijke aandoeningen. Ondanks initiatieven om er minder afhankelijk van te zijn, blijft de DSM-5 een grote rol spelen in de Nederlandse gezondheidszorg. Het is prominent aanwezig bij financieringsinstanties, in de spreekkamer en ook in het algemene taalgebruik. Wat oorspronkelijk bedoeld was als wetenschappelijk instrument, heeft nu een sterke invloed op de praktijk.

Er is volgens Scheepers een dringende behoefte aan dialoog over de rol en het gebruik van de DSM. Ze bekritiseert het gebrek aan kritisch denken rondom de DSM-5 en pleit voor een open gesprek over de vraag of we op de juiste weg zijn. Bovendien waarschuwt ze dat de DSM-5 bijdraagt aan stigmatisering en reïficatie - het idee dat mensen een ’conditie’ of ’ziekte’ ’hebben’.

Ralph Kupka, aan de andere kant, ziet de DSM-5 wat milder. Hij beschouwt het als een systeem in ontwikkeling, met al een tekstuele revisie op komst. Hij benadrukt dat de DSM oorspronkelijk bedoeld was om de communicatie tussen psychiaters te bevorderen en onderzoek te faciliteren. Hoewel de verwachting dat de DSM-5 kennis uit de neurobiologie zou integreren niet is waargemaakt, is er wel een genetische samenhang tussen aandoeningen aangetoond.

Scheepers reageert hierop door te stellen dat, hoewel de wetenschap een classificatiesysteem nodig heeft, de reikwijdte van de DSM-5 veel verder gaat dan dat. Het is geïnfiltreerd in de gezondheidszorg, financiering, de samenleving en zelfs het schoolplein en het maatschappelijk debat. Ze suggereert dat de uitgebreide invloed van de DSM de psychiatrie mogelijk heeft ondermijnd en tot ’sprookjes’ heeft geleid.

De podcast wordt afgesloten met een bespreking van de betekenis van de DSM in de spreekkamer, waarbij zowel Kupka als Scheepers het erover eens zijn dat de DSM in de diagnose en behandeling uiteindelijk maar weinig betekenis heeft. Echter, Kupka benadrukt dat de manier waarop we de DSM-5 in gesprekken gebruiken wel belangrijk is, aangezien patiënten vaak vragen: ’wat heb ik’?

Stem af op dit boeiende debat en ontdek hoe deze twee deskundigen, samen met advocaat Tessa van den Ende, de DSM-5 interpreteren, wat het volgens hen in positieve en negatieve zin heeft bereikt en wat ons te doen staat.

Beluister hier de eerste aflevering van de ’Psychiater op de Cast’: Wat heeft de DSM-5 ons gebracht?

Lees ook andere artikelen over de DSM-5, waaronder de columns van Jaap van der Stel

 

Gespreksleider: Wouter van Ewijk, voormalig psychiater en bestuurder die als dagvoorzitter fungeerde tijdens het DSM-5 Congres in 2013;

Deelnemers aan het gesprek:

Ralph Kupka, Hoogleraar in de Psychiatrie met een specialisatie in bipolaire stoornissen aan het Amsterdam UMC;

Floortje Scheepers, Hoogleraar Innovatie aan het UMC Utrecht;

Tessa van den Ende, een advocaat en docent Gezondheidsrecht aan de Grotius Academie, die ook voorzitter is van de Raad van Toezicht bij het Bovenij Ziekenhuis;

Jaap van der Stel, Emeritus Lector in de Psychische Gezondheid aan de Hogeschool Leiden.

Overig nieuws


20-06-2025 - Strikte medicatietrouw bij schizofrenie halveert risico op verkeersongevallen
19-06-2025 - Douwe Weening directeur-bestuurder van Terwille
18-06-2025 - Nieuwe Toolkit netwerkzorg mentale gezondheid
18-06-2025 - GGZ WNB krijgt interim bestuurder
18-06-2025 - Twintig jaar later: PTSS blijft een onzichtbare strijd voor hulpverleners van nine-eleven
17-06-2025 - Aantal consulten bij de poh-ggz blijft stijgen
17-06-2025 - Ziekteverzuim stijgt meest in ggz
16-06-2025 - De natuur als inspiratie
16-06-2025 - De ggz: waarom ik beter werd van een falend systeem
16-06-2025 - Patiënten aan het woord: wat levert psychotherapie hen op?
16-06-2025 - Nieuw instrument voor het signaleren van problematische gehechtheid
16-06-2025 - Verloren jachtinstinct
16-06-2025 - Taal grijpt altijd in, op zoek naar woorden in de psychiatrie
16-06-2025 - De wetten van Alex
16-06-2025 - Een prachtig relaas van innerlijke veerkracht
16-06-2025 - De podcasts
16-06-2025 - De bibliotheek
13-06-2025 - GGz Centraal start vernieuwend behandelprogramma: meer capaciteit voor cliënt
13-06-2025 - Mentale gezondheid begint bij gezonde maatschappelijke omstandigheden
12-06-2025 - IGJ: Toepassen dwang in ggz moet beter
12-06-2025 - Nieuwe toolkit voor groene therapie
11-06-2025 - Orde in de invloed van ‘set en setting’ op therapieën met psychedelica
10-06-2025 - Kritiek NVA op nieuwe richtlijn autisme bij jeugdigen
10-06-2025 - Diepe hersenstimulatie mogelijk succesvol bij meer soorten depressie
06-06-2025 - IGJ: Kleine instellingen hebben te weinig kennis van ggz-cliënten
05-06-2025 - Dienke Hedemann in bestuur Lentis
05-06-2025 - Zorgstandaard dissociatieve stoornissen positief beoordeeld
04-06-2025 - De Groene GGZ uitgebreid met zeven nieuwe instellingen
04-06-2025 - Mini-RNA’s lijken sleutelrol te spelen in psychiatrische en neurologische aandoeningen
03-06-2025 - Zelfhulpprogramma fEATback voor eetstoornissen
03-06-2025 - Uit gesprekken Luisterlijn blijkt veel eenzaamheid en somberheid

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Strikte medicatietrouw bij schizofrenie halveert risico op verkeersongevallen

  • Douwe Weening directeur-bestuurder van Terwille

  • Nieuwe Toolkit netwerkzorg mentale gezondheid

  • GGZ WNB krijgt interim bestuurder

  • Twintig jaar later: PTSS blijft een onzichtbare strijd voor hulpverleners van nine-eleven

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio