overzicht

Angstklachten bij oudere volwassenen in de huisartsenpraktijk

Gepubliceerd: 26-07-2021

Twee kortdurende interventies geschikt voor de poh-ggz

 

Symptomen van een angststoornis komen bij oudere volwassenen veel voor. Ondanks dat de klachten invaliderend zijn, blijven ze vaak onbehandeld. De meeste onderzoeken naar psychologische interventies voor angst op latere leeftijd zijn gericht op de effectiviteit van (face-to-face) cognitieve gedragstherapie (CGT). Om de kloof tussen onbehandelde klachten en behandelmogelijkheden te overbruggen, is het van belang dat ook andere behandelmethoden en toedieningsvormen worden onderzocht en geëvalueerd.

Onderzoekers aan de afdeling klinische psychologie van de Universiteit Leiden hebben nu een groot landelijk onderzoek uitgevoerd, waarin behandelingen gebaseerd op respectievelijk Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en Cognitieve Gedrags Therapie (CGT) werden vergeleken.

ACT versus CGT

Cognitieve Gedrags Therapie (CGT) is momenteel de meest gebruikte psychologische behandeling voor angstklachten. Het uitgangspunt van cognitieve gedragstherapie is dat gedachten (cognities) een invloed hebben op ons gedrag en op hoe we ons voelen, en omgekeerd. Via cognitieve gedragstherapie leert men via inzichten het gedrag te beheersen en zo nodig te veranderen. Het is daarom belangrijk inzicht te krijgen in de manier van denken. Dit gebeurt aan de hand van gesprekken en door opdrachten thuis te doen. De uiteindelijke bedoeling is altijd beter leren omgaan met emotionele problemen, zoals angst, boosheid, somberheid of schuldgevoelens.

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een relatief nieuwe vorm van gedragstherapie waarin gebruik wordt gemaakt van mindfulness en acceptatie gerichte technieken. Een belangrijk verschil met andere vormen van gedragstherapie is dat ACT niet uitgaat van ziekte of stoornis. Een ACT-behandeling richt zich op het vergroten van psychologische flexibiliteit, of gedragsverbreding. Er hoeft niets te worden afgeleerd, emoties hoeven niet te verdwijnen, gedachten hoeven inhoudelijk niet te worden veranderd. In een ACT-behandeling leert iemand het gevecht met eigen emoties en gedachten los te laten en de tijd en energie die daarmee vrij komt te richten op wat er toe doet, wat belangrijk is en zin heeft.

Het onderzoek en de resultaten

Volgens de onderzoekers is de studie de eerste die de effectiviteit onderzoekt van een korte blended Acceptance and Commitment Therapy (ACT) interventie voor oudere volwassenen met angstsymptomen, in vergelijking met een face-to-face CGT-interventie.

In totaal namen 314 volwassenen tussen 55 en 75 jaar met milde tot matig ernstige angstsymptomen deel aan het onderzoek, gerekruteerd uit 38 huisartsenpraktijken. De helft kreeg vier gesprekken aangeboden volgens de ACT, in combinatie met een online zelfhulpprogramma met oefeningen voor thuis. De andere helft kreeg vier gesprekken volgens de CGT, in combinatie met thuiswerkopdrachten. Bij de start van de behandeling, direct erna en bij de follow-up na 6 en 12 maanden werden de klachten middels vragenlijsten beoordeeld. De behandelingen werden uitgevoerd door de Praktijkondersteuner Huisarts Geestelijke Gezondheidszorg (POH-GGZ).

Uit het onderzoek blijkt dat beide kortdurende behandelingen effectief zijn in het verminderen van angstklachten en daaraan gerelateerde klinische uitkomsten, zoals depressieve klachten en beperkingen in het dagelijks functioneren.

Volgens de onderzoekers is het hoopgevend om te zien dat twee korte, relatief laag intensieve psychologische behandelingen effectief zijn voor 55-plussers met angstklachten. Voor de huisarts is het belangrijk om alert te zijn op angstklachten in deze leeftijdsgroep en hen tijdig te verwijzen naar de POH-GGZ; voor 55-plussers is het van belang op de hoogte te zijn van de mogelijkheden tot laagdrempelige en korte psychologische behandeling voor angstklachten.

Publicatie:

Maartje Witlox; Nadia Garnefski; Vivian Kraaij; Margot W M de Waal; Filip Smit; Ernst Bohlmeijer; Philip Spinhoven: Blended Acceptance and Commitment Therapy Versus Face-to-face Cognitive Behavioral Therapy for Older Adults With Anxiety Symptoms in Primary Care: Pragmatic Single-blind Cluster Randomized Trial.

 

De onderzoekers ontwikkelden ook een animatie video waarin de resultaten op toegankelijke manier worden gepresenteerd. Die is hier te zien.

Reageer direct op bovenstaand bericht





Plaats mijn reactie

Overig nieuws


22-07-2025 - Rechter verbiedt kritiek op onderzoek naar afbouw antidepressiva
21-07-2025 - Veni-financiering voor onderzoeken mentale gezondheid
18-07-2025 - Hersenstimulatie helpt bij OCD
15-07-2025 - NZa maakt nieuwe tarieven ggz bekend
15-07-2025 - Zorgen over toename ADHD
14-07-2025 - Dieren in het nieuws
14-07-2025 - De meerwaarde van psychotherapie met paarden
14-07-2025 - Blijvende littekens: hoe jeugdtrauma's doorwerken in het volwassen leven
14-07-2025 - Het Aardvarken
14-07-2025 - De autonome route, zelfbeschikking over het levenseinde
14-07-2025 - Ben ik echt?
14-07-2025 - De podcasts
14-07-2025 - De bibliotheek
10-07-2025 - Onderzoek MIND: AI voorziet in behoefte
10-07-2025 - Uitwerking cao gereed
09-07-2025 - Pilots voor dakloosheid bij ggz-indicatie
09-07-2025 - VR succesvol in behandeling psychoses
08-07-2025 - Pilots Groen voor Gezondheid geselecteerd
08-07-2025 - Ton Vink in bestuur De Hoop Groep
08-07-2025 - LVVP wint kort geding tegen NZa
04-07-2025 - Huisartsen zeer negatief over samenwerking met ggz
03-07-2025 - AZWA-akkoord gaat toch door
03-07-2025 - HIC’s van GGZ Oost Brabant mogelijk naar ziekenhuis Bernhoven
02-07-2025 - Tanja Berger in bestuur NVvP
01-07-2025 - Oproep richting verkiezingen: meer aandacht voor mentale gezondheid
01-07-2025 - Janna Vrijsen hoogleraar Transdiagnostische psychopathologie
30-06-2025 - Wij kijken niet mee
30-06-2025 - Hoe ziet innovatie in de jeugd-ggz er concreet uit?
30-06-2025 - POET: een online emotieregulatietherapie voor jongeren met psychische klachten
30-06-2025 - Bij jongeren veerkracht weven na trauma
30-06-2025 - A NICE DAY

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Rechter verbiedt kritiek op onderzoek naar afbouw antidepressiva

  • Veni-financiering voor onderzoeken mentale gezondheid

  • Hersenstimulatie helpt bij OCD

  • NZa maakt nieuwe tarieven ggz bekend

  • Zorgen over toename ADHD

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio