overzicht

De link tussen slapeloosheid, angst en depressie

20190801_122451

Gepubliceerd: 02-05-2025

Een nieuwe studie van het Nederlands Herseninstituut brengt in kaart wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen de drie meest voorkomende hersenaandoeningen. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Nature Mental Health.

Slapeloosheid, depressie en angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische aandoeningen. Behandelingen zijn vaak slechts matig effectief, en bij veel mensen keren de symptomen terug. Het is dan ook cruciaal om nieuwe aanknopingspunten voor behandelingen te vinden. Opvallend is dat er veel overlap zit tussen de aandoeningen en ze vaak samen voorkomen. Zou een gedeeld hersenmechanisme hieraan ten grondslag kunnen liggen?

Hersenscans

Siemon de Lange, Elleke Tissink en Eus van Someren, hebben samen met hun collega’s aan de Vrije Universiteit Amsterdam gekeken naar hersenscans van meer dan 25.000 deelnemers uit de UK Biobank. Elleke Tissink: “In ons lab kijken we naar de overeenkomsten en verschillen tussen slapeloosheid (insomnia), angst en depressie. Iedereen kijkt hier vanuit een andere bril naar: sommige vooral naar de genetica en in deze studie kijken we naar hersenscans. Wat overlapt er en wat is specifiek voor elke ziekte?”
“We hebben gekeken naar allerlei kenmerken, zoals bijvoorbeeld de structuur en connectiviteit van het hersenweefsel. We zien bij alle drie de aandoeningen dat er sprake is van een verminderd oppervlakte van de hersenschors, een kleiner volume van de thalamus en een zwakkere connectiviteit tussen verschillende hersengebieden.”

Reactiviteit en connectiviteit

“Daarnaast zijn er ook afwijkingen te vinden die specifiek zijn voor elke aandoening. Zo blijkt de ernst van slapeloosheid meer samen te hangen met kleinere volumes in de gebieden die met beloning te maken hebben. De ernst van depressie hangt juist sterker samen met een dunnere hersenschors in gebieden die te maken hebben met taal en emotie. Angst  is juist erger bij een zwakkere amygdala-reactiviteit en functionele connectiviteit tussen gebieden waar dopamine, glutamine en histamine belangrijk zijn voor de onderlinge communicatie.”

Overlap

Maar wat kunnen we uiteindelijk met deze informatie? Tissink vervolgt: “De gebieden lijken los van elkaar te staan, maar als je ze bij elkaar uittekent dan blijken ze allemaal onderdeel te zijn van hetzelfde circuit (amygdala – hippocampus – mediale prefrontale hersenschors circuit). Dus ook al zijn het losse gebieden, lijken ze allemaal een ander stukje kwetsbaarheid in dezelfde puzzel te zijn.”
“Je ziet best veel onderzoek naar overlap tussen angst en depressie, maar slapeloosheid wordt heel vaak vergeten. Het is nu voor het eerst dat we op zo’n grote schaal naar alle drie tegelijk kijken. De comorbiditeit is extreem hoog: mensen kunnen in verschillende levensfasen last hebben van deze aandoeningen, of ze tegelijkertijd ervaren. Er is veel discussie over de onderliggende mechanismen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat behandeling van slapeloosheid soms ook depressies verbetert – maar waarom? Door deze vraag verder te onderzoeken, hopen we nieuwe aanknopingspunten te vinden voor vervolgonderzoek en betere behandelingen.”

Bron: Nederlands Herseninstituut

 

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


23-05-2025 - Traditionele kunst als therapie: hoe erfgoedkunst kan bijdragen aan mentale gezondheid
22-05-2025 - Aantal zelfdodingen nauwelijks veranderd
21-05-2025 - AI-chatbots missen signalen van bijwerkingen psychiatrische medicatie
20-05-2025 - Mentaal welzijn van jongeren is ietsje verbeterd
20-05-2025 - Oproep MIND aan politiek: kijk naar impact armoede op psychische gezondheid
19-05-2025 - Psychotherapie brengt fysieke veranderingen in hersenen en verlicht chronische pijn
16-05-2025 - Geen schrik, wél minder motivatie: de reactie op een verhoogd Alzheimer-risico
14-05-2025 - Nieuwe beschermd wonen locatie voor mensen met eetstoornis
13-05-2025 - ‘Middel tegen kaalheid en prostaatklachten kan leiden tot suïcidale gedachten’
13-05-2025 - Petitie 'Stop eenzame opsluiting' aangeboden aan Kamer
12-05-2025 - Familieopstellingen
12-05-2025 - “You’re treating me like an animal!”
12-05-2025 - Gaat kunstmatige intelligentie de therapeut vervangen?
12-05-2025 - Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
12-05-2025 - Waal
12-05-2025 - Persoonlijkheidsdiagnostiek, een praktische gids
12-05-2025 - Mijn verloren dochter. Rouw om mijn springlevende oogappel
12-05-2025 - De podcasts
12-05-2025 - De bibliotheek
09-05-2025 - Factsheet autisme en overgang
09-05-2025 - Meer vraag naar patiëntenvertrouwenspersonen
07-05-2025 - Pleidooi voor vaste rol psycholoog in euthanasie bij psychisch lijden
07-05-2025 - Jongeren met mentale gezondheidsproblemen ervaren sociale media anders
06-05-2025 - Bestuur instelling moet opstappen van inspectie
06-05-2025 - Patricia Esveld stopt als bestuurder van Pro Persona
06-05-2025 - MIND heeft zorgen over voorjaarsnota, maar ziet ook lichtpuntjes
05-05-2025 - Hoe hersenactiviteit verandert bij de overgang van vroege naar chronische psychose
02-05-2025 - Betere autismediagnostiek bij mensen met verstandelijke beperking
02-05-2025 - Probiotica verminderen negatieve gevoelens, maar vervangt geen antidepressiva
01-05-2025 - Aantal jongeren in jeugdbescherming laagst sinds 2015

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Traditionele kunst als therapie: hoe erfgoedkunst kan bijdragen aan mentale gezondheid

  • Aantal zelfdodingen nauwelijks veranderd

  • AI-chatbots missen signalen van bijwerkingen psychiatrische medicatie

  • Mentaal welzijn van jongeren is ietsje verbeterd

  • Oproep MIND aan politiek: kijk naar impact armoede op psychische gezondheid

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio