overzicht

Vermijden oogcontact niet alleen bij mensen met sociale angststoornis

privacy GGZ (2)

Gepubliceerd: 26-04-2023

Mensen met een sociale angststoornis vermijden regelmatig oogcontact. Maar bij ‘gewoon’ sociaal angstige personen is dat afhankelijk van de sociale situatie, zo leerde Jiemiao Chen van haar experimenten met ‘wearable eye trackers’: brillen die oogbewegingen meten. Jiemiao Chen promoveerde gisteren, op dinsdag 25 april.

Sociale angst – angst voor kritiek en een negatief oordeel van anderen – komt veel voor. De meest extreme vorm is een sociale angststoornis, die grote impact heeft op je dagelijks leven. ‘Maar sociale angst is een continuüm,’ zegt ontwikkelingspsycholoog Jiemiao Chen. ‘Sommigen hebben er nauwelijks last van, anderen heel veel.’ Als masterstudente in Shanghai zag ze vrienden ermee kampen. ‘Er werd alleen nooit over gepraat, terwijl het je enorm in de weg kan zitten, bijvoorbeeld bij een sollicitatiegesprek.’ Ze kwam naar Leiden om er promotieonderzoek naar te doen.

Contraproductief

Een zichtbaar kenmerk dat vaak met sociale angst in verband wordt gebracht is het ontwijken van oogcontact. Chen: ‘Dat wordt geïnterpreteerd als een veiligheidsstrategie tijdens sociale interacties. Maar het werkt contraproductief: je verwacht er aardig door gevonden en geaccepteerd te worden, maar mensen gaan je gedrag juist eigenaardig vinden, wat je angst weer bevestigt.’

’Oogcontact vermijden is een veiligheidsstrategie’ 

De relatie tussen sociale angst en het maken van oogcontact is echter helemaal niet zo eenduidig, zo bleek uit haar literatuuronderzoek. Mensen met een echte sociale angststoornis mijden oogcontact weliswaar in alle situaties, maar over mensen die ‘gewoon’ hoog scoren op sociale angst was de literatuur verdeeld. Chen besloot zich daarom te richten op de niet-klinische populatie, en hoog en laag scorende personen te vergelijken. Ze gebruikte daarbij een heel nieuw instrument: een wearable eyetracker, oftewel een bril die oogbewegingen meet. ‘Het grote voordeel daarvan is dat je hem kunt gebruiken in natuurlijke situaties.’

‘Wanneer heb je voor het laatst in het openbaar gehuild?’

Uit het eerste experiment, voor een projectiescherm met een vooraf opgenomen publiek, bleek dat sociaal angstige personen vermeden het publiek aan te kijken wanneer ze zelf een toespraak hielden of een pitch gaven, maar niet als ze de opdracht kregen alleen naar het publiek te kijken. Van personen met een sociale angststoornis is daarentegen bekend dat ze hun blik al afwenden als ze naar een foto kijken.

Haar tweede experiment was een live kennismakingsgesprek over onderwerpen variërend van redelijk onpersoonlijk (‘Welk boek heb je onlangs gelezen?’) tot intiem (‘Wanneer huilde je voor het laatst in het openbaar?’). Ook moesten de deelnemers beurtelings luisteren en vertellen. Chen: ‘We zagen bijvoorbeeld dat alle deelnemers hun gesprekspartner minder aankeken bij het vertellen van heel persoonlijke dingen. Maar ook dat degenen die hoog scoorden op sociale angst tijdens het hele gesprek minder oogcontact maakten dan de anderen.’

Wie loopt er risico?

Chens belangrijkste uitkomst was dat sociaal angstige mensen oogcontact inderdaad mijden in levensechte situaties, maar dat hun kijkgedrag flexibel is. ’We kunnen het meten van oogbewegingen dus gebruiken om vroegtijdig op te sporen wie risico loopt op een sociale angststoornis. Bovendien weten we nu dat we bij onderzoek naar oogcontact rekening moeten houden met de context.’

Jiemiao Chen is nu postdoc in dezelfde onderzoeksgroep, om ook bij kinderen oogcontact te bestuderen. ’We weten namelijk nog heel weinig over de ontwikkeling van het maken van oogcontact in het algemeen.’

Bron: Universiteit Leiden / Hilje Papma

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


30-05-2023 - Kritiek op nieuwe richtlijn afbouw antidepressiva: 'Taperingstrips ontbreken'
30-05-2023 - 'Ik en de ggz': schrijf jouw verhaal!
30-05-2023 - Overprikkeling
26-05-2023 - Tariefmaatregel voor ggz in de Wlz van tafel: cliëntenkoepel is tevreden
26-05-2023 - Patiëntenvertrouwenspersonen zien dat inzage in ggz-dossier moeizaam verloopt
26-05-2023 - Staatssecretaris ziet 'enorme, bijzondere meerwaarde' van de Luisterlijn
26-05-2023 - Autisme
25-05-2023 - Verontwaardiging over 'autismegenezingstherapie', ouders starten petitie
24-05-2023 - Vluchtelingenkinderen moeten zich op school vooral veilig voelen
24-05-2023 - Eén op de twintig Nederlanders heeft subklinische manische symptomen
24-05-2023 - Anders dan in de hele zorg, daalt het aantal medewerkers in de ggz
24-05-2023 - Jeugdtrauma's: ACEs en PACEs
22-05-2023 - De uitdaging
22-05-2023 - Online workshop over de polyvagaaltheorie, met Deb Dana
22-05-2023 - Waarom het afschaffen van de separeer zo lastig is...
22-05-2023 - 'Op het tweede gezicht': waar moet het heen met de ggz?
22-05-2023 - ‘Zoals het nu is, zie ik geen mogelijkheid tot meer kwaliteit van leven’
22-05-2023 - De Podcasts
22-05-2023 - Immuno psychiatrie. Het immuunsysteem-uit-balans als oorzaak van psychiatrische aandoeningen
22-05-2023 - Juichend hoog
22-05-2023 - De Bibliotheek
17-05-2023 - Verdeeld enthousiasme over onderhandelingsakkoord loonsverhoging ggz
17-05-2023 - Week van de Volksgezondheid: 'Mentale gezondheid van ons allemaal!'
16-05-2023 - Studie: Transcraniële Gelijkstroomstimulatie effectief bij het verminderen van OCD
16-05-2023 - ‘In ons leven hebben we voortdurend trauma’s. Meestal kunnen we dat zelf oplossen'
16-05-2023 - Kwaliteitsstandaard 'Zingeving in de psychische hulpverlening' gepubliceerd
16-05-2023 - Psychotrauma bij kinderen en jong volwassenen
15-05-2023 - ‘Hyperbolische’ en op-maat-gemaakte afbouw antidepressiva leidt tot minder ontwenningsklachten
15-05-2023 - Gevluchte Oekraïner kan binnenkort waarschijnlijk terecht bij Oekraïnse psycholoog
15-05-2023 - Aantal zelfdodingen per 100 duizend inwoners sinds 2018 stabiel
12-05-2023 - Psychische aandoeningen meest gemelde beroepsziekten in 2022

Laatste nieuws

Tagcloud


  • adhd
  • autisme
  • congres
  • corona
  • dementie
  • depressie
  • financiering
  • jeugdzorg
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Onze Facebook pagina

Contactgegevens

info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Kritiek op nieuwe richtlijn afbouw antidepressiva: 'Taperingstrips ontbreken'

  • 'Ik en de ggz': schrijf jouw verhaal!

  • Overprikkeling

    (Adv.)
  • Tariefmaatregel voor ggz in de Wlz van tafel: cliëntenkoepel is tevreden

  • Patiëntenvertrouwenspersonen zien dat inzage in ggz-dossier moeizaam verloopt

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2023 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio