overzicht

Genen spelen rol bij antisociaal gedrag, maar omgeving is minstens zo belangrijk

antisociaal gedrag

Gepubliceerd: 26-10-2022

Antisociaal gedrag kan deels door genetisch verschillen worden verklaard. Onlangs zijn de eerste aanwijzingen gevonden voor welke genen dit zijn. Een internationaal samenwerkingsverband van 83 wetenschappers, geleid door de Vrije Universiteit Amsterdam, onderzocht het DNA van ruim 85.000 deelnemers om te achterhalen welke genetische invloeden er bestaan op antisociaal gedrag.

Antisociaal gedrag wordt in deze studie gezien als een verzamelterm voor het overtreden van regels zoals stelen, vernieling, agressie en ander destructief gedrag. De onderzoekers ontdekten dat de effecten van individuele genen op antisociaal gedrag heel klein zijn. Toch verklaart het gezamenlijke effect van alle genen wel een deel van de variatie hierin. De resultaten van het onderzoek, geleid door Jorim Tielbeek van de VU, zijn gepubliceerd in het toonaangevend wetenschappelijke tijdschrift Molecular Psychiatry.

Verband met hersenontwikkeling

Jorim Tielbeek legt uit: “Hoewel het effect klein is, vinden we een verband met het zogenaamde FOXP2 gen. Dat is een gen dat betrokken is bij meerdere aspecten van de hersenontwikkeling.” De studie maakt gebruik van onafhankelijke steekproeven in de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk, waarbij deelnemers vrijwillig DNA afstaan en vragenlijsten invullen over antisociaal gedrag. Dankzij deze internationale opzet laat deze studie zien dat het genetische risico voor antisociaal gedrag in de ene steekproef ook naar voren komt in andere delen van de wereld en daar samenhangt met verschillende antisociale uitkomsten, zoals officiële strafrechtelijke veroordelingen en de diagnose van een gedragsstoornis.

Samenhang met gezondheid

Daarnaast blijkt uit de studie dat dezelfde genen die antisociaal gedrag beïnvloeden negatief samenhangen met iemands mentale (depressie, slapeloosheid) en fysieke (overgewicht, roken) gezondheid. De gevonden risicogenen kunnen in vervolgonderzoek gebruikt worden om de werking van de hersenen beter te begrijpen. Deze kennis kan uiteindelijk bijdragen aan een betere behandeling van antisociaal gedrag.

Toekomstig onderzoek

De onderzoekers noemen als beperking van deze studie dat alleen is gekeken naar genetische varianten die redelijk vaak (vaker dan 1 procent) voorkomen in individuen van Europese afkomst. Het is mogelijk dat binnen andere etniciteiten weer andere genen een belangrijke rol spelen bij antisociaal gedrag. Door een eurocentrische bias in de wetenschap zijn deze groepen echter onderbelicht. Tielbeek: “De eurocentrische visie heeft geleid tot minder verzamelde gegevens in niet-Europese deelnemers, wat betekent dat de vooruitgang van de wetenschap uiteindelijk slechts een deel van de wereldbevolking bereikt.” In toekomstig onderzoek zullen Tielbeek en collegae zich dan ook nadrukkelijk richten op een diverse groep deelnemers, waarbij tevens naar zeldzamere genetische varianten wordt gekeken. De huidige resultaten laten bovendien zien dat hoe groter de studie is, hoe groter de kans dat er nieuwe risicogenen geïdentificeerd worden. Er zijn dus altijd nog grotere steekproeven (met miljoenen deelnemers) nodig om alle risicogenen voor antisociaal gedrag te vinden.

Omgevingsfactoren

De studie is een belangrijke stap in het begrijpen van genetica bij antisociaal gedrag. Tielbeek benadrukt dat deze resultaten slechts één kant van het verhaal belichten: “De omgeving van een persoon is minstens zo belangrijk. De genetica kan hier slechts een deel in verklaren, uiteindelijk is het de combinatie van genen en omgeving die samen het risico kunnen verhogen. Het hebben van risico-genen is dus niet bepalend voor het ontwikkelen van antisociaal gedrag. Toekomstig onderzoek zal meer inzicht moeten bieden in hoe risicogenen en omgevingsfactoren in interactie bijdragen aan een antisociale ontwikkeling”, aldus Tielbeek.

Bron: VU

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

 

Overig nieuws


28-05-2025 - IGJ en NZa: Zet meer tempo op regionale samenwerking!
28-05-2025 - Trienke Stellema nieuwe voorzitter rvt Rivierduinen
28-05-2025 - Mishandeling laat sporen na in het brein van jongeren met gedragsstoornis
27-05-2025 - De Nederlandse ggz: ‘Maak bemoeizorg landelijk beschikbaar’
26-05-2025 - Doorpakken graag!
26-05-2025 - Psychisch én lichamelijk: tijd voor integrale verpleegkunde
26-05-2025 - Ik weet dat je er bent, een integratieve begeleiding bij verslaving en herstel
26-05-2025 - Studies naar psychofarmaca verwaarlozen afkomst, en dat is een probleem
26-05-2025 - Verdriet
26-05-2025 - Een dun streepje toeval, hoe een psychiater mentaal herstelde en jou dat ook gunt
26-05-2025 - De podcasts
26-05-2025 - De bibliotheek
23-05-2025 - Traditionele kunst als therapie: hoe erfgoedkunst kan bijdragen aan mentale gezondheid
22-05-2025 - Aantal zelfdodingen nauwelijks veranderd
21-05-2025 - AI-chatbots missen signalen van bijwerkingen psychiatrische medicatie
20-05-2025 - Mentaal welzijn van jongeren is ietsje verbeterd
20-05-2025 - Oproep MIND aan politiek: kijk naar impact armoede op psychische gezondheid
19-05-2025 - Psychotherapie brengt fysieke veranderingen in hersenen en verlicht chronische pijn
16-05-2025 - Geen schrik, wél minder motivatie: de reactie op een verhoogd Alzheimer-risico
14-05-2025 - Nieuwe beschermd wonen locatie voor mensen met eetstoornis
13-05-2025 - ‘Middel tegen kaalheid en prostaatklachten kan leiden tot suïcidale gedachten’
13-05-2025 - Petitie 'Stop eenzame opsluiting' aangeboden aan Kamer
12-05-2025 - Familieopstellingen
12-05-2025 - “You’re treating me like an animal!”
12-05-2025 - Gaat kunstmatige intelligentie de therapeut vervangen?
12-05-2025 - Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
12-05-2025 - Waal
12-05-2025 - Persoonlijkheidsdiagnostiek, een praktische gids
12-05-2025 - Mijn verloren dochter. Rouw om mijn springlevende oogappel
12-05-2025 - De podcasts
12-05-2025 - De bibliotheek

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • IGJ en NZa: Zet meer tempo op regionale samenwerking!

  • Trienke Stellema nieuwe voorzitter rvt Rivierduinen

  • Mishandeling laat sporen na in het brein van jongeren met gedragsstoornis

  • De Nederlandse ggz: ‘Maak bemoeizorg landelijk beschikbaar’

  • Doorpakken graag!

    van de redactie

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio