Momenteel kampt bijna de helft van de werknemers die langer dan twee jaar ziek zijn en een arbeidsongeschiktheidsuitkering aanvragen met psychische problemen. De behandeling en verzuimbegeleiding van deze werknemers in de periode voorafgaand aan de aanvraag van zo’n uitkering is niet optimaal. Toch is er weinig specifieke aandacht om de beoordeling van uitkeringsaanvragen vanwege psychische problematiek te verbeteren. Dat concludeert de Inspectie SZW in een vorige week gepubliceerd onderzoeksrapport.
Psychische problemen bij werknemers zijn vaak complex en gaan gepaard met andere lichamelijke of sociale problemen. Dat maakt de herkenning en de aanpak van deze problemen lastig. Voor goede dienstverlening aan deze mensen is goede communicatie tussen behandelaars, arbeidsdeskundigen, bedrijfs- en verzekeringsartsen essentieel. Het UWV heeft diverse maatregelen genomen om de beoordeling en de toetsing van reïntegratietrajecten en uitkeringsclaims te verbeteren, maar daarbij is te weinig aandacht voor psychische problematiek.
Ook concludeert de Inspectie dat verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen bij de claimbeoordeling weinig aandacht hebben voor de voorspelling van het herstel. Dit geldt ook voor gedragsbeïnvloeding van de cliënt om re-integratie te bevorderen.
Een deel van de aanbevelingen uit de eigen onderzoeken van UWV is niet vertaald naar maatregelen. Ook noemen de verzekeringsartsen zelf onderdelen in de uitvoering van de WIA-claimbeoordeling die verbeterd kunnen worden
Onderzoek van UWV naar de uitvoering van de RIV-toets en de WIA-claimbeoordeling richt zich zelden specifiek op gevallen met psychische problematiek, een enkele uitzondering daargelaten. De geringe aandacht is volgens de inspectie opvallend gezien het grote aandeel van psychische problematiek bij de WIA-claimbeoordeling in combinatie met de complexiteit van de claimbeoordeling. Wel besteden beleid en uitvoering (UWV en GGZ) m het kader van reïtegratie juist veel speciale aandacht aan de doelgroep met ernstige psychische problemen. Voorbeeld hiervan zijn de Individuele Plaatsing en Steun (IPS)-trajecten.
Communicatie en samenwerking
Er zijn geen maatregelen aangetroffen om de communicatie en samenwerking tussen verzekeringsartsen, bedrijfsartsen en behandelaars te bevorderen De functiescheiding tussen het begeleiden van werknemers tijdens de periode van ziekteverzuim en de beoordeling van de belastbaarheid voor de WIA-claim in het kader van de Wet Verbetering Poortwachter werkt volgens de verzekeringsartsen belemmerend op deze samenwerking.
Verzekeringsartsen zien ten slotte de beperkte aandacht voor een prognose van het verloop van (psychische) problematiek van de klant als belemmering voor de reïntegratie.
Ook vindt weinig herstelbeïnvloedmg van de klant plaats. In het kader van de WIA-claimbeoordeling besteden verzekeringsartsen meer aandacht aan de beoordeling van de belastbaarheid dan aan het oordeel over de lopende en geïndiceerde begeleiding. In combinatie met de beperkte communicatie met professionals die tijdens het voortraject arbocuratieve zorg aan de klant verlenen, maakt dit de WIA-claimbeoordeling tot een relatief losse schakel in het stelsel van ’psychosociale arbeidsbelasting en psychische problematiek’
WIA
Werknemers die langer dan twee jaar ziek zijn, kunnen een beroep doen op een (gedeeltelijke) uitkering via de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). Het uitgangspunt van de WIA is dat mensen zo veel mogelijk deelnemen aan het arbeidsproces. Daarbij kijkt het UWV vooral naar wat iemand nog wel kan en niet naar wat niet meer kan. Ook toetsen een verzekeringsarts en arbeidsdeskundige van het UWV het voortraject; was de inspanning van werkgever en werknemer om weer aan het werk te gaan voldoende?
Reactie Minister Koolmees
Minister Koolmees zegt in een brief aan de Kamer ’de toezegging van UWV dat zij aan de hand van dit Inspectierapport bezien of hun werkwijze voor mensen met psychische problematiek verbeterd kan worden’te ondersteunen.
De Inspectie SZW concludeert verder dat er bij de claimbeoordeling weinig aandacht is voor de prognose van de ziekte en de beïnvloeding van het herstel. ”De beoordeling is daarmee een losse schakel in het stelsel van psychische problematiek”. De Minister stelt in dezelfde brief dat een logische conclusie te vinden, ’gezien de aard van de claimbeoordeling.
Twee jaar geleden liet GGZTotaal al drie mensen aan het woord over hun, doorgaans negatieve, ervaringen met het UWV en DWI. Lees hier het artikel ’Terugkeer naar werk’ en de reactie van het UWV.
Bron: Inspectie SZW, Rijksoverheid
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! Abonneren kan direct via het inschrijffomulier, of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines