overzicht

'Merendeel moordenaars lijdt niet aan ernstige psychische stoornis'

aanslag

Gepubliceerd: 02-06-2022

Zijn alle moordenaars berekenende psychopaten met een obscene voorliefde voor bloederige kettingzagen? Als je Hollywood mag geloven wel, maar in de echte wereld gaat het toch vooral om alledaagse mensen met een problematische achtergrond. Hoogleraar Geweld en Interventies Marieke Liem roept daarom op tot ontmythologisering van de moordenaar. In haar oratie op 30 mei zegt ze: ’Ik wil vanuit een breder perspectief naar moord kijken. Alleen met een criminologische bril komen we er niet.’

In de academische wereld wordt moord vaak beschouwd als het topje van de ijsberg: moord is het ernstigste misdrijf en het aantal moorden in een samenleving zou veel zeggen over alle andere, minder ernstige, vormen van criminaliteit. In haar oratie trekt Liem deze aanname in twijfel.

’Neem nu Nederland waar heel veel fietsendiefstal plaatsvindt. Volgens de ijsberg-analogie zouden we hier enorm veel geweldscriminaliteit moeten hebben, maar dat is helemaal niet zo. Omgekeerd is het moordcijfer in de VS heel hoog, maar is de algemene criminaliteit er niet schrikbarend veel hoger dan in Europa. Ik wil daarom onderzoeken in hoeverre moord eigenlijk wel beschouwd kan worden als topje van de ijsberg en waar die ijsberg dan van gemaakt is.’

Europese data verzamelen

Liem is voornemens een groot deel van haar onderzoeksagenda te besteden aan het verzamelen van Europese data. ’Moordonderzoek wordt sterk gedomineerd door Amerikaans onderzoek, terwijl de beschikbaarheid en het bezit van vuurwapens daar onvergelijkbaar is met Europa.’ Om die data vervolgens goed te kunnen duiden, wil Liem - geheel in de geest van de hedendaagse deeleconomie - bij andere vakgebieden kennis en tools lenen. 

’Om de onderliggende dynamiek van moord beter te begrijpen, moeten we uitzoomen. Wat zien we als we moord benaderen vanuit de volksgezondheid, sociale wetenschappen en geesteswetenschappen?’ Met deze interdisciplinaire aanpak hoopt Liem nieuwe inzichten voor preventie op te doen. ’Alleen met een criminologische bril komen we er niet. Door moord te beschouwen als een sociaal probleem verwacht ik achterliggende mechanismen en indicatoren te ontdekken zoals woonachtig zijn in bepaalde wijken in combinatie met relatieproblematiek, een achterstand op de arbeidsmarkt of samenclusteringen met middelengebruik en andere hoogrisicogedragingen.’

Doorbreken van de mythe

Door moord vanuit andere vakgebieden te bekijken, wil Liem ook de mythologisering van moordenaars doorbreken. ’Moord is fascinerend: er worden legio films en podcasts over gemaakt en we zien moordenaars volgens het Hollywood stereotype van maniakale monsters die zomaar vanuit de bosjes opduiken. Maar uit onderzoek weten we dat moorden vooral plaatsvinden tussen mensen die elkaar kennen en dat het grote merendeel van daders niet lijdt aan ernstige psychische stoornissen.’

Liem interviewde veel verdachten van gewelds- en levensdelicten en zag keer op keer mensen met een levensloop die aaneen hing van problematiek zoals verstoting in hun jeugd, verslaving, gebrek aan onderwijs of laagbegaafdheid. ’We hebben het niet over monsters, maar over mensen. Als we ontmythologiseren en vanuit een breed perspectief naar de persoon en het verhaal van de dader te kijken, kunnen we moord veel beter begrijpen. Door een stem geven aan de relatie tussen het slachtoffer en de dader, het conflict, de setting en de onderliggende dynamiek, hoop ik een gelaagd begrip tot stand te brengen.’

Over het onderzoek

Liems onderzoek valt binnen het interdisciplinaire Stimuleringsprogramma Physical Violence and Public Order van Universiteit Leiden. Dit universiteitsbrede programma combineert interdisciplinaire kennis voor een veiligere en veerkrachtige maatschappij. Het programma brengt experts van de Faculteiten der Archeologie, Rechtsgeleerdheid, Sociale Wetenschappen, Geesteswetenschappen en Governance & Global Affairs samen.

Bron: Universiteit Leiden / Julie de Graaf

-----------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen. Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


24-06-2022 - NZa wil meer duidelijkheid over aanpak wachtlijsten in de ggz
24-06-2022 - Toename dementie mogelijk minder dan gedacht, maar impact blijft groot
24-06-2022 - Eén op de tien werknemers drinkt teveel, drugsgebruik stijgt
24-06-2022 - 'Ik en de ggz': schrijf je verhaal!
23-06-2022 - Nieuwe website met compleet overzicht Landelijke Agenda Suïcidepreventie
23-06-2022 - Netwerkbenadering: een andere kijk op mentale problemen
23-06-2022 - ‘Stimuleer veerkracht bij getraumatiseerde kinderen en jongeren’
23-06-2022 - De levende erfenis van trauma transformeren
22-06-2022 - Vernieuwde website voor ouders met psychische of verslavingsproblemen en hun partners
21-06-2022 - Toekomst Kennisconsortium Destigmatisering en sociale inclusie onzeker
21-06-2022 - 'Terugdraaien decentralisatie gaat problemen in jeugdhulp niet oplossen'
21-06-2022 - Kick-off bijeenkomst van coalitie om verplichte zorg te verminderen
21-06-2022 - Externaliserend gedrag
20-06-2022 - Vorig jaar ruim 10.000 gedwongen crisis-opnames, iets minder dan in 2020
17-06-2022 - Huisartsenorganisaties: 'Onafhankelijk POH-GGZ-register blijkt niet haalbaar'
17-06-2022 - Nieuwe kwaliteitsstandaard Diagnostiek voor de ggz gepubliceerd
17-06-2022 - Corona-crisis voorbij, drugsgebruik gaat weer naar oude niveau
16-06-2022 - Samenwerking huisarts, ggz en sociaal werk levert veel op, maar financiering werkt tegen
16-06-2022 - Rechter: HSK mocht behandeling 'burnout' wél declareren
16-06-2022 - Alzheimer Nederland start informatie-campagne over dementie
16-06-2022 - AD(H)D en autisme
15-06-2022 - 'Uitsluiten ggz-patiënten van Wlz leidt tot rechtsongelijkheid en in strijd met VN-verdrag'
15-06-2022 - Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor de bipolaire stoornis
15-06-2022 - ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’
14-06-2022 - Aanmelding corona meerkosten-regeling: ggz-instellingen laten geld liggen
14-06-2022 - Nieuwe keuzehulp voor mensen met angst- en paniekklachten
14-06-2022 - Bij psychisch lijden is het moeilijk om uitzichtloosheid vast te stellen
13-06-2022 - Sluitend!
13-06-2022 - Waarom de Minister niet ingrijpt als een ggz-instelling gaat sluiten
13-06-2022 - Met één been in de huiskamer en één in de behandelkamer
13-06-2022 - Is verslaving een ziekte?

Laatste nieuws

Tagcloud


  • adhd
  • autisme
  • corona
  • dementie
  • depressie
  • financiering
  • jeugd ggz
  • jeugdzorg
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Onze Facebook pagina

Contactgegevens

info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • NZa wil meer duidelijkheid over aanpak wachtlijsten in de ggz

  • Toename dementie mogelijk minder dan gedacht, maar impact blijft groot

  • Eén op de tien werknemers drinkt teveel, drugsgebruik stijgt

  • 'Ik en de ggz': schrijf je verhaal!

  • Nieuwe website met compleet overzicht Landelijke Agenda Suïcidepreventie

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2022 - GGZ Totaal
Inloggen | Sitehand - Design website met CMS | Ziber - Website software | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio