overzicht

Sociale druk om te werken schadelijk voor wie niet kán werken

handen

Gepubliceerd: 11-05-2022

Econoom Coen van de Kraats toont aan dat de sociale norm van werk een schadelijk effect heeft op het mentale welzijn van personen die niet aan deze norm kunnen voldoen, zoals werklozen en arbeidsongeschikten. De geestelijke gezondheid van deze groep is het slechtst in het midden van hun leven, wanneer de sociale norm om te werken hoog is. Dit effect verdwijnt naarmate het meer geaccepteerd wordt om niet te werken vanwege het naderen van de pensioengerechtigde leeftijd.

Eerder onderzoek wees uit dat welzijn over de levensloop een zogenoemde U-vorm vormt, waarbij geestelijke gezondheid het slechts is in het midden van het werkende leven. Tot op heden is er echter geen verklaring voor deze U-vorm. In zijn onderzoek keek Van de Kraats naar sociaaleconomische verschillen tussen groepen in geestelijke gezondheid over de levensloop om een verklaring voor deze U-vorm te zoeken. Hij concludeert dat met name de geestelijke gezondheid van werkloze en arbeidsongeschikte mannen en vrouwen deze U-vorm volgen, maar dat dit niet geldt voor werkenden. Opvallend is vooral dat mensen die werkloos of arbeidsongeschikt zijn in de tweede helft van het werkzame leven (de rechterkant van de U-vorm) significant grotere geestelijke gezondheidsverbeteringen ervaren als ze ouder worden.

Een aanzienlijk ‘onbenut welzijnspotentieel’

Hoe komt het dat de geestelijke gezondheid van werklozen verbetert in de tweede helft van het leven? Dit heeft volgens Van de Kraats alles te maken met de sociale norm van werk. De sociale verwachting dat een individu werkt, oftewel de sociale norm van werk, neemt af met de leeftijd. Als meer leeftijdsgenoten al met (vroeg)pensioen zijn is de sociale norm om te werken waarschijnlijk lager, blijkt uit gegevens van tien Europese landen. De geschatte verbeteringen van geestelijke gezondheid door een afnemende sociale norm zijn groter dan de geestelijke gezondheidswinst van hoger onderwijs. Van de Kraats: “Dit suggereert dat er een aanzienlijk ‘onbenut welzijnspotentieel’ is onder werklozen en arbeidsongeschikten in het midden van het leven. Hierop zouden beleidsmakers kunnen inspelen om individueel welzijn te verhogen en de maatschappelijke kosten van geestelijke gezondheidsproblemen te verminderen.”

Vermindering sociale norm

Er zijn volgens Van de Kraats verschillende mogelijkheden om de sociale norm van werk te verminderen en zo de negatieve gevolgen voor werklozen en arbeidsongeschikten te verminderen. “Denk bijvoorbeeld aan het invoeren van een basisinkomen of een kortere werkweek, waardoor de druk om een formele baan te hebben zou kunnen afnemen. Ook kan de overheid minder eisen stellen voor het ontvangen van een uitkering, zoals dat het in Nederland gebruikelijk is dat een individu een sollicitatieplicht heeft wanneer hij of zij een werkloosheidsuitkering ontvangt. Hiertegenover staat dat als er minder sociale druk is om een betaalde baan te hebben, de totale productie in de economie misschien wel kan dalen.”

Van de Kraats noemt ook maatregelen die niet direct proberen om de norm zelf aan te passen maar juist proberen het ervaren stigma rondom werkloosheid of arbeidsongeschiktheid weg te nemen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door werklozen en arbeidsongeschikten activiteiten te laten ontplooien waarbij ze zich goed voelen en positiever door anderen worden benaderd ondanks dat ze een uitkering ontvangen.

Bron: Vrije Universiteit Amsterdam

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines. 

Reageer direct op bovenstaand bericht





Plaats mijn reactie

Overig nieuws


23-07-2025 - AI voorspelt herstel bij psychose beter dan psychiater
23-07-2025 - NZa: ‘Toegankelijkheid ggz nog verder onder druk’
22-07-2025 - Rechter verbiedt kritiek op onderzoek naar afbouw antidepressiva
21-07-2025 - Veni-financiering voor onderzoeken mentale gezondheid
18-07-2025 - Hersenstimulatie helpt bij OCD
15-07-2025 - NZa maakt nieuwe tarieven ggz bekend
15-07-2025 - Zorgen over toename ADHD
14-07-2025 - Dieren in het nieuws
14-07-2025 - De meerwaarde van psychotherapie met paarden
14-07-2025 - Blijvende littekens: hoe jeugdtrauma's doorwerken in het volwassen leven
14-07-2025 - Het Aardvarken
14-07-2025 - De autonome route, zelfbeschikking over het levenseinde
14-07-2025 - Ben ik echt?
14-07-2025 - De podcasts
14-07-2025 - De bibliotheek
10-07-2025 - Onderzoek MIND: AI voorziet in behoefte
10-07-2025 - Uitwerking cao gereed
09-07-2025 - Pilots voor dakloosheid bij ggz-indicatie
09-07-2025 - VR succesvol in behandeling psychoses
08-07-2025 - Pilots Groen voor Gezondheid geselecteerd
08-07-2025 - Ton Vink in bestuur De Hoop Groep
08-07-2025 - LVVP wint kort geding tegen NZa
04-07-2025 - Huisartsen zeer negatief over samenwerking met ggz
03-07-2025 - AZWA-akkoord gaat toch door
03-07-2025 - HIC’s van GGZ Oost Brabant mogelijk naar ziekenhuis Bernhoven
02-07-2025 - Tanja Berger in bestuur NVvP
01-07-2025 - Oproep richting verkiezingen: meer aandacht voor mentale gezondheid
01-07-2025 - Janna Vrijsen hoogleraar Transdiagnostische psychopathologie
30-06-2025 - Wij kijken niet mee
30-06-2025 - Hoe ziet innovatie in de jeugd-ggz er concreet uit?
30-06-2025 - POET: een online emotieregulatietherapie voor jongeren met psychische klachten

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • AI voorspelt herstel bij psychose beter dan psychiater

  • NZa: ‘Toegankelijkheid ggz nog verder onder druk’

  • Rechter verbiedt kritiek op onderzoek naar afbouw antidepressiva

  • Veni-financiering voor onderzoeken mentale gezondheid

  • Hersenstimulatie helpt bij OCD

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio