overzicht

De link tussen slapeloosheid, angst en depressie

20190801_122451

Gepubliceerd: 02-05-2025

Een nieuwe studie van het Nederlands Herseninstituut brengt in kaart wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen de drie meest voorkomende hersenaandoeningen. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Nature Mental Health.

Slapeloosheid, depressie en angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische aandoeningen. Behandelingen zijn vaak slechts matig effectief, en bij veel mensen keren de symptomen terug. Het is dan ook cruciaal om nieuwe aanknopingspunten voor behandelingen te vinden. Opvallend is dat er veel overlap zit tussen de aandoeningen en ze vaak samen voorkomen. Zou een gedeeld hersenmechanisme hieraan ten grondslag kunnen liggen?

Hersenscans

Siemon de Lange, Elleke Tissink en Eus van Someren, hebben samen met hun collega’s aan de Vrije Universiteit Amsterdam gekeken naar hersenscans van meer dan 25.000 deelnemers uit de UK Biobank. Elleke Tissink: “In ons lab kijken we naar de overeenkomsten en verschillen tussen slapeloosheid (insomnia), angst en depressie. Iedereen kijkt hier vanuit een andere bril naar: sommige vooral naar de genetica en in deze studie kijken we naar hersenscans. Wat overlapt er en wat is specifiek voor elke ziekte?”
“We hebben gekeken naar allerlei kenmerken, zoals bijvoorbeeld de structuur en connectiviteit van het hersenweefsel. We zien bij alle drie de aandoeningen dat er sprake is van een verminderd oppervlakte van de hersenschors, een kleiner volume van de thalamus en een zwakkere connectiviteit tussen verschillende hersengebieden.”

Reactiviteit en connectiviteit

“Daarnaast zijn er ook afwijkingen te vinden die specifiek zijn voor elke aandoening. Zo blijkt de ernst van slapeloosheid meer samen te hangen met kleinere volumes in de gebieden die met beloning te maken hebben. De ernst van depressie hangt juist sterker samen met een dunnere hersenschors in gebieden die te maken hebben met taal en emotie. Angst  is juist erger bij een zwakkere amygdala-reactiviteit en functionele connectiviteit tussen gebieden waar dopamine, glutamine en histamine belangrijk zijn voor de onderlinge communicatie.”

Overlap

Maar wat kunnen we uiteindelijk met deze informatie? Tissink vervolgt: “De gebieden lijken los van elkaar te staan, maar als je ze bij elkaar uittekent dan blijken ze allemaal onderdeel te zijn van hetzelfde circuit (amygdala – hippocampus – mediale prefrontale hersenschors circuit). Dus ook al zijn het losse gebieden, lijken ze allemaal een ander stukje kwetsbaarheid in dezelfde puzzel te zijn.”
“Je ziet best veel onderzoek naar overlap tussen angst en depressie, maar slapeloosheid wordt heel vaak vergeten. Het is nu voor het eerst dat we op zo’n grote schaal naar alle drie tegelijk kijken. De comorbiditeit is extreem hoog: mensen kunnen in verschillende levensfasen last hebben van deze aandoeningen, of ze tegelijkertijd ervaren. Er is veel discussie over de onderliggende mechanismen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat behandeling van slapeloosheid soms ook depressies verbetert – maar waarom? Door deze vraag verder te onderzoeken, hopen we nieuwe aanknopingspunten te vinden voor vervolgonderzoek en betere behandelingen.”

Bron: Nederlands Herseninstituut

 

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


15-06-2025 - Nieuw instrument voor het signaleren van problematische gehechtheid
13-06-2025 - GGz Centraal start vernieuwend behandelprogramma: meer capaciteit voor cliënt
13-06-2025 - Mentale gezondheid begint bij gezonde maatschappelijke omstandigheden
12-06-2025 - IGJ: Toepassen dwang in ggz moet beter
12-06-2025 - Nieuwe toolkit voor groene therapie
11-06-2025 - Orde in de invloed van ‘set en setting’ op therapieën met psychedelica
10-06-2025 - Kritiek NVA op nieuwe richtlijn autisme bij jeugdigen
10-06-2025 - Diepe hersenstimulatie mogelijk succesvol bij meer soorten depressie
06-06-2025 - IGJ: Kleine instellingen hebben te weinig kennis van ggz-cliënten
05-06-2025 - Dienke Hedemann in bestuur Lentis
05-06-2025 - Zorgstandaard dissociatieve stoornissen positief beoordeeld
04-06-2025 - De Groene GGZ uitgebreid met zeven nieuwe instellingen
04-06-2025 - Mini-RNA’s lijken sleutelrol te spelen in psychiatrische en neurologische aandoeningen
03-06-2025 - Zelfhulpprogramma fEATback voor eetstoornissen
03-06-2025 - Uit gesprekken Luisterlijn blijkt veel eenzaamheid en somberheid
02-06-2025 - Waarom de één angstiger is dan de ander: angstcircuit in het brein ontrafelt
30-05-2025 - MIND: Wijzigingen Wvggz verbeteren eigen regie niet
30-05-2025 - De relatie tussen hechtingsstijlen en narcisme: een onderzoek
28-05-2025 - IGJ en NZa: Zet meer tempo op regionale samenwerking!
28-05-2025 - Trienke Stellema nieuwe voorzitter rvt Rivierduinen
28-05-2025 - Mishandeling laat sporen na in het brein van jongeren met gedragsstoornis
27-05-2025 - De Nederlandse ggz: ‘Maak bemoeizorg landelijk beschikbaar’
26-05-2025 - Doorpakken graag!
26-05-2025 - Psychisch én lichamelijk: tijd voor integrale verpleegkunde
26-05-2025 - Ik weet dat je er bent, een integratieve begeleiding bij verslaving en herstel
26-05-2025 - Studies naar psychofarmaca verwaarlozen afkomst, en dat is een probleem
26-05-2025 - Verdriet
26-05-2025 - Een dun streepje toeval, hoe een psychiater mentaal herstelde en jou dat ook gunt
26-05-2025 - De podcasts
26-05-2025 - De bibliotheek
23-05-2025 - Traditionele kunst als therapie: hoe erfgoedkunst kan bijdragen aan mentale gezondheid

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Nieuw instrument voor het signaleren van problematische gehechtheid

    (advertentie)
  • GGz Centraal start vernieuwend behandelprogramma: meer capaciteit voor cliënt

  • Mentale gezondheid begint bij gezonde maatschappelijke omstandigheden

  • IGJ: Toepassen dwang in ggz moet beter

  • Nieuwe toolkit voor groene therapie

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio