overzicht

Hoopvolle resultaten PTSS-behandeling bij anorexia-patiënten

Gepubliceerd: 30-06-2023

Innovatief promotieonderzoek van Marieke ten Napel-Schutz, klinisch psycholoog en psychotherapeut bij GGNet Amarum, geeft een hoopvol beeld van behandeling van traumaklachten bij eetstoornispatiënten (anorexia nervosa) tijdens een fase van ondergewicht. Ten Napel-Schutz onderzocht in verschillende studies de effectiviteit van experientiële technieken en ze bestudeerde de ervaringen van patiënten en hun therapeuten met deze technieken. Op 7 juli 2023 promoveert zij op haar proefschrift ‘Pionieren met experientiële technieken en leren van ervaringen van patiënten en therapeuten’ bij de Universiteit van
Amsterdam.

Anorexia en PTSS

Een aanzienlijk deel (10-47%) van de patiënten met anorexia nervosa heeft te maken met een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS). Bij deze groep zien we daarnaast obsessief compulsieve klachten, depressie- en angstklachten, lager zelfvertrouwen en interpersoonlijke problemen. Deze groep is moeilijker te behandelen, laat een hoger terugvalpercentage en een slechtere behandeluitkomst zien. Ook stoppen ze vaker eerder met behandeling dan patiënten met anorexia nervosa zonder PTSS.
Daarnaast zijn er onderzoeken die aantonen dat de eetstoornissymptomen de patiënten helpen om de PTSS-symptomen te verminderen. Daarmee wordt het erg lastig aan de eetstoornis te werken, want dan verergeren de PTSS-klachten.

Het behandelen van PTSS tijdens een fase van ernstig ondergewicht bij mensen met een eetstoornis is zeer innovatief, omdat bij deze patiënten traumabehandeling normaal gesproken wordt uitgesteld tot het gewicht zo goed als genormaliseerd is. Deze gangbare praktijk is gebaseerd op het feit dat je voor een psychotherapeutische behandeling voldoende emoties moet kunnen ervaren en reguleren, en cognitief voldoende moet kunnen functioneren. Ondervoeding kan het cognitief functioneren verminderen en studies laten zien dat mensen met anorexia nervosa meer problemen hebben met het ervaren van emoties en emotieregulatie. In sommige gevallen betekent dat dat die behandeling er nooit van zal komen, omdat het niet lukt om het gewicht te normaliseren.

Bevindingen experientiële technieken

De resultaten van het onderzoek laten hoopvolle resultaten zien voor een groep mensen die tot voor kort deze behandeling werd onthouden. Ook geven de resultaten aanleiding om de mogelijkheden voor traumabehandeling tijdens ondergewicht verder te onderzoeken. De experientiële technieken die Marieke onderzocht, waren onder andere diagnostische imaginatie, imaginatie van een veilige plek en imaginaire rescripting (ImRs). Bij ImRs worden herinneringen aan een traumatische ervaring opgeroepen om de betekenis van die ervaring te veranderen.
De studies in haar proefschrift richtten zich naast de groep met eetstoornissen op de ervaringen met experientiële technieken bij een andere complexe psychopathologie doelgroep (zes verschillende persoonlijkheidsstoornissen). De specifieke studie naar ervaringen van het gebruik van experientiële technieken bij persoonlijkheidsstoornissen geven met name bruikbare adviezen voor therapeuten en het verder door ontwikkelen van handboeken en protocollen.

Bevindingen ervaringen patiënten en therapeuten

Niet alleen de effectiviteit van experientiële technieken in deze groepen werd onderzocht, maar ook de ervaringen van patiënten en hun therapeuten. Het luisteren naar alle deelnemers - zowel patiënten als therapeuten - leverde een gedetailleerd beeld op. Wat in Mariekes onderzoek opviel was dat de gebruikte technieken als zeer intens beleefd werden, hielpen om veranderingen te ervaren en dat deze PTSS-behandeling hoop biedt; daar waar de meeste patiënten met anorexia nervosa en PTSS geen hoop (meer) hadden. De patiëntenstudies gaven verder aan dat het belangrijk is om individuele aanpassingen te kunnen maken aan protocollen waar nodig om de behandeling te kunnen voorzetten. Denk bijvoorbeeld aan het lopend doen van de ImRs omdat anders het contact met het lichaam verloren gaat, of minder fantasie gebruiken bij mensen die dit minder goed verdragen.

De therapeuten gaven aan dat zij vooral veel rollenspellen wilden doen tijdens de training van deze technieken om het goed te leren, zij adviseren vaardigheden te oefenen in rollenspellen. Daarnaast komt naar voren dat groepsintervisie essentieel is bij het werken met deze methoden in deze doelgroep omdat zij anders mogelijk gestopt waren met de behandeling omdat zij tegen specifieke aspecten aanliepen van deze groep.

Verdediging proefschrift

Het proefschrift is online te bekijken via UvA DARE. De verdediging van het proefschrift is op 7 juli online te volgen via de website van Universiteit van Amsterdam.

Marieke ten Napel-Schutz is klinisch psycholoog, psychotherapeut en wetenschappelijk onderzoeker
bij Amarum, het expertisecentrum voor eetstoornissen bij GGNet in Nijmegen en Zutphen. Daarnaast
is Marieke plv hoofdopleider van de GZ-opleiding aan het Radboud Centrum voor Sociale
Wetenschappen en werkt zij als P-opleider bij de NL Mental Care Group.

Bron: Persbericht GGNet

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

 

Reageer direct op bovenstaand bericht





Plaats mijn reactie

Overig nieuws


22-09-2025 - Denk met je eigen hersenen
22-09-2025 - Artificiële Inteligentie bij mentale problemen: zinvol én levensgevaarlijk
22-09-2025 - De ggz in de verkiezingen: Vinkers pluist partijprogramma’s uit - 3
22-09-2025 - Uitgedoofd
22-09-2025 - Webinar-serie met Pat Ogden en Hanneke Kalisvaart: Als het lichaam klaagt
22-09-2025 - Doodgelukkig: een reis door manie en depressie
22-09-2025 - Een treffende soundtrack bij de term AuDHD
22-09-2025 - De bibliotheek
19-09-2025 - Autismezorg in Nederland sluit vaak niet aan op behoeften betrokkenen
18-09-2025 - Elisa van Ee in bestuur Traumanet
18-09-2025 - Eis: 18 jaar cel plus tbs voor moord op psychiater
17-09-2025 - Meer verschillen dan gedacht tussen mannen en vrouwen met een ernstige psychische aandoening
16-09-2025 - Ggz reageert op Troonrede
16-09-2025 - Geen verschil in denken bij autisme
15-09-2025 - De ggz in de verkiezingen: Vinkers pluist partijprogramma’s uit - 2
15-09-2025 - Artsen uit zes landen over acceptatie van euthanasie bij dementie
12-09-2025 - Hoe de smartphone het kwetsbare jonge brein ondermijnt
11-09-2025 - Bijna een derde van jongvolwassenen heeft suïcidale gedachten
10-09-2025 - Campagnes voor mentale gezondheid werken niet
10-09-2025 - Zelfcompassie als sleutel bij chronische pijn
09-09-2025 - MIND tekent Aanvullend Zorg en Welzijn Akkoord (AZWA)
06-09-2025 - Alles beter dan pratende hoofden
06-09-2025 - Vroegsignalering van psychose bij adolescenten: Waarom wachten tot het te laat is?
06-09-2025 - Een wereldwijde routekaart naar precisiepsychiatrie
06-09-2025 - De ggz in de verkiezingen: Vinkers pluist partijprogramma's uit
06-09-2025 - Sociale cognitie observeren bij jonge kinderen
06-09-2025 - DE DROOM
06-09-2025 - De meest therapeutische band van de britpop-scene
06-09-2025 - De bibliotheek
05-09-2025 - Antes opent ggz-unit voor palliatieve zorg
05-09-2025 - NZa: Alle tarieven voor de ggz vastgesteld

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Denk met je eigen hersenen

    van de redactie
  • Artificiële Inteligentie bij mentale problemen: zinvol én levensgevaarlijk

    Door: Willem Gotink
  • De ggz in de verkiezingen: Vinkers pluist partijprogramma’s uit - 3

    door Christiaan Vinkers
  • Uitgedoofd

    een gedicht van Bert Klopman
  • Webinar-serie met Pat Ogden en Hanneke Kalisvaart: Als het lichaam klaagt

    (advertentie)

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio