Ruim 1 op de 5 jongeren tussen 12 en 25 jaar (22%) dacht er in de periode december 2021 tot en met februari 2022 serieus over na om een einde aan het leven te maken. Op dat moment gold er een lockdown in Nederland. In deze periode ging het met volwassenen juist beter, blijkt uit het derde kwartaalonderzoek door Netwerk GOR, een samenwerking van het RIVM, het Nivel, ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum en GGD GHOR Nederland. Deze derde meetronde met de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19 ging over de periode december 2021 tot en met februari 2022.
Het doel van gezondheidsmonitor is om te zorgen voor goede informatie over de gevolgen van COVID-19 voor de gezondheid en het welzijn van de bevolking. Hiermee kan het Netwerk GOR beleidsmakers adviseren en ondersteunen om een passend aanbod van zorg en ondersteuning op te zetten, zodat negatieve gezondheidseffecten beperkt kunnen worden. Ook geven de resultaten inzicht in bestaande risico’s en kwetsbaarheden die ook los van deze crisis aandacht verdienen.
Groepen jongeren met meer kans op suïcidale gedachten
Naast het doen van panelonderzoek hebben we huisartsengegevens geanalyseerd. Hieruit blijkt dat huisartsen in de onderzochte periode 37% meer suïcide bij jongeren registreerden – waaronder suïcidale gedachten en pogingen tot suïcide – vergeleken met dezelfde periode in 2019, vóór de coronamaatregelen.
Ook onderzochten we bij welke groepen jongeren de kans groter is dat zij serieus over zelfdoding nadenken. Het ging vooral om jongeren die ook kampten met eenzaamheid, verminderde mentale gezondheid en meer PTSS-klachten. Daarnaast hadden jongeren die een ingrijpende gebeurtenis hadden meegemaakt die te maken had met corona, vaker suïcidale gedachten. Denk hierbij aan het doormaken van een ziekenhuisopname het van nabij meemaken dat een iemand die belangrijk voor diegene was overlijdt aan corona.
Veel jongeren met psychische klachten
Uit de meting blijkt dat veel jongeren last hadden klachten van uiteenlopende aard: veel jongeren gaven aan psychische klachten (43%) te hebben; ook werd stress genoemd (55%) en lichamelijke klachten die mogelijk kwamen door stress (58%), zoals vermoeidheid (36%), prikkelbaarheid (22%) of problemen met het geheugen en/of concentratie (22%).
Met meeste volwassenen ging het juist beter
Over het algemeen ging het tijdens de laatste lockdown met volwassenen psychisch beter dan met jongeren. Wel blijkt dat ook bij volwassenen de groep jongere volwassenen (26 t/m 35 jaar) de meeste psychische klachten (36%) had. Bij volwassenen tussen de 36 en 75 jaar nam het deel met psychische klachten met de leeftijd steeds verder af. Mensen van 76 jaar en ouder hadden wel weer iets vaker last van psychische klachten. Denk hierbij aan eenzaamheid, stress en suïcidale gedachten.
------------------------------------------
Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem: chat via www.113.nl, of bel 113
------------------------------------------
Beleid en hulpverlening: aandacht voor kwetsbare jongeren
Het is heel belangrijk om, wat er ook gebeurt, in contact te blijven met jongeren. In Nederland zijn verschillende hulplijnen waar jongeren met psychische problemen terecht kunnen. De websites Jongeren Hulp Online en Brainwiki bijvoorbeeld geven een goed overzicht van alle mogelijkheden. Daarnaast is er de Landelijke Agenda Suïcidepreventie, een van de pijlers van het landelijk preventiebeleid op het gebied van suïcide. Een van de projecten die hiertoe behoren en op jongeren is gericht, is STORM. Dit programma draait al op meerdere scholen in Nederland en helpt om de mentale gezondheid van leerlingen te verbeteren en de kans op suïcide te verkleinen.
Onder jongeren was in de meetperiode sprake van een verhoogd risico op problemen betreffende de geestelijke gezondheid. Het is belangrijk om de verdere ontwikkeling goed te blijven volgen en extra alert te zijn bij de risicogroepen. Met het oog op de toekomst is het belangrijk om mentale gezondheidsrisico’s bewust mee te nemen bij het opstellen van eventuele nieuwe maatregelen.
Onderzoeksprogramma naar gevolgen langlopende crisis
De corona-epidemie veroorzaakt een crisis die lang duurt. Over de gevolgen van korte crises, bijvoorbeeld een groot ongeluk of een natuurramp, op mensen is al veel kennis opgedaan. Over de gevolgen van langzame, langlopende crises op de lichamelijke en mentale gezondheid is nog weinig bekend. Het Netwerk GOR verzamelt hier gedurende vijf jaar meer kennis over met de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19, een onderdeel van het vijfjarige, brede gezondheidsonderzoeksprogramma COVID-19 van ZonMw en het ministerie van VWS. De monitor verzamelt informatie per kwartaal en ook per jaar. De informatie dient beleidsmakers tot steun bij het nemen van effectieve maatregelen bij deze en volgende, soortgelijke crises.
Bron: Nivel
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.
