overzicht

De DBC heeft zijn langste tijd gehad

Door: Willem Gotink

Zorgprestatiemodel

Gepubliceerd: 09-03-2020

 

Over twee jaar is er het Zorgprestatiemodel

 

Nog ruim anderhalf jaar en dan moet het nieuwe vergoedingsstelsel voor de ggz, het zorgprestatiemodel, in gebruik worden genomen. Het vervangt dan het DBC-systeem, dat nu twaalf jaar gebruikt wordt om de inspanningen van de zorgaanbieder om te zetten in klinkende munt, oftewel, om te berekenen wat de zorgverzekeraar aan de zorgaanbieder moet betalen.
De DBC (Diagnose-Behandel-Combinatie) staat aan veel kritiek bloot. Volgens de NZa zegt een DBC weinig over de zorg die is geleverd, houdt het geen rekening met de setting waarin zorg is geleverd en geeft het prikkels die de kosten van de zorg opdrijven. De DBC levert bovendien een enorme administratieve last op en een nota is voor patiënten nagenoeg onleesbaar.

De afgelopen decennia

Het is niet de eerste keer dat het systeem van bekostiging veranderd. Onder de AWBZ bestond de ‘open-eind’ financiering, die uiteindelijk onbetaalbaar bleek. Vervolgens kwam de ‘historische budgettering’, waarbij instellingen gekort werden als het budget van het voorgaande jaar niet was had opgemaakt, vanaf 1988 werd op grond van allerlei variabele en semi-variabele componenten het budget van de instelling vastgesteld. En sinds 2008 is de DBC-systematiek leidend. Die is dus omslachtig, geeft perverse prikkels en zegt weinig over wat er nu precies geleverd wordt aan zorg.

In 2017 zette de NZa een eerste stap naar het afschaffen van de DBC’s: er werd proefgedraaid met het uit Engeland overgenomen Zorgclustermodel, niet voor niets ook wel het ’Engelse model’ genoemd. Het enthousiasme om aan de pilots mee te doen was overigens niet bijster groot, er moesten instellingen worden verplicht om aan te schuiven.
Bij het zorgclustermodel worden zorgvragers gegroepeerd op basis van een naar aard en ernst van de aandoening vergelijkbare zorgvraag. Daarmee is niet de klinische diagnose, maar de zorgvraag leidend.
Met de uitkomsten van de pilots over het zorgclustermodel wordt nu de zorgvraagtypering verbeterd. De betrokken organisaties verwachten dat daarmee ‘de sturing op gepaste en doelmatige zorg kan worden versterkt’. De zorgvraagtypering zal uiteindelijk onder andere de DSM-hoofdanalyse gaan vervangen.
De bedoeling was, dat het model vanaf 2020 in de sector ingevoerd zou worden. Dat bleek te veel gevraagd, zoals het er nu uitziet wordt da januari 2022.

Soort zorg en behandelaar

Op hoofdlijnen gaat het nieuwe zorgprestatiemodel dus niet meer uit van de diagnose, zoals in de DBC, maar van consulten, verblijfsprestaties en een klein aantal overige prestaties. De NZa definieert een consult als een ‘direct zorginhoudelijk contact tussen zorgverlener en een patiënt (of het systeem van de patiënt)’. Er hoeft dus geen indirecte tijd meer te worden geschreven, dat wordt verrekend in de consultprijs. “Zo worden administratieve lasten voorkomen en wordt het patiëntcontact zoveel mogelijk gestimuleerd”, aldus de NZa.

Consulten worden vervolgens onderverdeeld op basis van drie eigenschappen: naar het beroep van de behandelaar; of het om diagnostiek of behandeling gaat en naar de duur van het consult. Deze drie elementen bepalen voor een groot deel de kostprijs. “De patiënt kan zo zien bij welke zorgverlener hij is geweest en hoe lang het consult duurde”, schrijft GGZ-Nederland, één van de participerende organisaties.

In de DBC-systematiek was een belangrijke perverse prikkel de grote blokken waarin de tijd geregistreerd werd. Voor de tijdseenheid nul tot honderd minuten (voor een hele behandeling) gold bijvoorbeeld één tarief. Kwam de duur van de behandeling tussen de honderd en tweehonderd minuten uit, dan gold dát tarief. Het volgende blok was 200 – 500 minuten, enzovoorts. De verleiding om over een ‘tijdsdrempel’ heen te gaan en zo beduidend meer geld binnen te halen bleek voor veel (meestal zelfstandig werkende) therapeuten te groot. Daarom is besloten een ‘vanaf’ grens aan te brengen, met een veel fijnmaziger indeling. De NZa hoopt zo om de prikkel te beperken om strategisch nét over de grens van het hogere (en dus duurdere) consult. (De genoemde tijdsblokken zijn overigens ter illustratie, en afgerond ter wille van het begrip en de leesbaarheid)

”Met de uitwerking van het model zijn we een eind op weg,” aldus GGZ Nederland, ”maar we zijn er nog niet. Zo wordt de komende maanden gewerkt aan de wijze waarop we de verantwoording en controle eenvoudiger kunnen maken en aan veldafspraken over de toepassing van het model op te stellen. Ook wordt bekeken wat het model betekent voor de ICT. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gaat berekenen wat de financiële gevolgen zijn van het model.”

Voorwaarden

Het Ministerie heeft nog geen ‘aanwijzing’ gegeven, die nodig is om er 100% zeker van te zijn dat het nieuwe stelsel ingevoerd gaat worden. Het is wel heel waarschijnlijk, staat op de website www.zorprestatiemodel.nl: Alle brancheorganisaties én de NZa staan er achter.
De staatssecretaris heeft al wel toegezegd dat hij het zorgprestatiemodel wil laten invoeren, als aan voorwaarden is voldaan. Die voorwaarden zijn onder andere: het model moet, overeenkomstig de doelstelling, een passende vergoeding mogelijk maken voor zorg aan mensen met ernstige psychische aandoeningen; het nieuwe stelsel moet inzichtelijk zijn voor patiënten, de administratieve lasten moeten beduidend minder zijn dan het huidige systeem, er moet sneller kunnen worden vergoed en er moet ruimte zijn voor innovatie.

Meer informatie:
* Op weg naar een nieuw bekostigingssysteem voor de ggz
* De officiële website over het Zorgprestatiemodel
* Tussenrapportage zorgprestatiemodel ggz en fz - februari 2020

Reacties


  • Nico   10-03-2020 11:33:18

    Wat ik mij afvraag, komt dan het hele CONO/ DBC-schrijvende beroepentabel te vervallen? Ik zit nml. net aan de vooravond van een opleidingstraject... Groet, NIco
  • Pjotr Kuilboer   09-03-2020 14:47:48

    Geachte Collega, Dank je van harte voor je reactie. Deel je kijk. Dertien jaar geleden werden Zelfgstandig Gevestigde psychiaters, die bijeen kwamen in het kader van Locale Initiatieven bang gemaakt met ingrepen vanuit de NZa, als ze in het kader van contractering gezamelijk zouden optrekken. De marktwerking moest vrij spel krijgen ten gunste van de zorgverzekerbedrijven met hun koepel, de fuserende en gefuseerde zorgbedrijven (mastodonten ? )met hun koepel , etc. . Vervolgens kwam vanaf 2015 ook de JeugdGGz onder het mes. Nu ziet het er naar uit dat vanaf 1-1-2022 we in GGz-land terug gaan naar de situatie van vòòr 2008. Wat een ongein nu al decenia lang . Verwaarlozing ? Resultaten van de verslavende Têchni9sche Orde ? Draconisch ?
  • M. Debije   09-03-2020 13:22:37

    Tja, de NZa belooft weer gouden bergen. De invoering van de nieuwe bekostiging lijkt een gelopen race. De NZa maakt alleen reclame voor zichzelf. De enige die last heeft van perverse prikkels is de NZa: de administratieve lasten zijn onder haar bewind sinds de invoering van de ZVW op perverse wijze geexplodeerd. En wat doet de NZa: die maakt het alleen maar van kwaad tot erger. Ze hanteren voor de indirecte tijd nu een gemiddelde opslag op de directe tijd. Dat kunnen ze alleen in Utrecht bedenken, want dat doet geen recht aan de werkelijkheid. Risico: bij toename indirecte tijd, zoals nu massaal het geval is bij de invoering van de andere rampspoed, de WVGGZ, lijdt je zwaar verlies op je verrichtingen. Het is een ingrijpende operatie. Ieder zichzelf respecterend bedrijf zou eerst een deugdelijke kosten baten-analyse maken, maar zo niet de NZa, immers: ze lopen totaal geen risico en laten het afweten als het fout gaat, zo is in het verleden meermaals gebleken. De NZa geeft desgevraagd GEEN onkostenvergoeding voor de invoering van de nieuwe systematiek en GEEN budgetgaranties. Wij de lusten, u de lasten. En als het fout gaat, jammer dan. Net als met de Jeugdwet en met de WVGGZ, 2 andere politieke prestige-projecten, waarbij het belang van de patienten en de professionals tot details zijn verworden. Niet alleen schandalig, maar zelfs misdadig!

Reageer direct op bovenstaand bericht





Plaats mijn reactie

Overig nieuws


16-05-2025 - Geen schrik, wél minder motivatie: de reactie op een verhoogd Alzheimer-risico
14-05-2025 - Nieuwe beschermd wonen locatie voor mensen met eetstoornis
14-05-2025 - Studies naar psychofarmaca verwaarlozen afkomst, en dat is een probleem
13-05-2025 - ‘Middel tegen kaalheid en prostaatklachten kan leiden tot suïcidale gedachten’
13-05-2025 - Petitie 'Stop eenzame opsluiting' aangeboden aan Kamer
12-05-2025 - Familieopstellingen
12-05-2025 - “You’re treating me like an animal!”
12-05-2025 - Gaat kunstmatige intelligentie de therapeut vervangen?
12-05-2025 - Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
12-05-2025 - Waal
12-05-2025 - Persoonlijkheidsdiagnostiek, een praktische gids
12-05-2025 - Mijn verloren dochter. Rouw om mijn springlevende oogappel
12-05-2025 - De podcasts
12-05-2025 - De bibliotheek
09-05-2025 - Factsheet autisme en overgang
09-05-2025 - Meer vraag naar patiëntenvertrouwenspersonen
07-05-2025 - Pleidooi voor vaste rol psycholoog in euthanasie bij psychisch lijden
07-05-2025 - Jongeren met mentale gezondheidsproblemen ervaren sociale media anders
06-05-2025 - Bestuur instelling moet opstappen van inspectie
06-05-2025 - Patricia Esveld stopt als bestuurder van Pro Persona
06-05-2025 - MIND heeft zorgen over voorjaarsnota, maar ziet ook lichtpuntjes
05-05-2025 - Hoe hersenactiviteit verandert bij de overgang van vroege naar chronische psychose
02-05-2025 - Betere autismediagnostiek bij mensen met verstandelijke beperking
02-05-2025 - De link tussen slapeloosheid, angst en depressie
02-05-2025 - Probiotica verminderen negatieve gevoelens, maar vervangt geen antidepressiva
01-05-2025 - Aantal jongeren in jeugdbescherming laagst sinds 2015
30-04-2025 - Donkere persoonlijkheden van politici versterken politieke verdeeldheid
28-04-2025 - Volle bak!
28-04-2025 - ISTDP geeft aandacht aan onderliggende Cluster C persoonlijkheidsproblematiek
28-04-2025 - Psychische kwetsbaarheid in cabaretvorm
28-04-2025 - Placebo’s werken beter als je weet waaróm ze werken

Laatste nieuws

Tagcloud


  • autisme
  • congres
  • corona
  • depressie
  • gedicht
  • jeugdzorg
  • personalia
  • recensie
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Contactgegevens

LET OP: GGZ Totaal is geen instelling voor behandeling of begeleiding. Neem daarvoor contact op met de eigen behandelaar of huisarts.
t: -
info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Geen schrik, wél minder motivatie: de reactie op een verhoogd Alzheimer-risico

  • Nieuwe beschermd wonen locatie voor mensen met eetstoornis

  • Studies naar psychofarmaca verwaarlozen afkomst, en dat is een probleem

  • ‘Middel tegen kaalheid en prostaatklachten kan leiden tot suïcidale gedachten’

  • Petitie 'Stop eenzame opsluiting' aangeboden aan Kamer

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2025 - GGZ Totaal
Inloggen | Ziber Website | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio