overzicht

Inspectie en AKJ: wettelijke basis voor dwang in open jeugdzorg ontbreekt

jongeren, depressief

Gepubliceerd: 19-05-2022

Verplicht op je kamer blijven, cameratoezicht, je smartphone niet mogen gebruiken, de buitendeur op slot. Of vastgepakt en vastgehouden worden, controle van je urine. Het mag allemaal niet zomaar in de open jeugdhulp. Toch gebeurt het bij instellingen waar kinderen en jongeren verblijven die jeugdhulp krijgen. In gezinshuizen, logeeropvang, zorgboerderijen en tijdens dagbesteding of dagbehandeling. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vindt dat wetswijzigingen nodig zijn om af en toe beperking van vrijheid wel mogelijk te maken. Maar alleen als dat in het belang van de kinderen en de jongeren is. Dat schrijven de inspectie en het AKJ - vertrouwenspersonen in de jeugdzorg, aan het ministerie van VWS en de jeugdhulpinstellingen.

Geen wettelijke basis in open jeugdhulp

In de open jeugdhulp is er nu vrijwel nooit een wettelijke basis voor maatregelen die de vrijheid van kinderen of jongeren beperken, ook niet onder het mom van ‘huisregels’. Toch gebeurt het. Soms omdat professionals niet goed weten wat wel en geen vrijheidsbeperking is, wat wel en niet mag. Soms omdat er geen passende hulp beschikbaar is en zorgverleners geen andere optie zien dan overgaan tot vrijheidsbeperkende maatregelen. En soms omdat een kind of jongere gebaat is bij een beperking van de vrijheid. Bijvoorbeeld voor de eigen veiligheid, tegen bedreigingen van buitenaf. Maar behalve in noodsituaties is het wettelijk nu vrijwel nooit toegestaan. Na wetswijziging zouden er meer mogelijkheden kunnen komen. Die moeten wel in het belang van de kinderen en jongeren zijn.

Wel wettelijke basis in gesloten jeugdhulp of onder speciale wetten

In de gesloten jeugdhulp en onder de Wet verplichte ggz en de Wet zorg en dwang is er wel een wettelijke basis voor dwang of het beperken van vrijheid. Dan zijn kinderen of jongeren ergens gedwongen geplaatst na een uitspraak van een kinderrechter. Of ze krijgen behandeling onder de wetten die beperkingen of dwang mogelijk maken. Beperkingen in hun vrijheid kunnen dan soms passen bij hun zorg en behandeling. Maar ook dan alleen per kind of jongere. Na een goede afweging of het echt nodig is. Want maatregelen die hun vrijheid beperken kunnen schadelijk zijn voor kinderen en jongeren. Het kan ze een onveilig gevoel geven en tot nog meer problemen in hun gedrag leiden. Ook bij groepsgenoten of medebewoners die er bij zijn.

Hoe vaak komt het voor?

De inspectie had de afgelopen vijf jaar na inspectiebezoeken minstens 37 keer opmerkingen over onterechte beperkingen van de vrijheid van kinderen of jongeren in de jeugdhulp. De jeugdhulpaanbieders moesten die beperkingen opheffen of veranderen. Maar de inspectie is er niet altijd en overal. Waarschijnlijk komt het vaker voor dat er onnodig vrijheidsbeperkingen zijn.
Vertrouwenspersonen van het AKJ hebben vorig jaar 60 klachten besproken met kinderen en jongeren of hun (pleeg)ouders over beperkingen van hun vrijheid. Daarna gaf het AKJ 43 keer een signaal af aan de jeugdhulpinstelling. Die signalen gingen over het mogelijk verkeerd gebruik van maatregelen.

Aanbevelingen

De inspectie heeft drie adviezen.

Meer duidelijkheid door betere voorlichting
Betere voorlichting aan zorgverleners in de jeugdhulp over wat er wel en niet mag. En waar het verschil ligt tussen normale huisregels en opvoedingsregels aan de ene kant, en het beperken van de vrijheid van kinderen en jongeren aan de andere kant. Ook kinderen, jongeren en hun ouders moeten beter te horen krijgen wat er wel en niet mag.

Meer aandacht voor inkoop van passende hulp
Voldoende inkoop van passende jeugdhulp door gemeenten. Zij moeten weten wat de gaten en problemen zijn in het aanbod aan jeugdhulp. Zo kunnen zij ervoor zorgen dat kinderen en jongeren terecht komen bij jeugdhulp die bij hen past. Dan komen ze niet terecht in situaties waarin de professionals geen andere optie zien dan overgaan tot vrijheidsbeperkende maatregelen.

Onderzoek naar wetswijziging
De inspectie beveelt aan dat het ministerie van VWS kijkt naar de wetten die gaan over de jeugdhulp en gedwongen zorg. Als dat in het belang is van de kinderen en de jongeren, is het soms nodig om wel vrijheidsbeperking mogelijk te maken. Wetten die een rol spelen zijn de Jeugdwet, de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg, de Wet zorg en dwang en de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst.

Bron: Inspectie

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


24-06-2022 - NZa wil meer duidelijkheid over aanpak wachtlijsten in de ggz
24-06-2022 - Toename dementie mogelijk minder dan gedacht, maar impact blijft groot
24-06-2022 - Eén op de tien werknemers drinkt teveel, drugsgebruik stijgt
24-06-2022 - 'Ik en de ggz': schrijf je verhaal!
23-06-2022 - Nieuwe website met compleet overzicht Landelijke Agenda Suïcidepreventie
23-06-2022 - Netwerkbenadering: een andere kijk op mentale problemen
23-06-2022 - ‘Stimuleer veerkracht bij getraumatiseerde kinderen en jongeren’
23-06-2022 - De levende erfenis van trauma transformeren
22-06-2022 - Vernieuwde website voor ouders met psychische of verslavingsproblemen en hun partners
21-06-2022 - Toekomst Kennisconsortium Destigmatisering en sociale inclusie onzeker
21-06-2022 - 'Terugdraaien decentralisatie gaat problemen in jeugdhulp niet oplossen'
21-06-2022 - Kick-off bijeenkomst van coalitie om verplichte zorg te verminderen
21-06-2022 - Externaliserend gedrag
20-06-2022 - Vorig jaar ruim 10.000 gedwongen crisis-opnames, iets minder dan in 2020
17-06-2022 - Huisartsenorganisaties: 'Onafhankelijk POH-GGZ-register blijkt niet haalbaar'
17-06-2022 - Nieuwe kwaliteitsstandaard Diagnostiek voor de ggz gepubliceerd
17-06-2022 - Corona-crisis voorbij, drugsgebruik gaat weer naar oude niveau
16-06-2022 - Samenwerking huisarts, ggz en sociaal werk levert veel op, maar financiering werkt tegen
16-06-2022 - Rechter: HSK mocht behandeling 'burnout' wél declareren
16-06-2022 - Alzheimer Nederland start informatie-campagne over dementie
16-06-2022 - AD(H)D en autisme
15-06-2022 - 'Uitsluiten ggz-patiënten van Wlz leidt tot rechtsongelijkheid en in strijd met VN-verdrag'
15-06-2022 - Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor de bipolaire stoornis
15-06-2022 - ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’
14-06-2022 - Aanmelding corona meerkosten-regeling: ggz-instellingen laten geld liggen
14-06-2022 - Nieuwe keuzehulp voor mensen met angst- en paniekklachten
14-06-2022 - Bij psychisch lijden is het moeilijk om uitzichtloosheid vast te stellen
13-06-2022 - Sluitend!
13-06-2022 - Waarom de Minister niet ingrijpt als een ggz-instelling gaat sluiten
13-06-2022 - Met één been in de huiskamer en één in de behandelkamer
13-06-2022 - Is verslaving een ziekte?

Laatste nieuws

Tagcloud


  • adhd
  • autisme
  • corona
  • dementie
  • depressie
  • financiering
  • jeugd ggz
  • jeugdzorg
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Onze Facebook pagina

Contactgegevens

info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • NZa wil meer duidelijkheid over aanpak wachtlijsten in de ggz

  • Toename dementie mogelijk minder dan gedacht, maar impact blijft groot

  • Eén op de tien werknemers drinkt teveel, drugsgebruik stijgt

  • 'Ik en de ggz': schrijf je verhaal!

  • Nieuwe website met compleet overzicht Landelijke Agenda Suïcidepreventie

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2022 - GGZ Totaal
Inloggen | Sitehand - Flexibele website | Ziber - Mobiele website met CMS | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio