overzicht

Inspectie en AKJ: wettelijke basis voor dwang in open jeugdzorg ontbreekt

jongeren, depressief

Gepubliceerd: 19-05-2022

Verplicht op je kamer blijven, cameratoezicht, je smartphone niet mogen gebruiken, de buitendeur op slot. Of vastgepakt en vastgehouden worden, controle van je urine. Het mag allemaal niet zomaar in de open jeugdhulp. Toch gebeurt het bij instellingen waar kinderen en jongeren verblijven die jeugdhulp krijgen. In gezinshuizen, logeeropvang, zorgboerderijen en tijdens dagbesteding of dagbehandeling. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vindt dat wetswijzigingen nodig zijn om af en toe beperking van vrijheid wel mogelijk te maken. Maar alleen als dat in het belang van de kinderen en de jongeren is. Dat schrijven de inspectie en het AKJ - vertrouwenspersonen in de jeugdzorg, aan het ministerie van VWS en de jeugdhulpinstellingen.

Geen wettelijke basis in open jeugdhulp

In de open jeugdhulp is er nu vrijwel nooit een wettelijke basis voor maatregelen die de vrijheid van kinderen of jongeren beperken, ook niet onder het mom van ‘huisregels’. Toch gebeurt het. Soms omdat professionals niet goed weten wat wel en geen vrijheidsbeperking is, wat wel en niet mag. Soms omdat er geen passende hulp beschikbaar is en zorgverleners geen andere optie zien dan overgaan tot vrijheidsbeperkende maatregelen. En soms omdat een kind of jongere gebaat is bij een beperking van de vrijheid. Bijvoorbeeld voor de eigen veiligheid, tegen bedreigingen van buitenaf. Maar behalve in noodsituaties is het wettelijk nu vrijwel nooit toegestaan. Na wetswijziging zouden er meer mogelijkheden kunnen komen. Die moeten wel in het belang van de kinderen en jongeren zijn.

Wel wettelijke basis in gesloten jeugdhulp of onder speciale wetten

In de gesloten jeugdhulp en onder de Wet verplichte ggz en de Wet zorg en dwang is er wel een wettelijke basis voor dwang of het beperken van vrijheid. Dan zijn kinderen of jongeren ergens gedwongen geplaatst na een uitspraak van een kinderrechter. Of ze krijgen behandeling onder de wetten die beperkingen of dwang mogelijk maken. Beperkingen in hun vrijheid kunnen dan soms passen bij hun zorg en behandeling. Maar ook dan alleen per kind of jongere. Na een goede afweging of het echt nodig is. Want maatregelen die hun vrijheid beperken kunnen schadelijk zijn voor kinderen en jongeren. Het kan ze een onveilig gevoel geven en tot nog meer problemen in hun gedrag leiden. Ook bij groepsgenoten of medebewoners die er bij zijn.

Hoe vaak komt het voor?

De inspectie had de afgelopen vijf jaar na inspectiebezoeken minstens 37 keer opmerkingen over onterechte beperkingen van de vrijheid van kinderen of jongeren in de jeugdhulp. De jeugdhulpaanbieders moesten die beperkingen opheffen of veranderen. Maar de inspectie is er niet altijd en overal. Waarschijnlijk komt het vaker voor dat er onnodig vrijheidsbeperkingen zijn.
Vertrouwenspersonen van het AKJ hebben vorig jaar 60 klachten besproken met kinderen en jongeren of hun (pleeg)ouders over beperkingen van hun vrijheid. Daarna gaf het AKJ 43 keer een signaal af aan de jeugdhulpinstelling. Die signalen gingen over het mogelijk verkeerd gebruik van maatregelen.

Aanbevelingen

De inspectie heeft drie adviezen.

Meer duidelijkheid door betere voorlichting
Betere voorlichting aan zorgverleners in de jeugdhulp over wat er wel en niet mag. En waar het verschil ligt tussen normale huisregels en opvoedingsregels aan de ene kant, en het beperken van de vrijheid van kinderen en jongeren aan de andere kant. Ook kinderen, jongeren en hun ouders moeten beter te horen krijgen wat er wel en niet mag.

Meer aandacht voor inkoop van passende hulp
Voldoende inkoop van passende jeugdhulp door gemeenten. Zij moeten weten wat de gaten en problemen zijn in het aanbod aan jeugdhulp. Zo kunnen zij ervoor zorgen dat kinderen en jongeren terecht komen bij jeugdhulp die bij hen past. Dan komen ze niet terecht in situaties waarin de professionals geen andere optie zien dan overgaan tot vrijheidsbeperkende maatregelen.

Onderzoek naar wetswijziging
De inspectie beveelt aan dat het ministerie van VWS kijkt naar de wetten die gaan over de jeugdhulp en gedwongen zorg. Als dat in het belang is van de kinderen en de jongeren, is het soms nodig om wel vrijheidsbeperking mogelijk te maken. Wetten die een rol spelen zijn de Jeugdwet, de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg, de Wet zorg en dwang en de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst.

Bron: Inspectie

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.

Overig nieuws


31-03-2023 - Spijtbetuiging van psychiatrie voor betitelen van homoseksualiteit als ziekte
30-03-2023 - Cluster C: de vermijdende, afhankelijke en dwangmatige persoonlijkheidsstoornis
29-03-2023 - Naar een soepeler overgang van specialistische ggz naar huisartsenzorg
29-03-2023 - Mentale problemen als gevolg van kindermishandeling anders voor mannen en vrouwen
29-03-2023 - Ruim helft jongvolwassenen ervaart psychische klachten
29-03-2023 - Suïcide & Suïcidepreventie
28-03-2023 - Suïcidecijfer onder jongvolwassenen blijft zorgelijk
28-03-2023 - Meer samenwerking in ggz heeft geen kortere wachttijden opgeleverd
28-03-2023 - Gedragsproblematiek bij jeugd en jong volwassenen
27-03-2023 - Anders, maar hoe?
27-03-2023 - Ondanks goede voornemens bijna duizend mensen per jaar in een separeercel
27-03-2023 - ‘Zelfredzaamheid betekent niet dat je mensen aan hun lot overlaat'
27-03-2023 - Gedwongen zorg: 'Op kwetsbare momenten overspoeld met complexe brieven'
27-03-2023 - Autisme
27-03-2023 - Trauma en innerlijke verdeeldheid
27-03-2023 - De man die zijn hoofd verloor, over wanen en illusies
27-03-2023 - De Podcasts
27-03-2023 - De Bibliotheek
24-03-2023 - Nederland hoog in Europese lijst van drugsgebruik, blijkt uit rioolwateranalyses
24-03-2023 - Online gokbedrijven: nog snel reclame maken vóór het verboden is
23-03-2023 - Waarom standaard behandelingen voor vrouwen in de forensische psychiatrie niet werken
23-03-2023 - Hoe gezondheids- en sociale problemen vaak hand in hand gaan
23-03-2023 - Maakt artificiele intelligantie de 'ouderwetse' vragenlijst overbodig?
22-03-2023 - Onderhandelingsakkoord jeugdbescherming moet leiden tot halvering caseload
22-03-2023 - Mentale klachten als gevolg van corona: veel genuanceerder dan doorgaans wordt gemeld
22-03-2023 - Nieuw zelfbeoordelingsinstrument voor meer inclusiviteit en diversiteit in ggz-instellingen
22-03-2023 - Dubbele Diagnose: psychiatrie en verslaving
21-03-2023 - NZa verwacht ook komend jaar fors tekort Wet Langdurige Zorg
21-03-2023 - Autismeweek in teken van diversiteit: Hoe uniek ben jij?
21-03-2023 - Voor een dubbeltje geboren? Dan is het nog steeds lastig om een kwartje te worden
21-03-2023 - Somberheid en depressie bij kinderen en (jong)volwassenen

Laatste nieuws

Tagcloud


  • adhd
  • autisme
  • congres
  • corona
  • dementie
  • depressie
  • financiering
  • jeugdzorg
  • suicide
  • verslaving

Zoeken in nieuws


Zoek

Onze Facebook pagina

Contactgegevens

info@ggztotaal.nl

Deel deze pagina

Neem contact op


Op de hoogte blijven?


Vul uw emailadres in en ontvang gratis ons magazine!

 

 

Disclamer & privacy


Hoe gaan we met jouw gegevens om?

 

Het laatste nieuws


  • Spijtbetuiging van psychiatrie voor betitelen van homoseksualiteit als ziekte

  • Cluster C: de vermijdende, afhankelijke en dwangmatige persoonlijkheidsstoornis

  • Naar een soepeler overgang van specialistische ggz naar huisartsenzorg

  • Mentale problemen als gevolg van kindermishandeling anders voor mannen en vrouwen

  • Ruim helft jongvolwassenen ervaart psychische klachten

Zoeken


 

Social media


FacebookTwitterLinkedInInstagram

 

Weesperzijde 10-H   |   1091 EA Amsterdam   |  info@ggztotaal.nl   |   Webdesign PEW

Copyright 2023 - GGZ Totaal
Inloggen | Sitehand - Flexibele website | Ziber - Mobiele website met CMS | Design by PEW Grafisch ontwerpstudio