Een op de vijf gezinnen die gebruik maken van jeugdzorg, maken ook gebruik van andere sociaal domein voorzieningen, zoals de bijstand (Participatiewet) of dagbesteding (Wet maatschappelijke ondersteuning). Dit noemen we multigebruikhuishoudens. De kwaliteit van leven in deze gezinnen is beduidend lager dan in overige gezinnen. Dat schrijft het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) in haar publicatie Leefsituatie van ouders met kinderen in de jeugdzorg die deze week verscheen.
In multigebruikhuishoudens hebben de ouders vaak minder hulpbronnen, zoals een goede opleiding, werk en inkomen en een goede gezondheid, dan ouders in gezinnen waarin alleen gebruik gemaakt wordt van jeugdzorg. Vooral de huishoudens die naast jeugdzorg ook gebruik maken van een voorziening uit de Participatiewet (meestal is dit bijstand) springen er in negatieve zin uit. Zij rapporteren de meeste problemen en vormen een extra kwetsbare groep.
Ouders uit deze groep multigebruikhuishoudens scoren slecht op aspecten als tevredenheid met het leven, sociale contacten, dagelijkse bezigheden en eenzaamheid. Ze stuiten vaker op problemen met bijvoorbeeld financiën, het zelfstandig voeren van een huishouden of opvoeding, maar kunnen ook worstelen met problemen als laaggeletterdheid of een ontbrekend sociaal netwerk.
De multigebruikhuishoudens vormen voor gemeenten een groep waarvoor specifieke aandacht nodig is om te voorkomen dat problemen binnen deze gezinnen verder escaleren. De verwachting is dat door de crisis - en als gevolg de toenemende werkloosheid - het gebruik van bijstand toe zal nemen, waardoor er nieuwe multigebruikhuishoudens bij zullen komen.
Gevolgen van de coronacisis
De coronacrisis kan leiden tot een groter beroep op jeugdzorg, de problemen kunnen binnen multigebruikhuishoudens verergeren en het aantal multigebruikhuishoudens kan toenemen. Sommige problemen kunnen op de korte termijn ontstaan, andere problemen wellicht op de iets langere termijn. De mogelijk toenemende druk binnen multigebruikgezinnen is een acuut probleem, omdat de druk op deze gezinnen al groot is gezien hun leefsituatie en kwaliteit van leven.
Het ontstaan van nieuwe multigebruikgezinnen gebeurt waarschijnlijk al op de korte termijn door een groter beroep op de bijstand. De echte impact op de kwaliteit van leven komt wellicht wat later, zodat er enige tijd is voor aanpassingen. Zo kan het ontstaan van (nieuwe) financiële problemen binnen een gezin bijvoorbeeld leiden tot stress, die pas op de iets langere termijn leidt tot problematische situaties of een echte negatieve impact op het gezin.
Hierdoor is er in de tussentijd wellicht tijd voor passende maatregelen voor deze gezinnen. Voor gemeenten betekent dit (net zoals hierboven aangegeven is) dat extra aandacht voor de multigebruikgezinnen nodig is. Bij de al bestaande multigebruikgezinnen is extra aandacht nodig om nog verdere verstoring van de balans tussen draagkracht en draaglast als gevolg van de crisis te voorkomen. Bij nieuwe mulitigebruikgezinnen is aandacht nodig om de impact van de gevolgen van de crisis op het gezin zo veel mogelijk te verkleinen.
Een kans bij de hulp aan deze huishoudens kan zijn dat juist hier een integrale aanpak mogelijk is, omdat het multigebruik betrekking heeft op voorzieningen die allemaal onder de verantwoordelijkheid van gemeenten vallen.
Bron: SCP
----------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier, Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.
