Burn-out: een groeiend probleem vraagt om betere signalering

Burn-out is de afgelopen decennia uitgegroeid tot een van de meest besproken psychische klachten in Nederland. Jaarlijks vallen honderdduizenden mensen langdurig uit door psychische overbelasting, met grote persoonlijke en maatschappelijke gevolgen. Burn-out ontstaat zelden plotseling; het is het resultaat van een geleidelijk proces van uitputting, verminderde motivatie en emotionele ontregeling. Toch worden de eerste signalen vaak gemist, waardoor klachten kunnen verergeren en herstel langer duurt.

Waarom burn-out lastig te herkennen is

Het herkennen van burn-out is complex. Symptomen zoals vermoeidheid, concentratieproblemen en emotionele instabiliteit komen ook voor bij andere psychische aandoeningen, zoals depressie of angststoornissen. Bovendien ontwikkelt burn-out zich geleidelijk, waardoor vroege waarschuwingssignalen vaak niet worden opgemerkt. Goede diagnostiek is daarom cruciaal: niet alleen om een actueel risicoprofiel vast te stellen, maar ook om preventieve maatregelen tijdig in te zetten en het gesprek over werkdruk en herstel te faciliteren.

Traditionele instrumenten richten zich vaak op een beperkt aantal dimensies, terwijl burn-out een breed spectrum van klachten omvat. Een effectief screeningsinstrument moet daarom meerdere domeinen in kaart brengen, zoals motivatie, fysieke en emotionele belasting, sociale betrokkenheid en herstelvermogen.

Tijdig signaleren van burn-outklachten

Recent is de OBOI Werkgerelateerde burn-out vragenlijst (https://www.hogrefe.com/nl/shop/oboi-werkgerelateerde-burn-out-vragenlijst.html) gepubliceerd waarmee vroegtijdig het risico op burn-out in kaart gebracht kan worden. Deze vragenlijst brengt vijf kernaspecten in kaart: prestatie- en motivatieverlies, fysieke klachten, intrapersoonlijke signalen, sociale terugtrekking en uitputting. Hiermee biedt de OBOI een breed en genuanceerd beeld van burn-outgerelateerde symptomen en is het inzetbaar binnen uiteenlopende professionele contexten, zoals coaching, psychotherapie, psychosociale begeleiding en arbeidsgezondheid.

Het instrument is wetenschappelijk onderbouwd en dankzij de korte afnameduur en digitale verwerking geschikt voor zowel individuele als groepsgewijze toepassing. De resultaten bieden professionals een waardevol hulpmiddel om het gesprek over werkdruk en vitaliteit te ondersteunen

en tijdig passende interventies in te zetten. Bovendien bevat de rapportage voor elke schaal praktische tips om het welzijn te verbeteren of juist te behouden. Daarmee draagt de OBOI bij aan vroegtijdige signalering én het voorkomen van langdurig verzuim.

Bron: www.hogrefe.nl (http://www.hogrefe.nl/)