Doodgelukkig: een reis door manie en depressie

Brieven van een bipolaire moeder. Johan Atsma recenseert Doodgelukkig (https://www.boekengilde.nl/boekenshop/doodgelukkig-brieven-van-mamma/?srsltid=AfmBOoo7ubB9zLW3_-TxivGHHglqQMwb5XR8O9eIZkd5dJEvzeIpeWCm) van schrijfster Sara Geluk.

“Sara Geluk (1990) groeide op met een biologische vader die leed aan een bipolaire stoornis. Veel gebeurtenissen in dit boek zijn dan ook op feiten gebaseerd.”
Aldus de tekst op de achterflap van Doodgelukkig, brieven van mama. Schrijfster  Sara Geluk (een pseudoniem) vertelt in haar boek het verhaal van Didi, de biologische moeder van Joy.

Geen grip

Het verhaal doet vermoeden dat Sara Geluk de rollen in haar roman heeft omgedraaid. Hier is de moeder degene met een bipolaire stoornis. Hoofdpersoon Didi is die moeder. Ze heeft overduidelijk geen grip op haar bestaan en raakt bij voortduring verzeilt in een wereld van onzekerheid en impulsieve beslissingen. Die worden voor een groot deel bepaald door verslaving aan drugs en drank en chaos in haar hoofd. Dat zorgt er in ieder geval voor dat ze niet of nauwelijks contact heeft met haar dochter die opgroeit bij vader en zijn nieuwe partner.

Het komt nooit meer goed

Dat gegeven is de rode draad in het boek, vormgegeven in brieven aan dochter die met enige regelmaat in het verhaal opduiken en die niet worden verstuurd (spoiler alert). Na de dood van Didi zullen ze uiteindelijk in een doos bij haar dochter terecht komen. De problemen waar Didi bij voortduring tegenaan loopt, worden bepaald door haar intensieve drugsgebruik en de onmogelijkheid om geheel zonder die drugs in het leven te staan. Foute vrienden, onbezonnen daden en dramatische gebeurtenissen zorgen er voor dat het moederschap op geen enkele wijze kan worden vormgegeven en zelfs door rechterlijke beslissingen onmogelijk wordt gemaakt. Het komt eigenlijk nooit meer goed. Dochter Joy neemt afstand, als kind wordt ze als zodanig aangestuurd door haar vader en later als volwassene houdt ze  zelf het contact af.

Impulsieve levensstijl

Het verhaal van Didi wordt in een tempo vertelt dat past bij haar verslaving en het bijbehorende chaotische bestaan. Je wordt er door de erbij passende schrijfstijl van Sara Geluk echt ingetrokken. Het wordt aldus een spannend boek dat je graag tot het eind wil doorlezen. Je raakt betrokken bij Didi en haar situatie. Je krijgt daarbij ook een pakkend beeld van hoe ze in het leven staat en zich laat meeslepen door haar impulsen die worden ingegeven door haar bipolaire stoornis en het uitbundige en structurele drugsgebruik. Cocaïne is altijd in de buurt maar ook vele andere middelen spelen een bedenkelijke rol in de gebeurtenissen. Al met al is het een pakkend verhaal waarbij je van de ene verbazing in de andere valt. Je wordt meegesleept in een  wereld en een denken inclusief een impulsieve levensstijl die daarbij past. Het gebrek aan fysieke en mentale weerbaarheid leidt telkens tot onhoudbare situaties die leiden tot kleine en grote rampen, inclusief een zelfmoordpoging.

Manisch gedrag en depressie

Een citaat: “Omdat ik toch nieuwsgierig aangelegd ben, sloop ik eens naar de deur om te horen wat hij nou schreeuwde. Ik kende Piet zo niet. ‘Verdomme Didi! Mijn verkoop stagneert, dit was niet onze afspraak!’ Ach… het ging om geld, wat een verrassing. Vermoeid streek ik mijn haar achter mijn oren en schoof de grendel van de deur. Het schreeuwen hield op. Ik deed de deur open maar zei niets, ik keek hem alleen maar aan.

‘Jezus…’bracht Piet uit.
Ik sloeg mijn ogen neer en deed de deur verder open zodat hij binnen kon komen.

‘Moppie… jouw krot meurt nog harder dan dat van mij’ zei hij terwijl hij de gordijnen van de woonkamer opendeed. De tafel lag bezaaid met lege bakken van bezorgd eten, blikjes bier, waarvan ik sommige als asbak had gebruikt omdat ik te lui was geweest om de volle asbakken te legen. Verder lag er wat kleingeld, losse wiet en lege chipsverpakkingen. Ik plofte op mijn poef neer en zag stof neerdwarrelen in een streep zonlicht. Mijn ogen hadden moeite met wennen aan het licht. Hoelang zat ik hier al binnen?

‘Didi… ik denk dat je hulp moet zoeken.’ Ik keek op naar Piet, van zijn boosheid was niets meer over, hij wat oprecht bezorgd.

‘Ben je gek… ik moet gewoon even een lange warme douche en een goede nacht slaap.’ ‘Slaap? Volgens mij doe je niets anders.’ Hij zette zijn handen in zijn zij en zei streng: ‘Kom, moppie. De douche in en daarna gaan wij boodschappen doen en opruimen.’”

Al lezend krijg je een goed beeld van manisch gedrag en depressie, de drang naar drugs die niet te stoppen is. Ondertussen probeer ik ook stil te staan bij de flaptekst. Wat heeft onze schrijfster zelf allemaal beleefd, gezien het inlevend vermogen dat hier vorm heeft gekregen in een boeiend boek dat je niet zomaar naast je neer legt…

Sara Geluk - Doodgelukkig, brieven van mamma (https://www.boekengilde.nl/boekenshop/doodgelukkig-brieven-van-mamma/?srsltid=AfmBOoo7ubB9zLW3_-TxivGHHglqQMwb5XR8O9eIZkd5dJEvzeIpeWCm)
Uitgave BoekenGilde
257 pagina’s
prijs: € 18,50
ISBN 978 946 491 8595

-

Lees ook andere recensies van Judith de Roos en Johan Atsma (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/recensie)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).