Hoe bescherm je jezelf tegen een overvloed aan verschrikkelijke beelden?

De afgelopen jaren hebben een eindeloze stroom pijnlijke verhalen en beelden de wereld beheerst, waaronder het verlies van meer dan 3 miljoen mensen aan de COVID-19-pandemie, de Russische invasie van Oekraïne en nu, eind oktober 2023, de dood van duizenden onschuldige burgers in Israël en Palestina.

Met het voortduren van oorlog in Gaza en het gruwelijke nieuws dat het met zich meebrengt, merken velen dat ze het nieuws controleren, vanaf het moment van wakker worden tot aan het slapengaan.

De meesten van ons hebben de beelden en video’s van dode lichamen, verbrande auto’s en vernietigde gebouwen herhaaldelijk gezien, vaak onbedoeld. Bijvoorbeeld, terwijl we door Twitter, Facebook of Instagram-scrollen, kunnen we een bericht tegenkomen dat een zeer rauw en pijnlijk verhaal over het lijden van burgers in Israël en Gaza overbrengt. De spanning en onrust zijn zelfs doorgedrongen tot de Joodse en Islamitische gemeenschappen. Half oktober werd zelfs een Palestijns kind in de VS doodgestoken vanwege zijn familieachtergrond.

Arash Javanbakht is psychiater, gespecialiseerd in trauma en onderzoeker. Hij werkt met vluchtelingen, hulpverleners en overlevenden van marteling en mensenhandel. In zijn werk hoort hij gedetailleerde verhalen van zijn patiënten die pijnlijk zijn om te horen en die een negatieve invloed kunnen hebben op hem en zijn collega’s. In The Conversation (https://theconversation.com/violent-and-disturbing-war-images-from-the-mideast-can-stir-deep-emotions-a-ptsd-expert-explains-how-to-protect-yourself-and-your-kids-from-overexposure-216405) legt hij in een geüpdatet artikel uit hoe je jezelf mentaal tegen deze beelden kunt beschermen.

Hoe beelden van rampen ons beïnvloeden

Er is voldoende bewijsmateriaal dat aantoont dat trauma niet alleen degenen treft die het ondergaan; het heeft ook invloed op andere mensen die er op andere manieren aan worden blootgesteld. Dit gebeurt gedeeltelijk omdat mensen empathisch en sociale wezens zijn. Indirecte en vicieuze blootstelling aan trauma komt vaak voor in het leven van hulpverleners, vluchtelingen, journalisten en anderen, zelfs als ze het trauma zelf niet direct ervaren.

Een manier van blootstelling is via het nieuws, vooral wanneer het visueel, geanimeerd en zeer herkenbaar is. Studies hebben aangetoond dat blootstelling aan nieuws over terroristische aanslagen zoals 11 september een breed scala aan emotionele reacties kan veroorzaken, van symptomen van PTSS tot depressie en angst, zowel bij volwassenen als kinderen.

Een ander risico van voortdurende blootstelling aan verschrikkelijke beelden is desensibilisatie en verdoving. Dit betekent dat sommige kijkers zo gewend raken aan dergelijke beelden, dat ze het beschouwen als een nieuwe norm en er niet door worden verstoord. De brute dood van duizenden mensen wordt voor hen gewoon statistieken.

Hoe op de hoogte te blijven met zo min mogelijk mentale schade

- Vermijd de drang tot rampen-voyeurisme. Als je het verhaal hebt gehoord, hoef je misschien niet naar de beelden of video’s te zoeken. Als je ze al hebt gezien, is er geen noodzaak om ze steeds opnieuw te bekijken. Vermijd ook onnodige details.

- Beperk de tijd die wordt besteed en de frequentie van blootstelling aan triest nieuws. Studies hebben aangetoond dat blootstelling aan mediaverslaggeving na een collectief trauma gedurende meerdere uren per dag stress kan veroorzaken. Bekijk dus een paar keer per dag het nieuws om op de hoogte te blijven, maar blijf niet zoeken naar meer. Het nieuws volgt vaak dezelfde verhalen zonder veel aanvullende informatie.

- Kies nieuws dat met rust wordt gebracht. Het doel van de media is om het publiek te informeren over wat er gebeurt, maar de aard van die verhalen kan betekenen dat rampzalig nieuws op een zeer emotionele manier wordt gepresenteerd. Het lezen van het nieuws kan je enigszins beschermen tegen de emotioneel geladen aard van televisie- of radio. Als u ervoor kiest om naar televisie of radio te luisteren, kies dan een verslaggever die informatie op een feitelijke en minder emotionele manier presenteert.

- Vermijd eindeloos scrollen. Laat je niet verleiden tot urenlang staren naar dezelfde beelden vanuit verschillende hoeken. Jouw emotionele lijden zal het lijden van de slachtoffers niet verminderen. Sommige mensen misschien het gevoel hebben dat ze ongevoelig of ongeïnformeerd zijn als ze niet alles blijven volgen. Dat is niet terecht.

- Negeer of vermijd andere positieve nieuwsberichten niet. Voortdurend alleen maar blootstelling aan nieuws gebaseerd op rampen verstoort je perceptie. Er gebeurt veel in de wereld van kunst, cultuur, wetenschap, technologie en sport over de hele wereld waar het nieuws meer aandacht aan zou mogen besteden.

- Ken je grenzen. Sommige mensen zijn gevoeliger en kwetsbaarder dan anderen voor de invloed van wat ze horen of zien.

Neem de tijd om te reflecteren. Als je de negatieve impact, de angst of het verdriet voelt, overweeg dit dan en weet dat dit een normale menselijke reactie is op het lijden van andere mensen. Neem vervolgens de tijd om je te verdiepen in activiteiten die je aandacht volledig nodig hebben en je emotioneel kunnen opladen. Sporten is één optie.

- Praat met anderen. Als je wordt beïnvloed, kunt je met vrienden of familie praten en leren van anderen hoe zij met het nieuws omgaan. Zo nodig, zoek professionele hulp.

- Blijf geïnformeerd, niet gemanipuleerd. Laat je angst en woede niet gebruiken door degenen die dominantie en verdeeldheid zoeken. In veel plaatsen in de wereld, hebben Joden en moslims lange tijd in vrede en harmonie samengeleefd.

Hoe kinderen te beschermen

Kinderen helpen geruststellen, de dagelijkse routine en regels laten doorgaan, is van cruciaal belang, ongeacht de tragedie die zich in het nieuws afspeelt.  Kinderen worden vaak ook blootgesteld aan dergelijk nieuws en beelden, wat negatieve effecten op hen kan hebben. Voor jongere kinderen kan herhaalde blootstelling aan het nieuws of aan verontrustende beelden de illusie creëren dat het evenement zich herhaalt, of dat het zich dichtbij afspeelt.

- Wees voorzichtig niet al te sterke negatieve emoties uiten in het bijzijn van kinderen, die grotendeels leren hoe veilig of gevaarlijk de wereld om hen heen is van volwassenen.

- Beperk de de hoeveelheid van de beelden kinderen op basis van hun leeftijd.

- Als kinderen worden blootgesteld aan eng of verontrustend nieuws, praat dan met hen op een manier die geschikt is voor hun leeftijd en leg uit wat er gebeurt in begrijpelijke taal.

- Herinner kinderen eraan dat ze veilig zijn. Voor jongere kinderen is het misschien belangrijk om hen eraan te herinneren dat deze gebeurtenissen niet plaatsvinden in het land waar ze wonen.

- Vermijd hun vragen niet, maar gebruik ze eerder als een educatieve kans die geschikt is voor hun leeftijd.

- Zo nodig, zoek professionele hulp.

Volwassenen kunnen ook de negatieve impact op henzelf verminderen door anderen te helpen, vooral degenen die door deze rampen worden getroffen. Denk aan vrijwilligerswerk, meedoen aan een stille tocht of fondsenwerving. Dit kan zelfs een gezinsactiviteit zijn die kinderen een volwassen en altruïstische reactie op het lijden van anderen leert.

Bron en het oorspronkelijke (Engelstalige) artikel: The Conversation (https://theconversation.com/violent-and-disturbing-war-images-from-the-mideast-can-stir-deep-emotions-a-ptsd-expert-explains-how-to-protect-yourself-and-your-kids-from-overexposure-216405)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).