'Met Traumanet hoop ik dat mensen zichzelf en/of de ander beter leren begrijpen'

Een nieuw online platform over trauma en heling

Twee jaar geleden promoveerde psychologe Anne Marsman op haar onderzoek naar de langdurige impact van ingrijpende jeugdervaringen. Opvallend was dat zij in haar proefschrift en verdediging eigen ervaring verwerkte. Uiteindelijk werd dat zeer gewaardeerd en gezien als een positieve toevoeging, omdat het ook goed is dat wetenschap meer naar de mensen toekomt. Sindsdien geeft ze veel lezingen en werkt ze als trainer bij Trauma Company om in binnen- en buitenland het bewustzijn op het gebied van trauma te vergroten. Op 10 oktober wordt het door haar geïnitieerde online platform www.traumanet.nl (http://www.traumanet.nl) gelanceerd.

Definitie te beperkt

“In mijn proefschrift gebruikte ik de term ‘childhood adversity’ in plaats van trauma. Dat deed ik om geen discussie te hoeven voeren over wat trauma nu precies is en in plaats daarvan de focus te leggen op de overweldiging die schadelijk kan zijn. Wetenschappelijk gezien wordt voor trauma vaak de definitie uit de DSM gebruikt, die gekoppeld is aan de posttraumatische stressstoornis. Die definitie vind ik te beperkt, die focust alleen op schokkende gebeurtenissen. Traumatisering zit lang niet altijd in een concrete gebeurtenis, maar kan ook het gevolg zijn van bijvoorbeeld emotionele verwaarlozing, of opgroeien in chronisch stressvolle omstandigheden. Dat laat zich moeilijker definiëren.
Na mijn promotie ben ik die discussie wel aan gegaan en heb ik het wel veel over trauma. Ik ben daar nog steeds zoekende in, het is best lastig om de juiste woorden te vinden merk ik. Trauma zien als verwonding (wat het ook letterlijk betekent), vind ik het meest kloppend. Hoe ben je verwond? Hoe ziet dat eruit? Waar merk je het aan in je leven? Dat is voor iedereen anders. Voor mij gaat trauma over een verwonding waar je last van houdt, die niet zo maar heelt en echt impact heeft op je leven. Er kunnen hele ingrijpende dingen gebeuren, maar die zijn niet per se ook traumatisch. Ze kunnen ook gewoon goed verwerkt worden met wat tijd.

Mensen worstelen met die vraag: mag ik het trauma noemen wat ik heb meegemaakt? Als iets uit het verleden nog steeds een last veroorzaakt in het heden, dan zou ik dat trauma noemen. Tegelijk: wie ben ik om dat voor iemand te bepalen? Ik ben me ervan bewust dat er verschillende visies en meningen zijn, die wil ik respecteren. Wel vind ik het heel belangrijk om de term trauma niet alleen te koppelen aan de gebeurtenis, het gaat echt om de gevolgen.

Door een traumabril leren kijken

In trainingen en lezingen die ik geef leg ik uit waar trauma over gaat en wat het met iemand kan doen. Welke impact kan trauma hebben op ons zenuwstelsel en brein? Hoe herken je wanneer iemand getriggerd raakt? Wat kan er dan met iemand gebeuren? Bij Trauma Company noemen we dat ook wel ‘door een traumabril gaan kijken’. We leren mensen traumasensitief te zijn, door niet alleen beter te begrijpen waar trauma over gaat, maar ook hoe je daar rekening mee kan houden en wat je voor iemand kunt doen.  Een simpel voorbeeld daarvan is het besef dat een traumatische ervaring vaak gepaard gaat met veel onvoorspelbaarheid en controleverlies. Traumasensitief zijn is dus voorspelbaar zijn, structuur aanbrengen, keuzes geven.

Als het over trauma gaat, is het is ook belangrijk om aandacht te hebben voor: hoe heb je het overleefd? Wat voor strategieën hebben je geholpen om er doorheen te komen? Hoe doe je dat nu misschien nog? We hebben te maken met een zorgstelsel dat veel traumaresponsen vangt in een bepaalde DSM-classificatie, en voorbijgaat aan het overlevingsmechanisme dat erachter schuilt. Neem een eetstoornis, of verslaving. Dat is echt niet alleen maar pathologisch, er kan veel overlevingskracht vanuit gaan. Ik wil mensen graag meenemen in een breder perspectief op trauma en de gevolgen. En het heeft echt zin om daar meer kennis en ervaringen over te delen, dat merk ik iedere dag.

Een nieuw platform over trauma

Op 10 oktober, World Mental Health Day, wordt Traumanet gelanceerd. Jarenlang werkte ik met veel passie als hoofdredacteur van PsychoseNet, een online platform rondom psychosegevoeligheid. Daar ervoer ik hoe belangrijk en waardevol zo’n platform kan zijn. Na een aantal jaar merkte ik wel: psychose is niet intrinsiek mijn onderwerp, ik heb er geen eigen ervaring mee. Het vuur dat ik jarenlang gevoeld heb in mijn werk voor PsychoseNet begon wat uit te doven, tegelijkertijd werd trauma een steeds groter thema in mijn leven. Niet alleen vanwege mijn promotietraject waar ik destijds ook mee bezig was, maar vooral omdat ik voor het eerst echt met mijn eigen trauma’s aan de slag ging. Ik las veel boeken, begon met traumabehandeling en ontdekte: er is nog heel veel te winnen als het over trauma, kennis en handvatten gaat.

Zo ontstond het idee om een platform specifiek rondom trauma te gaan maken: Traumanet. Om mensen te helpen in hun zoektocht naar informatie, meer grip en begrip voor zichzelf en anderen. Uitvogelen hoe zo’n platform te realiseren was bepaald niet eenvoudig, ik heb er lang over getwijfeld voor ik besloot maar gewoon ergens te gaan beginnen. Samen met Annemarije Sjoerdsma, met wie ik toen wel eens over Traumanet fantaseerde, ben ik vorig jaar aan de slag gegaan. En 10 oktober is het dus eindelijk zo ver: dan gaat het platform live!

De weg er naar toe, en wat is er te vinden op Traumanet

De weg daar naartoe was, en is, zeker niet makkelijk. Trauma is een ontzettend breed thema, dat we zo laagdrempelig mogelijk willen behandelen, en ook nog voor drie doelgroepen. Mensen met trauma zelf, naasten en betrokkenen, en professionals. We beseffen ons inmiddels dat het een onmogelijke opgave is aan alles en iedereen recht te doen, hoe graag we dat ook willen. Wel doen we ons uiterste best heel zorgvuldig te zijn. 

Ook lastig: ik ben best een perfectionist. Soms heb ik de neiging om de versie van Traumanet die we nu gaan lanceren te vergelijken met wat ik in acht jaar bij PsychoseNet heb opgebouwd, maar dat kan natuurlijk helemaal niet. PsychoseNet werd ook niet in één jaar groot. Op Traumanet beginnen we nu met informatieve artikelen over trauma, gevolgen en behandelmogelijkheden, blogs en interviews, en allerlei handvatten en hulpbronnen. Wat die behandelingen betreft, ook dat bleek een grote uitdaging. Welke beschrijf je wel, welke niet? Het aanbod is enorm versnipperd en momenteel schieten nieuwe behandelingen, therapeuten en coaches als paddenstoelen uit de grond. Sommigen zijn goed, anderen echt potentieel schadelijk. Ik vind dat mensen recht hebben op objectieve informatie en keuzemogelijkheden. Maar ook op bescherming tegen onkunde en mooie praatjes.

Ik heb de waarheid niet in pacht, en hoop dan ook vooral dat Traumanet een plek wordt waar we het met elkaar over dingen als ‘wat is goede zorg?’ kunnen hebben, voorbij de ‘evidence-based of niet’ discussie. Niets werkt voor iedereen ten slotte, maar altijd wel iets voor iemand.

Platform in ontwikkeling

De versie van Traumanet die we 10 oktober gaan lanceren is nadrukkelijk work in progress, een beginpunt. Het wordt sowieso een platform dat niet statisch maar dynamisch is. Dat zijn de ontwikkelingen op het gebied van trauma uiteindelijk ook, we leren en begrijpen steeds nieuwe dingen met de tijd. Traumanet maken we met en voor elkaar, waarbij juist de interactie en uitwisseling met bezoekers waardevol is om verder te groeien en aan te scherpen. Ik heb ambities genoeg van wat ik nog meer zou willen, een chatfunctie bijvoorbeeld, of online modules. Daar heb je alleen wel ook menskracht en middelen voor nodig, en daar zijn we nu nog niet. Met Traumanet hoop ik mensen informatie en handvatten te bieden zodat ze zichzelf en/of de ander beter leren begrijpen en zelf kunnen gaan onderzoeken wat voor hen werkt. Ik hoop ook dat het een plek wordt van verbinding en uitwisseling, waar we van en met elkaar kunnen leren, elkaar kunnen inspireren ook. En waar een breder perspectief op trauma en psychisch lijden kan ontstaan. Als ik daar een beetje aan bij kan dragen in dit leven, ben ik een gelukkig mens.”

----------------------------------------------------------------------

Vond je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).