Gebrekkige toegang tot ggz verhoogd risico op suïcide

Een beperkte toegang tot geestelijke gezondheidszorg geeft een aanmerkelijk hogere kans op suïcide. Dat blijkt in ieder geval in Australië. Uit onderzoek van het Telethon Kids Institute kwam naar voren dat gebieden een slechte toegang tot geestelijk gezondheidsvoorzieningen, een acht keer zo grote kans hebben om een ’zelfmoordhotspot’ onder jongeren te zijn. Uiteraard zijn de bevindingen niet zonder meer vergelijkbaar met een land als Nederland, een indicatie geeft het mogelijk wel.

In een deze maand gepubliceerd artikel in het Australian & New Zealand Journal of Psychiatry (https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/00048674231192764) gebruikten onderzoekers nationale sterfgevallenregisters om zelfmoorden van bijna 2000 jongeren in de leeftijd van 10 tot 24 jaar die plaatsvonden tussen 2016 en 2020 in kaart te brengen..

Onder leiding van Dr. Nicole Hill, onderzoeker zelfmoord-preventie, identificeerde het team acht zelfmoord ”hotspots” in grote delen van afgelegen en regionaal West-Australië en Queensland, evenals delen van landelijk New South Wales en Zuid-Australië. Hier waren aanzienlijk meer zelfmoorden dan verwacht mocht worden. Daarnaast waren er twee ”coldspots” in gebieden van metropolitaans Perth en metropolitaans Sydney, waar de zelfmoordcijfers veel lager waren.

Het team vergeleek de kenmerken van gemeenschappen in deze contrasterende gebieden, waaronder het aantal beschikbare geestelijke gezondheidsdiensten en personeel, openingstijden en reistijd naar diensten op het moment dat jongeren zich in een staat van acute suïcidale crisis bevonden en overleden door zelfmoord. Volgens de onderzoekers hield deze techniek niet alleen rekening met het aantal instellingen, maar ook met hoe toegankelijk ze waren voor jongeren op het moment van hun overlijden.

De bevindingen toonden aan dat gemeenschappen die als hotspots werden geïdentificeerd aanzienlijk minder toegang hadden tot geestelijke gezondheidsdiensten in vergelijking met de zogenaamde coldspot-gemeenschappen.

Specifiek vonden de onderzoekers dat gebieden met een weinig hulpverleners acht keer meer kans hadden op een zelfmoord. De geïdentificeerde zelfmoord coldspots deden zich allemaal voor in gebieden met een matig tot hoog aantal hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg. Naast de toegang tot geestelijke gezondheidsdiensten was het gebruik van illegale middelen onder jongeren op het moment van overlijden in hotspot-gemeenschappen 20% hoger.

Dr. Hill: ”Het is een bekend probleem dat mensen met problemen van middelenmisbruik vaak niet in aanmerking komen voor geestelijke gezondheidsdiensten. Dit is een echte gemiste kans voor de preventie van jeugdzelfmoord en het voorkomen van zelfmoordclusters.

Door hotspots te vergelijken met coldspots konden de onderzoekers niet alleen het verband tussen hogere zelfmoordcijfers en lagere toegang tot diensten vaststellen, maar ook dat een hoge toegang tot de ggz een beschermende factor kan zijn tegen zelfmoord bij jongeren.

Dr. Hill: ”Wanneer een jong persoon sterft door zelfmoord, is er vaak veel angst en bezorgdheid over de mogelijkheid van verdere sterfgevallen in de gemeenschap. Dit onderzoek suggereert dat het tijdig toegang bieden tot geestelijke gezondheidsdiensten, met name in de nasleep van een zelfmoord, mogelijk beschermend kan werken tegen verdere sterfgevallen.”

----------------------------------
Denk jij weleens aan zelfmoord of ken je iemand die dat doet? Praten helpt!
Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem: chat via www.113.nl, bel gratis 113 of 0800-0113
----------------------------------

Volgens Hill vertegenwoordigt het artikel de eerste gecontroleerde studie vertegenwoordigt waarin onderzoekers een sterk verband hebben kunnen aantonen tussen toegang tot diensten en hogere of lagere zelfmoordcijfers: ”Het is echt de eerste keer dat we een aanpasbare risicofactor hebben kunnen identificeren, omdat we een gemeenschap niet minder afgelegen kunnen maken, maar we kunnen wel de toegang tot diensten in die gemeenschap verbeteren, Het is een krachtige boodschap: er is daadwerkelijk iets dat we eraan kunnen doen.
Het wijst ook op een belangrijke boodschap rond postventie en de preventie van zelfmoordclusters, namelijk dat de gemeenschap na een zelfmoord factoren moet beoordelen die van invloed kunnen zijn op het zoeken naar hulp, zoals de huidige wachttijden voor geestelijke gezondheidsdiensten, want als die ondersteuningen niet beschikbaar zijn, zou het risico op verdere sterfgevallen kunnen toenemen.
We kunnen mensen niet alleen maar vertellen om hulp te zoeken wanneer een zelfmoord zich voordoet, want als die hulp niet beschikbaar is, vergroten we mogelijk de hulpeloosheid en brengen we die gemeenschap in groter gevaar.”

Voor het hele (Engelstalige) artikel:

NTM Hill et al, Association between mental health workforce supply and clusters of high and low rates of youth suicide: An Australian study using suicide mortality data from 2016 to 2020, Australian & New Zealand Journal of Psychiatry (2023). DOI: 10.1177/00048674231192764 (https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/00048674231192764)

Lees ook andere artikelen over suïcide (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/suicide)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).