Herkennen mensen met autisme emoties slechter dan anderen? Dat is de vraag.

Problemen met sociale communicatie en interactie worden gezien als belangrijke kenmerken van autisme. Over het algemeen is de veronderstelling dat mensen met autisme slecht zijn in het herkennen van emoties van anderen en daar ook weinig inzicht in hebben. Dat blijkt niet alleen in televisieprogramma’s en bioscoopfilms, er zijn ook oefeningen en therapieën voor mensen met autisme om hen deze sociale vaardigheid aan te leren.

De wetenschappelijke onderbouwing hiervoor is echter niet ijzersterk, menen Australische onderzoekers. Sommige onderzoeken hebben een erg kleine steekproefomvang, andere controleren niet op cognitieve vaardigheden. Sommige onderzoeken laten deelnemers slechts een beperkt aantal emoties zien om op te reageren. Sommige zijn sterk afhankelijk van statische afbeeldingen van gezichtsuitdrukkingen of vereisen alleen meerkeuzeantwoorden. Studies die op deze manier zijn ontworpen, vangen niet de dynamische eisen van alledaagse sociale interacties op.

Toen zij in hun onderzoek, recent gepubliceerd in Autism Research (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/aur.2781), probeerden deze uitdagingen te ondervangen vonden ze weinig verschil tussen het vermogen van volwassenen mét en volwassenen zonder autisme emoties bij anderen te herkennen.

Twee overeenkomende groepen

Voor het onderzoek bestudeerden zij een relatief grote steekproef van 67 IQ-gematchte volwassenen mét en 67 volwassenen zónder autisme. Ze gaven meerdere voorbeelden van 12 verschillende soorten gezichtsemoties, niet alleen vastgelegd op foto’s, maar ook op video in de context van sociale interacties. De deelnemers konden vervolgens een open verslag geven van de emoties die ze zagen.

De onderzoekers zagen een aantal belangrijke uitkomsten. Allereerst waren het type emotie, de manier waarop de stimuli werden gepresenteerd en het format voor het geven van reacties allemaal van invloed op de nauwkeurigheid en snelheid van het herkennen van de emotie. Maar die variaties hadden geen invloed op de verschillen tussen de reacties van de groepen mét en zonder autisme.

Ten tweede, hoewel de nauwkeurigheid in het herkennen van emoties iets lager was voor de groep mét autisme, was er een aanzienlijke overlap in vaardigheid tussen de twee groepen. Slechts een kleine subgroep van de deelnemers met autisme presteerde onder het niveau van de niet-autistische groep.

Ten derde reageerden de deelnemers met autisme langzamer, maar opnieuw was er een aanzienlijke overlap tussen de twee groepen. Hoewel tragere reacties op emoties van anderen sociale interacties kunnen belemmeren, suggereert dit onderzoek dat mensen met autisme waarschijnlijk gewoon voorzichtiger handelden in de laboratoriumsetting.

De onderzoekers vonden geen bewijs dat mensen met autisme als groep zich minder bewust waren van de sterke en zwakke punten in hun emotionele herkenningsvaardigheden dan hun leeftijdsgenoten zonder autisme. Maar dat varieerde binnen elke groep dus aanzienlijk.

Vraagtekens

Deze uitkomst zet vraagtekens bij een aantal algemene ideeën over het vermogen van volwassenen met autisme om de emoties van anderen te herkennen en hun inzicht in de verwerking van emoties. De uitkomsten tonen ook de niet altijd erkende capaciteiten van veel mensen met autisme aan en bevestigen nog maar eens dat volwassenen met autistisme niet allemaal hetzelfde zijn.

Volgens de onderzoekers zijn er nog veel onbeantwoorde vragen. Ze stellen dan ook dat voor een vollediger begrip van emotieverwerking door mensen met autisme in toekomstig onderzoek veel meer elementen moeten worden meegenomen.
Het is bijvoorbeeld mogelijk dat de bevindingen de moeilijkheden van personen met autisme met het verwerken van emoties onderschatten en dat deze problemen zich vooral voordoen in de drukte van echte interacties met anderen.

De auteurs denken dan ook dat er geavanceerdere onderzoeksmethoden moeten worden ontwikkeld waarmee nog steeds zorgvuldig gecontroleerde studies kunnen worden uitgevoerd. Deze studies zouden tegemoet moeten komen aan de complexiteit van alledaagse interpersoonlijke interacties die niet alleen de verwerking van gezichten vereisen, maar tegelijkertijd ook gebaren, toonhoogte of nadruk.

Slechts één dimensie van empathisch reageren

Toekomstig onderzoek zal ook de vraag moeten beantwoorden hoe mensen met autisme reageren op de emoties van anderen. Misschien kunnen ze emoties wel adequaat herkennen, maar reageren ze op een manier die de effectiviteit van hun sociale contacten in gevaar kan brengen?

De auteurs hebben verder onderzoek gedaan naar de perceptie van volwassenen met en zonder autisme over de juiste manieren om te reageren op verschillende, door anderen getoonde emoties. Maar, stellen ze, dit is maar één dimensie van wat vaak wordt aangeduid als ’empathisch reageren’ - weten wat als een passende reactie kan worden beschouwd wanneer je wordt geconfronteerd met een andere persoon die bijvoorbeeld verdrietig, boos of gefrustreerd is. Aanvoelen wat een gepast antwoord is om vervolgens die actie uit te voeren, of zelfs gemotiveerd zijn om dat te doen, gaat niet noodzakelijk hand in hand.

Antwoorden op dit soort vragen zullen van cruciaal belang zijn voor het verfijnen van interventies en therapieën die zijn ontworpen om sociale interactievaardigheden bij mensen met autisme te verbeteren. Het identificeren van de belangrijkste focus voor interventie, de meest effectieve procedures en de ontwikkelingsstadia waarin dergelijke interventies moeten worden geïmplementeerd, zijn volgens de auteurs allemaal belangrijke gebieden voor lopend onderzoek.

 

Neil Brewer, Carmen A. Lucas, Marie Antonia Georgopoulos, Robyn L. Young: Facing up to others’ emotions: No evidence of autism-related deficits in metacognitive awareness of emotion recognition (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/aur.2781).

Dit artikel is een vrije vertaling van ’Most adults with autism can recognise facial emotions, almost as well as those without the condition’ (https://theconversation.com/most-adults-with-autism-can-recognise-facial-emotions-almost-as-well-as-those-without-the-condition-187995), onlangs gepubliceerd in The Conversation

Meer over autisme? Kijk hier (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/autisme).

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).

emoties emoties