'Groen' en het effect op de mentale en fysieke gezondheid

Ruisende bomen, uitnodigende parken of speelse natuurspeelplaatsen: groen in de omgeving draagt bij aan een betere gezondheid – mentaal en fysiek. Maar groen in de omgeving kan de gezondheid ook verminderen. Denk aan de eikenprocessierups die huidirritatie veroorzaakt of hooikoorts door pollen. Het RIVM bracht de beschikbare kennis via literatuuronderzoek en experts bij elkaar in de kennisbundeling ‘Groen en Gezondheid (https://www.rivm.nl/sites/default/files/2022-05/Kennisbundeling%20Groen%20en%20Gezondheid_V6.pdf)’.

Invloed van groen op gezondheid

Aan de hand van een model hebben de onderzoekers aangegeven op welke vier manieren groen invloed heeft op fysieke en mentale gezondheid: schade verminderen, schade veroorzaken, herstel bevorderen en gezond gedrag bevorderen. Zo kan groen de gezondheidsschade verminderen van luchtverontreiniging, hitte en geluid. Mensen herstellen door groen. Enerzijds omdat groen stress vermindert en het concentratievermogen verbetert; anderzijds omdat groen in de omgeving beweging en sociale interactie kan stimuleren. Toch kunnen mensen ook last hebben van dieren en planten, zoals ratten, muggen, berenklauw of brandnetels.

Positieve gezondheidseffecten

Groen draagt bij aan een betere mentale gezondheid. Omdat een groene omgeving uitnodigt om te bewegen en ontspannen, speelt groen een rol bij de vermindering van overgewicht, diabetes type 2, hart- en vaatziekten. Ook zien de onderzoekers een gunstig effect tussen groen en hoe lang mensen leven, hoe zwaar baby’s bij hun geboorte zijn en de werking van het immuunsysteem. Groen lijkt te zorgen voor een verbeterde nachtrust. Concentratie, geheugen en leerprestaties verbeteren bij contact met groen, met name bij kinderen.

Kennis over groen juist nu belangrijk

Groen heeft raakvlakken met actuele maatschappelijke vraagstukken. Denk hierbij aan biodiversiteit en het beperken van effecten van klimaatverandering, zoals hittestress en wateroverlast. Bij het ontwerp en beheer van de openbare ruimte is het belangrijk dat gemeenten rekening houden met de manier waarop groen de gezondheid bevordert, of gezondheidsschade vermindert of veroorzaakt. Zo kunnen zij bijvoorbeeld eisen stellen aan de omvang van de groene ruimte bij de bouw van nieuwe woningen.

Wat verstaan we onder groen?

Natuurlijke elementen of plekken die op verschillende schaalniveaus voorkomen, variërend van straatniveau - zoals bomen en groenstroken - tot stedelijk en regionaal niveau -  bijvoorbeeld parken en natuurgebieden. Andere voorbeelden zijn natuurspeelplaatsen, plantsoenen, openbaar toegankelijke sportvelden, particuliere en openbare tuinen, groene gevels en groene daken.

Bron: RIVM (https://www.rivm.nl/sites/default/files/2022-05/Kennisbundeling%20Groen%20en%20Gezondheid_V6.pdf)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).

kinderen in natuur kinderen in natuur

Reacties
Reactie: (Thomas de Peinder)
1-6-2022, 07:40
Prachtig verhaal! Als wandeloog en natuurhuisjes verhuurder kan ik dit helemaal onderschrijven. Ik merk het zelf ook. Ik wandel 3 x daags een half uurtje in het bos naast mijn huis en krijg dan weer nieuwe energie. Mentaal maakt de natuur je sterk. Huisartsen en andere medische hulpverleners zouden dit op recept moeten kunnen geven van de verzekering. [3x daags een boswandeling]. of [een weekendje weg in een natuurhuisje]. Bedankt voor dit noodzakelijke artikel.

Reactie: (Rob Wolters)
30-5-2022, 16:53
Helemaal eens met Annemieke Zeegers, in haar reactie hierboven, en mede om die redenen hebben Nature For Health, IVN en 14 GGZ instellingen, samen met de Nederlandse GGZ, Green Mental Health, VU-Amsterdam en CZ de handen ineen geslagen, en het initiatief de Groene GGZ gelanceerd. Hoewel - "formeel" gezien - net gestart, zijn er al de nodige resultaten te melden en zijn verscheidene Groene Voorlopers bezig met concrete activiteiten op het vlak van gezondheid en natuur. Leuk als GGZTotaal daar aandacht aan zou willen besteden!

Reactie: (Annemieke Zeegers)
27-5-2022, 08:24
Fijn dat GGZTotaal aandacht besteedt aan de positieve effecten van groen op de mentale gezondheid van mensen! Daar valt nog zo veel te winnen. Veel ggz professionals maken er op allerlei manieren werk van om groen meer in te zetten in behandeling en begeleiding. Goed voor de cliënt én voor de medewerker. Er zijn al veel samenwerkingen tussen ggz professionals en andere partijen, zoals het IVN. Ik zou het mooi vinden als GGZTotaal een keer aandacht besteedt aan al die initiatieven in het land, waarbij ook de relatie tussen mentale gezondheid en duurzaamheid belicht wordt.