Waarom alcohol- en drugsgerelateerde sterfte in rijke landen afneemt, behalve in de VS

In de Verenigde Staten neemt het aantal sterfgevallen als gevolg van alcoholisme, drugsvergiftiging en zelfmoord meer dan ooit toe. Vaak overigens in combinatie met een toenemende zwaarlijvigheid en diabetes. Toch nam in veel andere rijke landen het percentage van deze zogenaamde ”deaths of despair” af. 

”In Europa, Canada, Japan en Australië is dat probleem er niet of in ieder geval veel minder”, zegt neurowetenschapper Peter Sterling. ”Hier is het een enorm probleem.” Sterling en collega Michael Platt gingen op zoek naar de oorzaken van dit verschil, om zo de situatie in de VS te kunnen verbeteren.

”De snelle toename van mensen die stierven door drugs, roken, slecht eten, sterfgevallen door ontwrichting en zelfmoord is hier niet opgemerkt”, zegt Platt. ”We wilden analyseren wat er in die landen anders is dan in het onze.”

In een nieuw artikel in JAMA Psychiatry (https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/fullarticle/2788767) bekijken de onderzoekers het fenomeen door de lens van neurowetenschappen, antropologie en primatologie. Ze beschrijven dat de landen die ze analyseerden, in tegenstelling tot in de VS, gemeenschappelijke voorzieningen hebben voor elke levensfase, van toegankelijke kinderopvang tot een betaalbare middelbare school. De onderzoekers concluderen dat dergelijke steun individuen en gezinnen op lange termijn beschermt.

Dubbele conclusie

Het onderwerp hield Platt en Sterling al langer bezig. Toen de National Academy of Sciences (NAS) (http://www.nasonline.org/) in maart 2021 een rapport over het onderwerp publiceerde, waarin de VS werd vergeleken met 16 andere rijke landen, waaronder Canada, Australië, Japan en landen in West-Europa, besloten ze zelf onderzoek te doen. ”Het begon met dit document”, zegt Sterling. ”In géén van de 476 pagina’s vragen ze: wat doen die andere landen? Hoe komt het dat ze dit probleem niet hebben?”

”Het NAS-rapport trok een dubbele conclusie”, zegt Platt. ”Het erkende de epidemie, maar was erg voorzichtig met de conclusie: ’We hebben meer onderzoek nodig en we kunnen wanhoop niet definiëren.’ Maar hoe creëer je een model van wanhoop? Ik was verbijsterd.”

Platt en Sterling besloten zelf een onderzoek te starten. Ten eerste vroegen ze, vanuit een neurologisch perspectief, wat mensen nodig hebben om te gedijen? Ten tweede vroegen ze zich af welke aspecten zouden kunnen verklaren waarom het aantal wanhoopsdoden in de VS toenam, maar niet in deze cultureel, politiek en economisch gelijkwaardige landen. Ze stortten zich eerst op de neurologische vraag.

Een antropologisch perspectief

Het menselijk brein heeft zich zó ontwikkeld dat het prioriteit geeft aan voedsel, comfort en gezelschap boven de meeste andere dingen, waarbij de focus constant verschuift om aan de behoefte van een bepaald moment te voldoen. Wanneer onverwacht aan een van deze behoeften wordt voldaan, leidt de resulterende bevrediging van de verrassing tot een puls van dopamine. Het moderne leven biedt echter weinig mogelijkheden voor dergelijke verrassingen.

”Bovendien hoeven we niet langer collectief te werken om te jagen of water te vinden, coöperatieve acties die werden uitgevoerd door eerdere jager-verzamelaarsgemeenschappen”, zegt Platt. ”Ze zouden dan de rest van hun tijd doorbrengen met socializen, muziek produceren, cultureel gedrag dat ons verbindt en dit soort gedeeld leven leidt ook tot dopamine-pulsen”.

”We zijn tegenwoordig veel eenzamer en missen alle natuurlijke drijfveren die onze hersenen hebben ontwikkeld om die pulsen te krijgen. Als dat niet van nature gebeurt, zoeken mensen ze ergens anders op - drugs, alcohol, videogames, sociale media. Bovendien is het menselijk brein zo groot en zo kostbaar dat het twee generaties kost om een ​​mens op te voeden om productief te zijn.”

Het menselijk brein blijft groeien tot mensen halverwege de twintig zijn. ”Pas dan begin je voor jezelf te zorgen. Pas dan word je opgevangen door de volwassenen in de gemeenschap”, zegt Sterling. ”Tot die tijd wordt er voor je gezorgd door niet slechts twee ouders, maar door twee generaties. De generatie grootouders is het meest productief. Dat is de manier waarop we zijn geëvolueerd, en het betekent dat het opvoeden van een kind erg veeleisend is.” Deze factoren samen - het gebrek aan natuurlijke dopamine-producenten in het meer eenzame moderne leven dat nu over het algemeen de ondersteuning van meerdere generaties uitsluit - leiden tot meer wanhoop en dood, vonden de onderzoekers. Maar dit geldt over de hele linie voor geïndustrialiseerde landen, dus waarom hebben de VS meer alcohol- en drugsgerelateerde sterfgevallen en meer zelfmoorden meegemaakt?

Ondersteuning gedurende de hele levensduur

Volgens Platt en Sterling komt het neer op ondersteuning gedurende de hele levensduur, van prenatale zorg voordat een kind wordt geboren en kwalitatief voorschools en basisonderwijs tijdens de kindertijd tot betaalbaar onderwijs na de middelbare school en betaald verlof voor volwassenen.

”De samenleving ziet er hier heel anders uit dan in de andere 16 landen”, zegt Platt. ”De financiële steun komt lang niet in de buurt van wat je op deze plaatsen ziet. Veel mensen hebben een universele vooropleiding en een zeer sterk vangnet, waaronder doorbetaalde vakanties, met de mogelijkheid om af te stemmen op de vakanties van kinderen.”

Tijd besteden aan dergelijke niet-economische activiteiten is cruciaal voor de ontwikkeling van de hersenen en het uiteindelijke welzijn, zegt Sterling. ”Een deel van onze menselijke evolutie en het mogelijk maken dat mensen intellectuele intelligentie ontwikkelen, was om een ​​groot deel van de hersenen aan kunst te wijden”, zegt hij. ”Vroeger hadden mensen die tijd. Nu krijgen mensen in de VS geen vrije tijd. Ze mogen geen betaalde vakanties hebben. Ze kunnen ze niet betalen.”

”De VS zouden de crisis rond wanhoopsdoden kunnen oplossen door enkele van de beste praktijken uit andere landen over te nemen”, concluderen de onderzoekers, ”deze omvatten inkomensherverdeling, universele kinderopvang, meer betaalbare universiteit, betaalbare gezondheidszorg, betaald gezinsverlof, een hoger minimumloon en verplichte vakantietijd.”

Natuurlijk is dit werk correlatief, niet causaal, geeft Platt toe. ”We weten niet met zekerheid dat deze factoren meer wanhoopsdoden veroorzaken. Het is niet mogelijk om een experiment uit te voeren. Maar feit blijft dat er in de VS veel minder sociale en financiële steun is. Mensen sterven steeds vroeger, en ze sterven aan oorzaken die voorkomen kunnen worden. Een jaar geleden was 70.000 sterfgevallen door een overdosis drugs een record, en nu hebben we er 100.000.

Bron, en voor het hele artikel: Peter Sterling, Michael L. Platt: Why Deaths of Despair Are Increasing in the US and Not Other Industrial Nations—Insights From Neuroscience and Anthropology (https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/fullarticle/2788767)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), Opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).