Diagnose autisme kan eerder worden gesteld met 'meertraps-screening'

Een meertraps-screeningproces voor autismespectrumstoornis op jonge leeftijd kan leiden tot een significant eerdere diagnosticering van autisme in vergelijking met de standaardzorg. Dat concluderen Amerikaanse onderzoekers, die ook melden dat het verschil groter is bij Spaanssprekende kinderen. In hoeverre het onderzoek op de Nederlandse situatie van toepassing is, is niet bekend.
De studie is deze week gepubliceerd in het tijdschrift JAMA Pediatrics (https://jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/article-abstract/2787480).

Een autismespectrumstoornis (ASS) ontwikkelt zich doorgaans bij kinderen vóór de leeftijd van 3 jaar, maar bij minder dan de helft van de kinderen wordt vóór de leeftijd van vier jaar nauwkeurig de diagnose ASS gesteld. In veel Amerikaanse staten ontbreekt het aan effectieve screeningstools om ASS op te sporen en te diagnosticeren.

In een recente studie onder leiding van de Boston University School of Public Health (BUSPH) blijkt, dat het implementeren van een screeningsprotocol in meerdere stappen voor ASS op jonge leeftijd kan leiden tot een toename van 60 procent in vroegsignalering van ASS, vergeleken met standaardscreening. De studie onderstreept ook het belang van monitoring voor verschillen in ASS. Het verhoogde percentage van gedetecteerde ASS was bijna twee keer zo hoog voor Spaanssprekende gezinnen als voor niet-Spaanssprekende gezinnen. Dat helpt de in de VS bekende gezondheidsverschillen tussen beide groepen, te verminderen. (Vooral in het zuiden van de VS wordt veel Spaans gesproken).

De studie is de eerste uitgebreide evaluatie van ASS-screening in de Amerikaanse versie van consultatiebureaus. In tegenstelling tot standaardbenaderingen van screening, die vaak beperkt zijn tot het verstrekken van vragenlijsten voor ouders, omvat het screeningsprotocol met meerdere componenten in deze studie input van ouders en de consultatiebureaus in het besluitvormingsproces voor de ASS-diagnose van een kind, evenals training voor de bureaus en voortdurende samenwerking tussen de bureau’s en hun programmadirecteuren en onderzoeksassistenten.

Volgens onderzoeker Chris Sheldrick kan goede screening, mits geïmplementeerd met de juiste ondersteuning en met toegang tot de diagnostische diensten, veel betekenen voor vroege detectie van autisme.

Het onderzoek

Voor de studie analyseerden Sheldrick en collega’s administratieve gegevens die waren verzameld door het Massachusetts Department of Public Health van 33.326 kinderen van 14 tot 26 maanden die waren ingeschreven in preventieve diensten in de omgeving van Boston van 2012 tot 2018.

Ouders of verzorgers begonnen het meertraps-screeningsprotocol door vragenlijsten in te vullen over het sociale en emotionele gedrag van hun kinderen. Als daar een indicatie voor was, maakten zij en hun kinderen vervolgens een observatie-evaluatie die bekend staat als de Screening Tool for ASD in Toddlers and Young Children (STAT).

Vergeleken met de standaardpraktijk ging dit meertraps-screeningsprotocol gepaard met 8,1 extra diagnoses per 1.000 kinderen en 15,4 extra diagnoses per 1.000 kinderen in Spaanssprekende gezinnen. Bij niet-Spaanssprekende gezinnen zagen de onderzoekers een kleinere toename in het percentage in de opsporing van ASS, met 6,9 extra diagnoses per 1.000 kinderen.

Naast raciale verschillen, observeerden de onderzoekers ook genderongelijkheid (in overeenstemming met eerder onderzoek) waaruit bleek dat jongens significant vaker werden gescreend en gediagnosticeerd met ASS dan meisjes: de screening ging gepaard met 14,8 extra diagnoses bij jongens versus een extra 0,5 diagnoses bij meisjes.

De onderzoekers schrijven dat ze deze bevinding niet hadden voorzien en denken dat dit het belang benadrukt van het monitoren van alle punten in het zorgproces - of er nu wel of geen verschillen worden verwacht. Ze stellen dat, om gelijke toegang tot effectieve diensten te krijgen, verder onderzoek nodig is.

Bron en voor het hele artikel: Jama Pedriatics (https://jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/article-abstract/2787480)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), Opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).