ECT ('elektroshock') kent vooroordelen, maar is wel degelijk veilig en effectief

Het idee dat elektroconvulsietherapie (ECT) onveilig is, is ongegrond, blijkt uit een nieuwe studie in Frontiers in Psychology (https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2021.767915/full#h5). Grotendeels door verkeerd gebruik in het verleden, maar ook door klassiek geworden filmbeelden zoals in ‘One flew over the cuckoo’s nest’ zijn artsen en patiënten terughoudend geworden om deze methode te gebruiken. Maar uitgebreid onderzoek lijkt (opnieuw) aan te tonen dat ECT een van de meest waardevolle en effectieve opties kan zijn voor ernstige en therapieresistente psychische aandoeningen, zoals schizofrenie en depressie.
Een nieuwe studie van meer dan 3.100 ECT-sessies in een Duits psychiatrisch ziekenhuis bevestigt dat ECT ook erg veilig is. Er waren geen gevallen van blijvende bijwerkingen van de behandeling en slechts drie sessies (<0,1%) veroorzaakten mogelijk levensbedreigende gebeurtenissen, die alle drie werden verholpen door medische interventies.

Volgens Göran Hajak, hoogleraar aan de Social Foundation in Bamberg, Duitsland, en mede-auteur van de studie levert het onderzoek bewijs dat de negatieve houding ten opzichte van ECT - een van de meest effectieve behandelingen voor psychiatrische aandoeningen - dringend moet worden gecorrigeerd.

Onterechte publieke angst

Hajak: ”Moeilijk te behandelen depressie is een psychische stoornis die door de WHO is aangewezen als een van de belangrijkste oorzaken van menselijke handicaps in de wereld, maar de irrationele angst van het publiek voor blijvende gezondheidsschade door ECT heeft het gebruik ervan in de psychiatrie grotendeels beperkt. Slechts ongeveer 2% van de in aanmerking komende patiënten met ernstige en therapieresistente depressie wordt momenteel wereldwijd behandeld met ECT.”

In tegenstelling tot hoe het wordt afgebeeld in niet-wetenschappelijke media of films, wordt ECT uitgevoerd onder kortdurende anesthesie en veroorzaakt het medische team een ​​enkele korte epileptische aanval tijdens de behandelingssessie. De technologie maakt gebruik van een zorgvuldig gecontroleerde elektrische stroom die een ontlading van zenuwimpulsen in de hersenen veroorzaakt, terwijl de rest van het lichaam onaangetast blijft. Men denkt dat dit functioneert als een ’reset’ voor de hersenfuncties die ten grondslag liggen aan verschillende mentale aandoeningen.

De studie is een retrospectieve analyse waarbij werd gekeken naar de veiligheidsprotocollen en medische dossiers van 157 patiënten die samen meer dan 3.100 ECT-sessies kregen tussen 2018 en 2020. In deze dataset waren er slechts drie patiënten die mogelijk levensbedreigende complicaties ervaarden, maar alle drie herstelden ze zonder blijvende gezondheidsschade. Minder dan 20% van de patiënten rapporteerde mildere bijwerkingen, zoals cognitieve of cerebrale stoornissen. Deze kleine effecten waren grotendeels geassocieerd met hogere doses elektrische prikkels en een groter aantal behandelsessies.

ECT is veilig, mits uitgevoerd in maximaal gecontroleerde instellingen

Een van de belangrijkste kanttekeningen bij dit werk is de mogelijke variatie tussen ECT-procedures in verschillende ziekenhuizen en landen. De auteurs benadrukken dat ECT alleen mag worden uitgevoerd in een gecontroleerde setting door een ervaren medisch team, waaronder een arts, verpleegkundige en anesthesist, en dat er toegang moet zijn tot intensive care-methoden als zich een noodsituatie voordoet. Om rekening te houden met procedurele variaties raden de auteurs aan dat elke instelling zijn eigen veiligheidsgegevens en risicoprofiel samenstelt.

”We hopen dat onze gegevens de discussie over ECT naar een meer feitelijk niveau zullen brengen, omdat het lage risicoprofiel van ECT suggereert dat een breder gebruik veel meer patiënten ten goede zou kunnen komen”, concludeerde Hajak.

Voor het volledige artikel:
Hajak VL, Hajak G, Ziegelmayer C, Grimm S and Trapp W (2021) Risk Assessment of Electroconvulsive Therapy in Clinical Routine: A 3-Year Analysis of Life-Threatening Events in More Than 3,000 Treatment Sessions. Front. Psychol. 12:767915.doi: 10.3389/fpsyg.2021.767915 (https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2021.767915/full#h5)

Lees hier onze eerdere artikelen over ECT (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/ect)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).