Neurologische en psychiatrische gevolgen van Covid-19

Er zijn neurologische en psychiatrische gevolgen van COVID-19 gemeld, maar er zijn nog onvoldoende gegevens om de effecten van COVID-19 op de gezondheid van de hersenen adequaat te beoordelen. Dat is de nog wat onbevredigende conclusie van een artikel dat vorige maand in de Lancet (https://www.thelancet.com/journals/lanpsy/article/PIIS2215-0366(21)00084-5/fulltext) verscheen. De onderzoekers wilden robuuste schattingen maken van de incidentiecijfers en relatieve risico’s van neurologische en psychiatrische diagnoses bij patiënten in de 6 maanden na een COVID-19-diagnose.

Maxime Taquet werkte mee aan het onderzoek. Hij specialiseert zich aan Oxford University als psychiater, als datawetenschapper bestudeert hij ook grote datasets, zodat hij de individuele verhalen van patiënten in een veel ruimer perspectief kan plaatsen. In de Belgische krant De Morgen (https://www.demorgen.be/nieuws/wat-covid-19-kan-aanrichten-tussen-de-oren-een-van-mijn-patienten-kreeg-psychoses~bb21dad8/) vertelt hij over het onderzoek en zijn eigen ervaringen. 

“Onze studie heeft aangetoond dat één op de drie covidpatiënten ook nog psychologische klachten of een neurologische aandoening heeft gekregen. Angst en depressie kwamen het meeste voor, bijna anderhalf procent kreeg psychotische klachten. Na corona heb je 44 procent meer kans op een neurologische of geestelijke aandoening dan na de griep.”

Meerdere virussen kunnen mentale schade teweegbrengen.

“Daar zijn uiteenlopende mogelijke verklaringen voor. Er zijn sociale factoren die kunnen meespelen. Als een zelfstandige een corona-infectie oploopt en daardoor een tijdlang niet kan gaan werken, betekent de ziekte een behoorlijk inkomensverlies. Of bij een patiënt diezwaar ziek wordt, kan de angst om te sterven natuurlijk zijn sporen nalaten. Sommigen komen die schrik snel weer te boven, anderen gaan er een angststoornis aan overhouden. 

“Maar een angststoornis kan ook een zuiver biologische verklaring hebben. Net als een depressie kan het lijken of een angststoornis out of the blue ontstaat, zonder dat er een duidelijke trigger is geweest. Het is ook bekend dat een virus de hersenen rechtstreeks kan beïnvloeden. We weten bijvoorbeeld dat SARS-CoV-2 kan binnendringen in de hersenen, omdat het de reukkolf kan aantasten. Dat is een structuur, achter de neus en in de hersenen, waarmee we ruiken. Via die route kan het virus naar het brein.”

Gebieden in de hersenen

Welke gebieden in de hersenen door het virus worden aangetast, wordt volgens Taquet nog volop onderzocht: “Er zijn enkele studies met hersenscans die dus wijzen naar de reukkolf. Maar mogelijk zou het virus ook de insula aantasten. Die heeft veel functies, zoals het regelen van emoties, wat ook een verklaring voor de mentale problemen zou zijn. Maar we zitten echt nog in een zeer vroeg stadium van het onderzoek. Die aantasting van de insula hebben we nog maar bij een handvol mensen gezien. En die studies zijn nog niet goed gecontroleerd. Dus het is echt niet met zekerheid te zeggen.

Bron: The Lancet (https://www.thelancet.com/journals/lanpsy/article/PIIS2215-0366(21)00084-5/fulltext) / De Morgen (https://www.demorgen.be/nieuws/wat-covid-19-kan-aanrichten-tussen-de-oren-een-van-mijn-patienten-kreeg-psychoses~bb21dad8/)
(Het volledige artikel in De Morgen is alleen beschikbaar voor abonnees)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).