'Hoe diep ik ook zit, ik krabbel altijd weer overeind'

Niki Stoker interviewt de mens achter de medicijnen

Anika Rooke (38) is getrouwd met René en woont in Lelystad. Op haar 18e kreeg ze de diagnose borderline persoonlijkheidsstoornis en werd ze 13 maanden opgenomen in een kliniek. Daarna heeft ze nog zo’n 15 jaar intensieve therapie gevolgd. Inmiddels gaat het een stuk beter met haar. Ze is al jaren vrijwilliger bij Stichting Borderline waar ze onder andere de nieuwsbrief maakt in de functie van hoofdredacteur. Sinds 2018 geeft ze ook lezingen over haar leven met borderline, depressie & zelfbeschadiging en sinds september 2019 is ze ambassadeur van Samen Sterk zonder Stigma. Verder schrijft ze veel; de eerste versie van haar manuscript over haar leven met borderline is net af.

Welke medicijnen neem je, sinds wanneer

“Ik slik al vanaf mijn 18e medicatie, wat inhoudt dat ik inmiddels meer jaren mét dan zonder medicatie heb geleefd. Best een gek idee. Maar goed, ik heb verschillende soorten antidepressiva geslikt de afgelopen twintig jaar, zoals prozac, seroxat en zoloft. Sinds een jaar of twaalf slik ik een hoge dosis clomipramine (ook wel anafranil genoemd). Voor zo nodig heb ik oxazepam. Dit kalmeringsmiddel gebruik ik alleen als ik me absoluut niet goed voel en zelfbeschadiging op de loer ligt.”

Heb je er baat bij?

“Zeker weten, 200 procent! In 2016 heb ik voor de laatste keer geprobeerd om af te bouwen met mijn antidepressiva. Ik had zoveel geleerd en zoveel handvaten gekregen door zestien jaar intensieve therapie dat het me een goed moment leek om te onderzoeken of ik met minder medicatie of wellicht helemaal zonder kon. De eerste weken gingen nog wel, op wat ontwenningsverschijnselen na. Daarna stortte ik helemaal in en veranderde ik in een zielig hoopje mens dat huilend, trillend en depressief de dagen aan zich voorbij zag glijden. Ik sliep slecht en was niet meer in staat om deel te nemen aan de maatschappij. Alles wat ik opgebouwd had, leek in elkaar te storten. Ja, ik was doodongelukkig. In overleg met de huisarts bouwde ik mijn medicatie weer op. Pas bij de vertrouwde dosis had ik gelijk het gevoel: ik leef! Ik ben er weer. Ik heb met mezelf de afspraak gemaakt om mijn antidepressiva nooit meer af te bouwen. Dan maar 100 worden met een aantal pilletjes.”

Zijn er bijwerkingen?

“In het begin wel. Ik was toen erg misselijk, had hoofdpijn, buikpijn, een droge mond, ik trilde en kon niet meer helder denken. Nu functioneer ik eigenlijk prima en kom ik absoluut niet gedrogeerd over. Mijn gewicht schommelt wel, maar of dat aan de antidepressiva of mijn eetbuien ligt, durf ik niet goed te zeggen. Van de oxazepam word ik loom, dus dan zit een middagje/avondje weg er niet meer in.”

Ervaar je voordelen aan het hebben van je ziekte?

“Ik leef mijn leven intens, wat maakt dat ik ontzettend kan genieten van de mooie momenten, maar gigantisch worstel om overeind te blijven in mindere tijden. Dat heb ik inmiddels geaccepteerd. Door mijn persoonlijkheidsstoornis ben ik helaas niet in staat om zoveel uur in de week te werken, maar het voordeel daarvan is dat ik met mijn vrije tijd kan doen wat ik wil, zonder dat er een werkgever in mijn nek hijgt met allerlei verplichtingen.”

Ben je het eens met de diagnose(s) die gesteld is (zijn)?

“Ja, absoluut. De eerste keer dat ik op internet las over de borderline persoonlijkheidsstoornis ging mijn hart sneller kloppen. Dit was ik! Het ging over mij! Ik kon zo alle kenmerken afvinken. Niet veel later kreeg ik op mijn 18e ‘officieel’ de diagnose. Tijdens mijn opname in de kliniek kwam daar ook een dwangstoornis bij. Daar worstel ik nog steeds mee.”

Wat doe je in het leven?

“Na zestien jaar intensieve therapie sta ik nu weer helemaal op eigen benen. Ik heb nog maar één keer in de maand therapie bij de praktijkondersteuner, maar dat zie ik meer als onderhoudstherapie.

Voor de rest heb ik mijn leven gebouwd rondom mijn man, familie, vrienden en de dingen die ik leuk vind. Zo schrijf ik erg veel, ook als hoofdredacteur van Stichting Borderline en heb ik een eigen website (www.anikarooke.nl) waar je meer over en van mij kunt lezen. De eerste versie van mijn manuscript over mijn leven met borderline is af en ligt nu bij een aantal proeflezers. Mijn grootste wens is om een uitgever te vinden en mijn eigen boek in de boekhandel te zien liggen.

Ik geef nu ongeveer een jaar of drie lezingen door heel Nederland over mijn leven met borderline, depressie & zelfbeschadiging en krijg daar hele mooie reacties op.

Sinds september 2019 ben ik ook ambassadeur van Samen Sterk zonder Stigma, een organisatie die psychische problematiek bespreekbaar wil maken en stigma’s probeert uit te bannen. Ondanks corona heb ik al een aantal mooie projecten als ambassadeur op mijn naam staan.

Ook pas ik elke dinsdag op mijn nichtjes (10 en 3) en neefje van (8). Ik voel me gezegend dat ik zo intensief betrokken ben in hun leven en ze van dichtbij mag zien opgroeien. Met mijn zusje en vader heb ik ook een hele intensieve band. (Mijn moeder is helaas tien jaar geleden overleden aan de gevolgen van MS en haar mis ik nog elke dag.)

Mijn hobby’s zijn naast schrijven: lezen, films/series kijken, afspreken met familie en vrienden, actief zijn op social media, surfen op internet, muziek luisteren, tennissen, wandelen en knuffelen met mijn huisdieren.”  

Hoe gaat je omgeving met je om?

“Sinds de laatste paar jaar gaat het eigenlijk heel erg goed. Ik neem verantwoordelijkheid voor mijn daden, maar laat me door mijn omgeving ook aanspreken als ik uit de bocht dreig te vliegen. Dat vond ik in het begin erg lastig, nu ben ik blij dat iedereen eerlijk tegen mij durft te zijn, zonder dat daar meteen crises door ontstaan. Met mijn man en naaste familie is dit wel een lange weg geweest. We hebben jarenlange systeemtherapie gehad en heel wat ruzies, voordat we elkaar weer terugvonden. Nu zijn we hechter dan ooit tevoren.”

Waaruit put jij kracht?

“Ik put kracht uit het feit dat ik altijd weer opsta als ik gevallen ben. Hoe diep ik ook zit, ik krabbel altijd weer overeind. Daar is een hoop lef, moed en kracht voor nodig. Ook put ik kracht uit het gevoel dat mijn moeder nog heel dichtbij is en voortleeft in mijn hart. Ik vind het een mooi idee dat ze me ergens echt wel in de gaten houdt en bijstuurt waar nodig.”

Hoe zou je leven eruitzien zonder ‘gebrek’?

“Saai is het eerste woord wat in me opkomt. Of in ieder geval een stuk minder intens, maar misschien is dat helemaal niet zo. Ik zou zonder mijn persoonlijkheidsstoornis zeker weten mijn hbo-diploma Journalistiek hebben behaald en als redactrice voor een tijdschrift aan het werk zijn geweest. Ik heb inmiddels geaccepteerd dat ik een andere weg heb bewandeld dan de meeste leeftijdsgenoten, maar ik durf wel te zeggen dat ik geniet en blij ben met het leven dat ik nu leid. En dat is lange tijd absoluut niet het geval geweest.”

Wat is jouw levensmotto?

“Het klinkt heel cliché, en heel lang heb ik me ertegen verzet, maar ‘Carpe Diem’ (‘Pluk de dag’) is voor mij echt heel treffend. Ik ben blij met elke dag die ik krijg, het biedt me nieuwe kansen en mogelijkheden. Ik durf weer te dromen en toekomstplannen te maken. Natuurlijk blijven de mindere dagen ook aanwezig, maar zelfs dan heb ik een keuze: volledig wegzakken in dat zwarte gat of er het beste van maken.”

Waarin vind jij de zin van het bestaan?

“In mijn man, familie en vrienden, maar ook in alle mooie projecten die ik in de afgelopen jaren heb mogen doen. Als kind en tiener heb ik me zo vaak afgevraagd: wie ben ik en wat is mijn doel op aarde? Het antwoord daarop wordt steeds concreter, dat voel ik aan alles.”

Wat houdt jou staande/gaande?

“De hechte band die ik met mijn man, familie en vrienden heb. Zonder hen zou ik niet de persoon zijn geworden die ik nu ben. Ik heb zoveel aan ze gehad. Zij maken mijn leven een stuk kleurrijker en ik ben apetrots op ze. We hebben een band voor het leven.”

Waar kan jij om lachen?

“Om de belevenissen van mijn nichtjes en neefje in hun proces van opgroeien, maar ook om flauwe grapjes, lieve berichtjes of met mijn familie hartenjagen… Dat wordt namelijk altijd een heerlijke bende.

Zijn er dingen die je anders gedaan had willen hebben?

“Ik had mezelf vroeger vaker op de eerste plaats willen zetten. Jarenlang heb ik anderen op een voetstuk gezet en daar mijn erkenning uitgehaald. Dat was niet slim en uiteindelijk bleef ik altijd met lege handen achter. Tegenwoordig ben ik daar veel scherper op.”

Welke wijsheid zou je anderen mee willen geven?

“Geloof in jezelf en laat je niet gek maken door anderen.”