Verbinding

De GGZ Totaal van 12 oktober 2020

Ruim een maand geleden vroegen we ons af: wie is de baas van de ggz (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3800394/nieuws/wie_is_de_baas_van_de_ggz.html?page=1)? Dat was natuurlijk niet zomaar, veel problemen in de ggz bestaan al lang en lijken onoplosbaar. Uiteindelijk is de Minister van VWS daar formeel de baas over, maar is hij dat in werkelijkheid ook? Of is dat ‘het veld’, al die belangenorganisaties en brancheorganisaties waar de ggz zo rijk aan is? En wie zijn dat dan? Is het de achterban of de vertegenwoordigers daarvan? En welke invloed hebben ze precies?

In dit magazine geeft Hans van Eeken zijn visie op de vraag waarom die problemen zo lastig oplosbaar zijn. Volgens van Eeken werken we te vaak via het biomedisch model, ook als dat biomedisch model ongeschikt is (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3814546/nieuws/we_behandelen_veel_mensen_via_het_biomedisch_model_terwijl_dat_model_daar_niet_voor_geschikt_is.html?page=1) voor de problemen waar de mensen in de ggz mee worstelen. Daar komt bij dat de ggz de problemen te makkelijk naar zich toetrekt en de maatschappij de problemen maar al te graag over de schutting kiepert.

De Wvggz is een voorbeeld van één van de nieuwe problemen, waar het een (deel van de) oplossing had moeten zijn. Gedwongen behandeling zonder dat opname daarbij verplicht is, dat klinkt als vooruitgang. De verplichting een patiënt te laten horen ook. Maar de wet neemt ook een onvoorstelbare hoeveelheid bureaucratie met zich mee, die averechts werkt.
“Ik heb nog niet kunnen constateren dat een cliënt met de hoorplicht is opgeschoten” (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3814526/nieuws/ik_heb_nog_niet_kunnen_constateren_dat_een_client_met_de_hoorplicht_is_opgeschoten.html?page=1), tekent Bart Vuijk op uit de mond van advocaat Dick Poot. Psychiater Richard van Empt is iets positiever, maar kritisch: “Een verplichte maatregel ambulant te laten uitvoeren zou een mooie behandelmethode kunnen zijn, maar het is tot nu toe niet veel voorgekomen.”

Niki Stoker is terug. Deze keer niet als columnist, maar als interviewer. In de serie ‘Wat slik jij? (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3814550/nieuws/wat_slik_jij.html?page=1)’ gaat ze op zoek naar ‘de mens achter de medicijnen’. De debutant in de reeks is Peter van der Kaaij, vrijwilliger bij RCO de Hoofdzaak, een organisatie voor cliëntenondersteuning, gerund door ervaringsdeskundigen.

Johan Atsma recenseert het boek ‘Het nut van angst & somberheid. Inzichten uit de evolutionaire psychiatrie’ (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3814503/nieuws/het_nut_van_angst__somberheid_inzichten_uit_de_evolutionaire_psychiatrie.html?page=1), van Randolph M. Nesse. “Een studieus boek dat niet makkelijk wegleest”, concludeert Johan. “Dat is jammer want die titel die beloofde zo veel en leek zo troostrijk.” De nieuwsgierigheid die de titel van het boek wekte, is na het lezen er van niet geheel bevredigd.

Gelukkig publiceert ook Gisele Vranckx dit jaar weer haar gedichten in de GGZ Totaal. Haar gedicht ‘Verbinding (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3814500/nieuws/verbinding.html?page=1)’ start met een ode aan taal: “Ik geloof in het woord van de taal, die wij samen ontdekken, ontrafelen en losweken om elkaar te verstaan”.
Als hoofdredacteur van een magazine dat taal als belangrijkste instrument heeft, kan ik dat alleen maar met haar eens zijn. En om terug te komen op de eerste alinea van dit voorwoord, misschien is ‘verbinding’ wel dé oplossing voor de problemen in de ggz.

Willem Gotink