Ggz waarschijnlijk onvoldoende toegerust op post-corona periode

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) bevestigt met de publicatie Verwachte gevolgen van corona voor de psychische gezondheid wat veel mensen al aanvoelden: De coronapandemie heeft niet alleen gevolgen voor de fysieke gezondheid en de economie, maar waarschijnlijk ook een grote impact op de psychische gezondheid. Om de gevolgen hiervan te beperken, adviseert het SCP risicogroepen te monitoren en te zorgen voor voldoende capaciteit en passende laagdrempelige hulp in de geestelijke gezondheidszorg.

Omdat naar de gevolgen van de coronapandemie voor de psychische gezondheid nauwelijks representatief onderzoek is gedaan, heeft het SCP literatuur over recente en eerdere gezondheids- en economische crises bestudeerd. Op basis hiervan formuleerde zij verwachtingen over de gevolgen van corona.

Eenzaamheid en werkverlies vormen risico voor psychische gezondheid

Het SCP staat in haar publicatie stil bij drie factoren die bij een crisis van invloed zijn op de psychische gezondheid: eenzaamheid, werkverlies/baanonzekerheid en leefstijl. Er zijn signalen dat gevoelens van eenzaamheid bij jongeren en ouderen zijn toegenomen tijdens de lockdown. Langdurige en ernstige eenzaamheidsgevoelens hangen sterk samen met psychische problematiek. Ook werkverlies en baanonzekerheid hebben vaak een grote impact op de psychische gezondheid. Laagopgeleiden, jongeren, migranten, mensen met een arbeidsbeperking en werknemers (inclusief zzp-ers) uit krimpsectoren hebben hier vooral mee te maken en zijn sinds de coronacrisis (extra) kwetsbaar. Op basis van de nu beschikbare gegevens kunnen geen harde uitspraken worden gedaan over gevolgen van veranderingen in leefstijl. Wel maakt het SCP gewag van het gevaar van een mogelijke toename van alcohol- en drugsgebruik.

Kan de ggz een psychische crisis aan?

Mogelijk houdt de coronacrisis niet alleen een (fysieke) gezondheidscrisis en een economische crisis in, maar stevenen we ook af op een toename van het aantal mensen met psychische problematiek, schrijven de onderzoekers, die dat ook verwachten op basis van hun bevindingen. De Nederlandse GGZ (GGZ Nederland) rekent in de nabije toekomst ook op een toename van de vraag naar ggz-zorg door een nieuwe groep: mensen met trauma’s vanwege corona.
Ook zorgverleners kunnen nadrukkelijke tot deze risicogroep behoren. De ggz is onvoldoende toegerust voor een toename van de vraag; voor de coronacrisis waren er al hardnekkige wachtlijstproblemen en was er onvoldoende passende behandeling voor bijv. jongeren met complexe psychische multiproblematiek beschikbaar (GGZ Nederland 2020).

Zo’n 11.000 mensen met ernstige psychische aandoeningen staan te lang op wachtlijsten voor de ggz, concludeerde de Algemene Rekenkamer (2020) in haar recent verschenen rapport ‘Geen tijd voor grote problemen’. Een van de genoemde oorzaken voor de wachtlijsten is een gebrek aan capaciteit. Mogelijk oplossingen zijn preventie, vroegsignalering en leefstijlondersteuning, aldus GGZ Nederland (2020). Ook de SER noemt preventie en effectieve zorg als belangrijke elementen in de ondersteuning bij psychische problemen of aandoeningen (SER 2020).

Het is de vraag in hoeverre preventieve en effectieve zorg mogelijk is in coronatijden. Een deel van de (ggz-)zorg is uitgesteld en een deel van de hulp is ten tijde van de lockdown omgezet naar digitale hulp. Echter, lang niet iedereen kan en wil hier gebruik van maken. Mensen die hulp nodig hebben, zijn ook zorg gaan mijden uit angst om besmet te raken of om anderen te besmetten. Goede informatie, voldoende capaciteit en passende (acute), laagdrempelige hulp zijn nodig, aldus het SCP.

Bron: SCP

**************************************

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).