Plan voor complexe ggz lost lang niet alle problemen in de ggz op, weet ook de Staatssecretaris

Half februari droeg Staatssecretaris Blokhuis de Zorgverzekeraars en de zorgaanbieders op om binnen vier weken met een plan te komen (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3755927/nieuws/als_verzekeraars_en_ggz-aanbieders_wachtlijstprobleem_niet_oplossen_dwingen_we_het_af.html?page=2) dat moest zorgen voor landelijk voldoende capaciteit in hoog complexe ggz. Eind vorige week kon hij dat plan aan de kamer presenteren. (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3763805/nieuws/plan_zorgverzekeraars_en_-aanbieders_stap_in_de_goede_richting.html?page=1)
De Staatssecretaris heeft in zijn Kamerbrief al opgemerkt dat hij zich er van bewust is dat nog lang niet alle problemen in de ggz met dit plan worden opgelost, vooral het punt van de wachttijden vraagt nog aandacht. Hij zal dan ook voor de zomervakantie met een eerste opzet voor een visie komen voor een toekomstgerichte ggz.

Landelijk sluitend netwerk

De kern van het plan is dat patiënten met een hoogcomplexe ggz zorgvraag met prioriteit een behandelaanbod op maat krijgen, door middel van een verbeterde toegankelijkheid en beschikbaarheid van de zorg voor deze doelgroep. Overigens gebruiken de opstellers van het plan de term ‘hoogcomplexe ggz’, omdat dat de lading beter zou dekken dan ‘hoogspecialistische ggz’.

De verbeterde toegankelijkheid moet gerealiseerd worden door (per 1 april a.s.) te starten met een landelijk sluitend netwerk van aanbieders en financiers, in de vorm van regiotafels. Daar wordt zorgbehoefte van mensen met een hoogcomplexe zorgvraag besproeken als deze niet adequaat via de reguliere route kan worden opgepakt. Het gaat daarbij om mensen voor wie het (ondanks eerdere tussenkomst van een zorgaanbieder en/of de afdeling zorgbemiddeling van de verzekeraar) niet is gelukt een passende plek te vinden.

Regiotafels

Het gaat bij deze regiotafels om mensen met meerdere vervlochten psychiatrische aandoeningen; waarbij een behandeldoelstelling aanwezig én realiseerbaar is; er is een samenhang tussen meerdere stoornissen in combinatie met systemische problematiek/ meerdere levensdomeinen; er is dreiging van ernstig gevaar voor lichamelijk schade of zelfs overlijden; eerdere behandelingen hebben te weinig opgeleverd; verdere behandeling is nodig om gevaar te voorkomen en de benodigde zorg is schaars, intensief en/of duur.
Naar verwachting van opstellers van het plan gaat het om 250 tot 300 mensen. Dat getal is nadrukkelijk een aanname, er is namelijk geen registratie op het kenmerk ‘hoogcomplexe ggz’. Met de deelnemende partijen is afgesproken dat dit geen bovengrens is. Belangrijk is, dat de speciale aanpak via de regiotafels zal bestaan als sluitstuk van het aanbod van opschalingsmogelijkheden, dus als bijzondere hoogspecialistische voorzieningen, zorgbemiddeling door zorgverzekeraars en het werk van de Unit complexe zorgvragen van mijn ministerie geen soelaas bieden.

Iedere regiotafel voor hoogcomplexe zorg staat onder leiding van een grote ggz-aanbieder. De regiotafels hebben als taak een passend behandelaanbod te vinden. Als het passende aanbod vanuit de inhoud is geformuleerd en gevonden, dan wel nieuw gecreëerd, zorgt de zorgverzekeraar voor passende financiering. De tafels hanteren het principe van doorzettingskracht op basis van gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit betekent concreet dat men werkt via het principe van opschaling, totdat er passende zorg of ondersteuning is gevonden. Het netwerk van regiotafels hoogcomplexe zorg is landelijk dekkend, wat betekent dat voor casussen uit het hele land toegang is geregeld tot een regiotafel. Over de route van toeleiden hebben betrokken zorgaanbieders en zorgverzekeraars afspraken gemaakt.

‘Stap in de goede richting’

Partijen stellen zich garant dat voor betreffende patiënten, waar zij ook in Nederland wonen, met prioriteit een passend aanbod wordt geboden. Dit is een grote stap in de goede richting, voor zeer kwetsbare patiënten. 

Staatssecretaris Blokhuis heeft al gezegd blij te zijn met deze ‘stap in de goede richting’. Tegelijkertijd schrijft hij: “Er zullen ondanks alle mogelijkheden van zorgbemiddeling, coördinatie en doorzettingskracht, toch situaties blijven waarin het een zoektocht blijft naar wat het meest passend is voor een patiënt. Dit hoor ik terug van professionals in de zorg…”

Rol gemeenten

Een deel van de doelgroep met een hoog complexe ggz-zorgvraag heeft tijdens en/of na de behandeling behoefte aan ondersteuning vanuit het sociaal domein, zoals beschermd wonen. De opstellers van het plan constateren dat de doorstroom van mensen met een hoogcomplexe zorgvraag vanuit de ggz naar het sociaal domein niet altijd goed verloopt. Het gevolg is dat er te laat een passend aanbod komt en er gedurende die wachtperiode bovendien geen behandelcapaciteit voor nieuwe patiënten met een complexe zorgvraag beschikbaar is.
Het omgekeerde gebeurt ook: mensen krijgen soms ondersteuning vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), terwijl op dat moment aanvullende behandelcapaciteit vanuit de ggz niet tijdig beschikbaar is.
De staatssecretaris: “Deze onwenselijke situatie moeten we gezamenlijk aanpakken, zodat mensen op het juiste moment de juiste zorg op de juiste plek krijgen. Daarom ga ik samen met de opstellers van het plan op korte termijn het gesprek aan met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om te bezien hoe we dit beter vorm kunnen geven en welke extra maatregelen moeten worden getroffen.”
De staatssecretaris zal de gemeenten vragen om voor 1 juli 2020 een aanvullend plan op te stellen waarin een sluitende aanpak wordt vastgelegd om de doorstroming van cliënten met een (hoogcomplexe) zorgbehoefte vanuit ggz-aanbieders naar het gemeentelijk domein te verbeteren.

Financieel

De opstellers van het plan constateren nog twee knelpunten die opgelost moeten worden. Er moet een verbeterde vergoedingenstelsel komen voor de hoge behandelkosten van deze groep. Ook naar de risicoverevening moet worden gekeken (de risicoverevening is de mate waarin een instelling duurder uit is dan een andere, doordat de patiëntenpopulatie complexere problemen heeft. Dat verschil wordt genivelleerd: de risicoverevening).
Volgens de Staatssecretaris moeten deze beide knelpunten in 2021 opgelost zijn.

Meer informatie:
Kamerbrief over plan van aanpak hoogcomplexe ggz (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/03/13/kamerbrief-over-plan-van-aanpak-hoogcomplexe-ggz)
Staatssecretatis Blokhuis stuurt het plan van aanpak hoogcomplexe GGZ aan de Tweede Kamer.

Factsheet Maatwerk patiënten hoogcomplexe GGZ (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2020/03/13/factsheet-maatwerk-patienten-hoogcomplexe-ggz)

Plan van aanpak hoog complexe GGZ- GGZ Nederland en Zorgverzekeraars Nederland (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2020/03/13/plan-van-aanpak-hoog-complexe-ggz--ggz-nederland-en-zorgverzekeraars-nederland)

Bron: Rijksoverheid

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief die tweemaal per maand verschijnt dan iets voor jou! Opgeven van je mailadres is voldoende.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)