‘Als verzekeraars en ggz-aanbieders wachtlijstprobleem niet oplossen, dwingen we het af’

Vier weken. Vier weken krijgen de zorgverzekeraars en de ggz-aanbieders de tijd om met een uitgewerkt plan te komen om te zorgen dat ‘hoogspecialistische’ ggz-hulp landelijk beschikbaar komt. Dat plan moet voldoende zijn om de lange wachttijden in de ggz te bestrijden. Dat zei Staatssecretaris Paul Blokhuis vandaag tijdens een algemeen overleg in de Tweede Kamer over de geestelijke gezondheidszorg.

De dag ervoor had de Staatssecretaris al aangekondigd in te zullen grijpen als zorgaanbieders en verzekeraars er niet in slagen mensen met complexe psychische problematiek hulp aan te bieden. Zo nodig zou hij dwingende maatregelen nemen.

De wachttijden zijn al enige tijd verschrikkelijk lang, voor sommigen zelfs jarenlang. Dat geldt vooral voor complexe problematiek, bijvoorbeeld voor autisme in combinatie met een posttraumatisch stresssyndroom, of voor anorexia in combinatie met suïcidale neigingen.
Onder de toehoorders zat ook Charlotte Bouwman, die sinds vorige week elke dag als protest in de hal van het ministerie van Volksgezondheid zit. Zij wacht al meer dan achthonderd dagen op psychische hulp. Haar protestactie zwengelde de discussie over de wachttijden opnieuw aan.

Volgens Blokhuis gaat het om zo’n 90 duizend mensen die nog op een wachtlijst staan. In de ggz zijn ruim een miljoen mensen onder behandeling. Blokhuis, hintend op Charlotte Bouwman: “Maar meer dan 800 dagen wachten op de start van een behandeling, dat is absurd.’

Dat de wachtlijsten vooral lang zijn voor de complexe diagnoses, heeft volgens Blokhuis meerdere oorzaken. Die behandeling vergt vaak veel tijd, is intensief en daardoor duur. De zorg voor dergelijke problematiek is voor zorginstellingen bedrijfseconomisch niet aantrekkelijk, erkende Blokhuis. Daardoor is de capaciteit de afgelopen jaren gekrompen. Behandeling van eenvoudiger psychische klachten is voor instellingen financieel aantrekkelijker. Daardoor zijn de wachtlijsten voor die zorg min of meer aanvaardbaar.

Plannen

De Kamerfracties waren eensgezind in hun kritiek op de wachtlijsten en eisten actie van de staatssecretaris. Die verzekerde dat hij ‘de regie neemt’.
‘Als er onvoldoende beweging ontstaat, gaan we dat afdwingen.’ Daarbij kan gedacht worden aan het opleggen van boetes door de Zorgautoriteit aan verzekeraars, vanwege het niet-nakomen van de zorgplicht. Maar zover wil de Staatssecretaris het liever niet laten komen.
Ander vormen van dwang (verplichte diensten door psychiaters), sluit Blokhuis niet bij voorbaat uit, maar hij wijst ook op het tegengestelde effect, namelijk dat zorgverleners de zorg de rug toekeren.
Blokhuis wil verder niet te negatief over de ggz-zorg spreken: er werken 96.000 hulpverleners in de ggz en veel mensen worden wel binnen een redelijke termijn geholpen. Bovendien lopen er programma’s om bureaucratische regels te schrappen, zoals bij Arkin. ‘Maar we zijn nog niet overal waar we moeten zijn.’

Volgens Blokhuis bestaat er binnen het ministerie een team voor mensen die niet de juiste zorg krijgen. Dat team moet meer onder de aandacht worden gebracht. Vorig jaar hielp dat team vorig jaar zeker 350 mensen. Dat team zou meer onder de aandacht moeten worden gebracht. Slaagt het team niet, dan is, in het uiterste geval, de bewindspersoon aan zet. “Een vorm van doorzettingsmacht,” aldus Blokhuis.

Reactie op plannen

Ondertussen vragen Kamerleden zich ongeduldig af hoe Blokhuis zijn ‘dwingende hand’ verder wil vormgeven en of dat überhaupt wel mogelijk is. ‘Het is te vrijblijvend’; ’Wie is probleemeigenaar?’; ‘Zijn de wachtlijsten het gevolg zijn van te krap budget voor de GGZ, personeelstekorten of van de marktwerking?’
Het waren enkele kanttekeningen van een Kamer die nog niet overtuigd was.

Je kan het debat hier terugkijken (https://debatgemist.tweedekamer.nl/debatten/ggz-10) (duur ongeveer drie uur)

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief die tweemaal per maand verschijnt dan iets voor jou! Opgeven van je mailadres is voldoende.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)