Hoe de anticonceptiepil bij kan dragen aan het krijgen van een depressie

Afgelopen donderdag was het Wereld Anticonceptie Dag. Voor BN De Stem de gelegenheid om stil te staan bij het meestgebruikte voorbehoedsmiddel in Nederland: de pil. De anticonceptiepil is betrouwbaar, maar niet zonder bijwerkingen. Bijna 10 procent van de gebruikers kampt met depressieve klachten. BN De Stem legt uit hoe dat kan. Behalve onderstaande uitleg geeft het medium ook een uitgebreide podcast (https://www.bndestem.nl/wetenschap/depressief-van-de-anticonceptiepil-wachten-is-op-eentje-die-niet-somber-maakt~a5f4cd81/) over het onderwerp.

In Nederland gebruiken 1,2 miljoen vrouwen tussen de 15 en 48 jaar de anticonceptiepil om zwangerschap te voorkomen. Maar niet iedere vrouw verdraagt de pil even goed, omdat de aanwezige hormonen voor bijwerkingen zorgen. Zo verhoogt de pil het risico op trombose en borstkanker. Maar de pil kan ook de psyche beïnvloeden. Zo’n een op de tien pilgebruikers krijgt last van een depressie.

Macho-hormoon

,,Waar dat precies aan ligt, is niet helemaal duidelijk, maar er zijn wel vermoedens’’, zegt neurowetenschapper Estrella Montoya van de Universiteit Utrecht tegen BN De Stem. ,,De anticonceptiepil bevat synthetische varianten van de hormonen oestrogeen en progesteron. Deze stoffen verhinderen de eisprong verhinderen. Er is bewijs dat deze hormonen bij sommige vrouwen invloed hebben op hersengebieden die belangrijk zijn voor het verwerken van emoties.’’

Daarnaast onderdrukt de pil de productie van testosteron. Dat alleen mannen het ’macho-hormoon’ aanmaken, is een misvatting. ,,Het is bekend dat het testosteronniveau van vrouwen door pilgebruik met ongeveer 60 procent daalt’’, vertelt Montoya. ,,Dat kan er niet alleen voor zorgen dat de zin in seks vermindert, maar ook dat de geestelijke gesteldheid achteruitgaat. Bij vrouwen is testosteron van invloed op hoe ze zich voelen.’’

Bijwerkingen

Er wordt hard gewerkt aan een nieuwe pil die dit soort bijwerkingen moet tegengaan. De toevoeging van extra testosteron moet het negatieve effect op de stemming en het libido ongedaan maken. ,,Maar de ontwikkeling van medicijnen verloopt langzaam. Het duurt nog wel even voordat deze pil op de markt komt.’’

Overigens is het niet zo dat alle pilgebruikers depressieve gevoelens ontwikkelen. Het overgrote deel van de vrouwen ondervindt geen mentale problemen. Vrouwen met ernstige lichamelijke en emotionele klachten in de periode voor de menstruatie, PMS, kunnen zelfs baat hebben bij het slikken van de pil. Montoya: ,,Vrouwen die veel last hebben van hormoonschommelingen kunnen zich door de pil beter gaan voelen.’’

Alternatieven

Zijn er hormoonvrije alternatieven voor vrouwen die de pil niet verdragen of huiverig zijn voor de bijwerkingen? ,,Je kunt natuurlijk condooms gebruiken, maar ik begrijp dat dit voor veel mensen niet veilig genoeg is’’, zegt Montoya. ,,In dat geval is het koperspiraaltje een goede oplossing.’’

Er is ook een mannenpil. Die remt de productie van testosteron waardoor er minder zaadcellen worden aangemaakt. Maar hoewel deze pil prima werkt, komt hij toch niet op de markt. Montoya: ,,Een groot onderzoek kwam vroegtijdig tot een einde toen de proefpersonen last kregen van bijwerkingen. Net zoals de vrouwen hadden ze, onder meer, minder zin in seks en voelden ze zich depressief.’’

Bron: Kaj van Arkel / BN De Stem (https://www.bndestem.nl/wetenschap/depressief-van-de-anticonceptiepil-wachten-is-op-eentje-die-niet-somber-maakt~a5f4cd81/)

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op het gratis magazine dan iets voor jou! Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)