200.000 patiënten lopen risico op verslaving aan opioïden

In 2017 waren er ruim 200.000 patiënten die langdurig opioïden gebruiken. Opioïden zijn zeer sterke pijnstillers. Het totaal aantal gebruikers nam toe van 650.000 in 2010 naar ruim 1 miljoen in 2017, een stijging van 55%. Dit werd met name veroorzaakt door een verviervoudiging van het gebruik van oxycodon.
In Europa neemt Nederland, van landen met het hoogste opioïdgebruik, met plek 9 een prominente plaats in als grootgebruiker. Dit alles blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van Zorgverzekeraars Nederland (ZN), in samenwerking met onder meer Vektis Intelligence, dat gisteren is gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

Petra van Holst, algemeen directeur van ZN: “Wij vinden het belangrijk om bij te dragen aan deze actuele, maatschappelijke discussie. Ons onderzoek geeft een totaalbeeld over de afgelopen jaren. We hebben het uitgevoerd omdat onduidelijk was hoe het nou écht zit met het gebruik en voorschrijfgedrag van deze sterke pijnstillers in ons land.”

Dreigende afhankelijkheid

Vooral het hoge aantal langdurige gebruikers baart deskundigen zorgen. Met name de pijnstiller oxycodon wordt vaak te langdurig voorgeschreven, zeggen zij. ”Bij gebruik langer dan een aantal weken dreigt al afhankelijkheid en neemt het verslavingsrisico toe”, zegt Albert Dahan, hoogleraar Anesthesiologie van het LUMC en pijnonderzoeker. tegen Nieuwsuur

”Als je pijnstillers langdurig gebruikt dan zie je dat de pijnstilling steeds minder wordt, terwijl de bijwerkingen blijven bestaan. Als je stopt met gebruiken, krijg je griepachtige verschijnselen en krijg je opnieuw de behoefte aan een dosis, terwijl de pillen eigenlijk nauwelijks nog werken. Dan kun je spreken van een verslaving.”

Door een beperkt inzicht in cijfers en details was het voor artsen en beleidsmakers tot nu toe niet duidelijk of en zo ja, in welke mate opioïdgebruik in Nederland problematisch is. Het doel van het onderzoek was om op basis van declaratiegegevens van zorgverzekeraars vast te stellen hoe het totale gebruik aan opioïden in Nederland zich in de periode van 2010 tot 2017 heeft ontwikkeld. Het onderzoek geeft inzicht in lang- versus kortdurend gebruik, of het gebruik leeftijd- en geslachtsafhankelijk is en wie de voorschrijvers zijn.

Langdurig gebruik opioïden neemt toe

In 2010 waren er 135.000 patiënten die langdurig opioïden gebruikten, in 2017 was dit toegenomen tot meer dan 200.000. De verhouding tussen kort- en langdurend gebruik bleef in de periode 2010-2017 gelijk. Langdurige gebruikers van opioïden waren met name te vinden in een aantal grensgebieden in het noorden en zuiden van ons land.

Vrouwen en ouderen gebruikten vaker opioïden

Het onderzoek laat zien dat 60% van de opioïdgebruikers vrouwen zijn en 40% mannen. Daarnaast is te zien dat ouderen vaker opioïden gebruikten dan jongeren. In de leeftijdscategorie 85+ had in 2017 bijna 1 op de 5 verzekerden minstens 1 voorschrift voor een opioïd. In de leeftijdscategorie 18-55 jaar gebruikte 1 op de 20 verzekerden een opioïd. Het percentage opioïdgebruikers van de totale bevolking nam toe van 3,9% in 2010 tot 5,8% in 2017.

Meeste voorschriften door huisartsen en grote toename specialisten

Opioïden werden veruit het meest voorgeschreven door huisartsen. In 2017 schreven huisartsen 82% van de opioïden en 74% van de oxycodon voor. De hoeveelheid oxycodon die door medisch specialisten, vooral (orthopedisch) chirurgenen internisten, werd voorgeschreven steeg in de periode 2010-2017 van 2,8% naar 14,2%. Zorgverzekeraar VGZ deed onderzoek onder haar eigen verzekerden naar het voorschrijfgedrag van het eerste recept door artsen.

Bron: Zorgverzekeraars Nederland (https://www.zn.nl/338067458/Nieuwsbericht?newsitemid=3827204096)

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! Opgeven van je mailadres is voldoende.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)