Lokalisatie van hersengebied dat passieve angstreactie voorkomt, gaat mogelijk helpen bij angststoornissen

Je steekt de straat over. Onvoorzien raast er een auto op je af. Wat doe je? Er zijn twee reacties mogelijk: je verstart, of je duikt weg. Passieve of actieve angst. David Terburg en Jack van Honk, experimenteel psychologen aan de Universiteit Utrecht, hebben in samenwerking met de universiteiten van Kaapstad en Lausanne achterhaald welk hersendeel er voor zorgt dat de passieve angstreactie voorkomen wordt, en je dus (hopelijk op tijd) wegduikt: de basolaterale amygdala. Hun bevindingen zijn verschenen in het vooraanstaande wetenschappelijk tijdschrift Cell (https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(18)31240-6).

Passieve angst is evolutionair bezien ouder dan actieve angst. Terburg: “Passieve angst, verstijven, is een oerinstinct. Reptielen doen het nog altijd, die blijven vaak volledig stil zitten als ze gevaar ervaren.” Zoogdieren die later in de evolutie op het podium verschenen, zijn toegerust met de basolaterale amygdala die deze reptielenreactie kan voorkomen.

Vervelend schokje

De Utrechtse wetenschappers hebben voor hun onderzoek proefpersonen gebruikt bij wie de basolaterale amygdala beschadigd is. Daarnaast deed er een gezonde controlegroep mee. “Beide groepen namen plaats achter een computerscherm. Daarop verschenen plaatjes die op hen afkwamen. Aan de deelnemers de opdracht om op tijd op een knop te drukken. Een soort wegduiken dus. Als ze dit niet op tijd deden, kregen ze een klein, vervelend schokje.” In tegenstelling tot de gezonde controlegroep lieten de hersenbeschadigde proefpersonen meer passieve angstreacties zien, in hun gedrag en in de activatie van hun hersenstam. “Doordat hun basolaterale amygdala minder functioneert, kunnen zij hun passieve angst ook minder goed onderdrukken.”

Paniekstoornis

In het tweede deel van hun onderzoek gingen Terburg en Van Honk op zoek naar een oplossing. “Ratten met schade aan het bewuste hersengebied waren evenmin in staat om bij gevaar weg te duiken. Maar nadat we bij hen een stof hadden toegediend, een oxytocine-agonist, bleken ze dat wel weer te kunnen.” Deze uitkomst is relevant voor mensen met angststoornissen. “Denk bijvoorbeeld aan mensen met een paniekstoornis. Die schieten bij stress in de hyperventilatie. We zijn nog niet zo ver, maar het is niet ondenkbaar dat zo’n oxytocine-agonist zou kunnen voorkomen dat ze in zulke heftige angstreacties schieten.”

Bron: Universiteit Utrecht (https://www.uu.nl/nieuws/bevriezen-of-wegduiken-psychologen-achterhalen-welk-hersengebied-aanzet-tot-wegduiken)

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)