In meeste therapieën is maar summier plaats voor existentiële angst

Wat is de zin van mijn leven? Wie kent me nu echt? Maak ik wel de goede keuzes? Wat als ik doodga? Grote vragen, waar veel mensen af en toe wel eens bij stilstaan. Dit soort vragen kunnen ook angst oproepen en sommige mensen worden zo door deze angsten beheerst dat ze professionele hulp zoeken. Het spreekt niet vanzelf dat ze dan een hulpverlener treffen die ook op deze vragen in kan gaan. Standaardtherapieën lijken hier namelijk weinig aandacht voor te hebben.

Vincent van Bruggen onderzocht in hoeverre mensen angsten over deze belangrijke levensvragen ervaren. Hij maakte hiervoor gebruik van een nieuw ontwikkelde vragenlijst. Uit zijn onderzoek blijkt dat veel mensen deze ervaringen herkennen, zeker mensen met psychische klachten. De nieuwe vragenlijst kan nu worden gebruikt om in de hulpverlening meer in te gaan op deze vragen en ook om te onderzoeken hoe mensen hier beter bij geholpen kunnen worden.

Binnen cognitieve gedragstherapie komt existentiële angst wel aan de orde, maar de aanwijzingen die worden gegeven voor de therapeutische benadering hiervan zijn slechts summier, zeker in vergelijking met de stroming van de existentiële psychotherapieën. In de derde generatie cognitieve gedragstherapie, met name Acceptance and Commitment Therapy lijkt verhoudingsgewijs veel aandacht te worden gegeven aan existentiële angst. Het verschil tussen de benaderingen wordt verduidelijkt aan de hand van het onderwerp doodsangst. Binnen de existentiële psychotherapieën wordt aangeraden om het onderwerp doodsangst in therapie niet te vermijden, maar te bespreken wat deze angst voor de hulpvrager inhoudt en deze angst vanuit de context van iemands levenssituatie te verhelderen. De eerste en tweede generatie cognitieve gedragstherapie raden voor de behandeling van doodsangst bijvoorbeeld cognitieve therapie en exposure aan. Ook is het mogelijk om op basis van op maat gemaakte functie- en betekenisanalyses aanvullende interventies te kiezen. Vanuit Acceptance and Commitment Therapy zal eerder gedacht worden aan het mindful leren aanvaarden van wat onvermijdbaar is en leren meer afstand te kunnen ervaren tot gedachten over de dood.

Momenteel is er nog onvoldoende wetenschappelijke basis voor beantwoording van de vraag welke benaderingswijze het meest effectief is.

Vincent van Bruggen promoveert vandaag (2 februari) aan de VU.

Bron: VU (https://www.vu.nl/nl/nieuws-agenda/nieuws/2018/jan-mrt/nieuw-instrument-om-existentiele-angst-te-meten.aspx)

Vond je dit interessant? Misschien is een abonnement op het gratis maandelijkse e-magazine dan iets voor jou! Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)