Evin Aktar promoveerde vorige week op haar onderzoek naar hoe de sociaal-emotionele ontwikkeling van baby’s wordt beïnvloed door blootstelling aan klinische en niet-klinische vormen van depressie en angst van de ouders. Ze focust daarbij op drie aspecten van de vroege sociaal-emotionele ontwikkeling van baby’s: emotionele uitdrukkingen, reacties op nieuwe stimuli in alledaagse interacties en aandacht voor emotionele stimuli.
Aktar komt tot de conclusie dat kinderen van depressieve of angstige ouders mogelijk twee tot zes keer meer kans hebben om een vergelijkbare stoornis te ontwikkelen. Voor haar onderoek bestudeerde zij honderden video’s van kinderen. Ze keek hierbij naar het effect van negatieve emoties van ouders op hun jonge kinderen. Speciaal lette ze daarbij op of een depressie of angststoornis bij een van de ouders invloed heeft de emotionele ontwikkeling van het kind.
Vermijdend
”Het is natuurlijk te vroeg om vast te stellen welke van deze kinderen een vergelijkbare stoornis zal ontwikkelen”, zegt Aktar. ”Maar je kunt op basis van bepaald gedrag, zoals ontwijkend gedrag, wel constateren of zij een verhoogde kans hebben om het later te ontwikkelen.”
De onderzoeker keek naar de reactie van kinderen op nieuwe en onbekende situaties (vreemde mensen en speelgoed dat ze niet kennen) met en zonder hun ouders. Vooral kinderen die van nature voorzichtig, schuw of verlegen zijn, reageren met vermijdend gedrag als hun ouder angst toont, ontdekte ze. Kinderen die van nature onderzoekend, open en onverschrokken zijn, zijn minder gevoelig voor negatieve emoties van een ouder.
Interactie
De kinderen waarmee Aktar haar onderzoek startte zijn inmiddels 7 jaar, maar voor haar proefschrift analyseerde ze de data van deze kinderen in de leeftijd van 1 tot 2,5. De psycholoog besteedde ook aandacht aan de alledaagse interactie tussen ouder en baby.
Met name depressieve moeders bleken invloed te hebben op de mimiek van hun kinderen. ”Vrouwen hebben van nature meer de neiging om overdadig te lachen als ze met hun baby praten. Als zij door een depressie vlakkere gelaatsuitdrukkingen tonen, zie je dat het kind ook minder uitbundig reageert. Mannen hebben dit verschil in uitdrukking minder en blijken ook minder invloed te hebben op het gedrag van het kind.”
Variatie
Het is voor de onderzoeker nog onduidelijk om te stellen of kinderen angstig van aard zijn omdat een ouder angstig is, of dat zij dat ook waren geweest als de ouder niet angstig was. ”Dat weet je niet. Variaties binnen een gezin kunnen groot zijn, biologische broers en zussen kunnen totaal verschillende karakters hebben. Van schuw en verlegen tot open en onderzoekend.”
Mw. E. Aktar: Exposure to Parents’ Negative Emotions in Early Life as a Developmental Pathway in the Intergenerational Transmission of Depression and Anxiety. Promotor is prof. dr. M.E.J. Raijmakers en prof. dr. S.M. Bögels. Copromotor is dr. M. Majdandžic.
Bron: Gezondheidsnet.nl (http://www.gezondheidsnet.nl/angst-en-fobie/angstige-ouders-hebben-vaak-bange-kinderen) / Universiteit van Amsterdam (http://www.uva.nl/nieuws-agenda/agenda/alle-evenementen/content/promoties/201/02/overdracht-depressie-en-angst-van-ouder-op-baby.html)