Ziekenhuizen moeten alerter zijn op geheugenproblemen

Artsen en verpleegkundigen hebben vaak niet door dat patiënten in het ziekenhuis geheugenproblemen hebben. Dat schrijft Alzheimer Nederland (https://www.alzheimer-nederland.nl/nieuws/ziekenhuizen-herkennen-geheugenproblemen-niet-goed), dat zich daarbij baseert op een studie van het ABOARD project (https://www.alzheimer-nederland.nl/onderzoek/projecten/aboard), een grootschalig onderzoeksproject dat wordt uitgevoerd door een landelijk, multidisciplinair consortium.

Bij 42% van de patiënten van 65 jaar en ouder in het ziekenhuis herkenden zowel de arts als de verpleegkundige niet dat er sprake was van geheugenproblemen, die kunnen wijzen op dementie. Als ze deze problemen niet herkennen, kunnen ze er ook geen rekening mee houden in de communicatie of zorgbehoeftes van de patiënten. Volgens onderzoeker Fleur Visser van groot belang: ‘als we geheugenproblemen beter herkennen, kan de naaste beter worden betrokken tijdens de opname. Ook kan dat helpen om nadelige gevolgen tijdens en na de ziekenhuisopname te verminderen.’  

Tijdens de studie (https://www.alzheimer-nederland.nl/onderzoek/projecten/aboard/nieuws/cognitieve-stoornissen-herkennen) in 13 ziekenhuizen in Nederland, kregen 757 patiënten van 65 jaar en ouder in het ziekenhuis een korte test die kijkt naar geheugen en andere mentale vermogens. Ook kregen artsen en verpleegkundigen de vraag of ze dachten dat deze patiënten problemen hadden met hun mentale vermogens. Verpleegkundigen herkenden bij 186 (58%) van de 323 patiënten met geheugenproblemen de problemen niet. Artsen bij 167 patiënten (52%) niet. Bij 135 patiënten (42%) hadden zowel de verpleegkundigen als de artsen niet door dat de patiënt deze problemen had.

Zorgwekkende cijfers

Onderzoeker Fleur Visser had verwacht dat niet alle patiënten met geheugenproblemen herkend zouden worden, maar vindt deze getallen wel erg hoog. ‘Het is duidelijk dat er verbetering mogelijk is. En dat is ook hard nodig om betere zorg te kunnen leveren.’ Dit is niet het eerste onderzoek dat het probleem weergeeft. In 2019 liet een onderzoek van Alzheimer Nederland (https://www.alzheimer-nederland.nl/nieuws/ziekenhuiszorg-ondermaats-mensen-met-dementie) al zien dat ziekenhuizen onvoldoende zijn ingesteld op mensen met dementie.

Persoonsgerichte zorg

De herkenning van geheugenproblemen bij patiënten in het ziekenhuis is cruciaal voor goede zorg. Niet altijd zijn de geheugenproblemen het gevolg van dementie, maar het is altijd belangrijk om hier rekening mee te houden. Patiënten met deze problemen hebben een groter risico op nadelige gevolgen van een ziekenhuisopname, zoals uitdroging, vallen of infecties. Zorgprofessionals zouden de zorg en manier van communicatie af moeten stemmen op de persoon. Ook zouden ze de naaste hierbij moeten betrekken. Dit kan onnodig lange ziekenhuisopnames of heropnames voorkomen.

Opleiding en trainingen om geheugenproblemen te herkennen

Volgens Visser kun je de het de zorgverleners niet altijd kwalijk nemen. ‘Er is een tekort aan zorgverleners en de zorg moet steeds efficiënter.’ Toch is verandering hard nodig. Een oplossing zou kunnen liggen in de opleidingen en extra trainingen. ‘Medische opleidingen zijn vaak heel ziektegericht. Daar zouden ze meer aandacht moeten hebben voor persoonsgerichte zorg. Ook trainingen voor zorgprofessionals om geheugenproblemen te herkennen zou een onderdeel van de oplossing kunnen zijn.’

Reactie van Alzheimer Nederland

Gerjoke Wilmink, directeur van Alzheimer Nederland: ‘Het onderzoek maakt duidelijk dat de herkenning van geheugenproblemen tekortschiet in ziekenhuizen. En dat is alarmerend, want deze mensen ontvangen nu niet de juiste zorg. De behandeling kan bijvoorbeeld te intensief zijn of het risico op nadelige gevolgen veel meer vergroten dan gedacht. Door meer aandacht voor geheugenproblemen kunnen we veel ellende voorkomen. Wij roepen ziekenhuizen en zorgprofessionals dan ook op om hier snel mee aan de slag te gaan. Het belang van herkenning geldt niet alleen voor ziekenhuizen, maar voor de gehele samenleving. Met onze samen dementie vriendelijk trainingen willen we het bewustzijn van dementie in heel Nederland vergroten.’ 

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).

ouderen, zorg ouderen, zorg