Managers en bestuurders jeugdzorg hebben moeite om werkbare balans te vinden

Sinds de komst van de nieuwe Jeugdwet is de gewenste transformatie van de jeugdhulp onvoldoende van de grond gekomen. Managers zoeken naar een werkbare balans tussen toegenomen verantwoordingseisen, de positie van hun organisatie op de markt van de jeugdhulp en de wens om goede hulpverlening te (blijven) bieden. De daadwerkelijke transformatie van de jeugdhulp komt daardoor onvoldoende van de grond. Dat is de conclusie na een aantal gesprekken die onderzoekers van het lectoraat Jeugd van Windesheim voerde met dertien eerstelijnsmanagers en vijf bestuurders van organisaties in het jeugdhulpdomein.

Gewenste verschuiving

Sinds 1 januari 2015 hebben gemeenten een grotere bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid in het jeugddomein. Ook is er gekozen voor een transformatie in de aanpak van de problemen. Er wordt gewerkt vanuit het uitgangspunt ‘één gezin, één plan, één regisseur’ en er moet een verschuiving plaatsvinden van de duurdere specialistische hulpverlening naar de preventieve en vrij toegankelijke zorg. Dit vraagt veel van professionals en managers. Zij moeten samen de (zelf)sturing in de jeugdhulp vormgeven in de richting van een succesvolle transitie en transformatie. Tijdens de  recente praktijkverkenning, uitgevoerd door onderzoekers van het lectoraat Jeugd van Windesheim, ging het vooral over de vraag wat de genoemde veranderingen voor hen en hun organisaties betekenen.

Worsteling

De nieuwe Jeugdwet geeft ruimte aan de professionals maar vraagt ook veel van hen, blijkt uit de gesprekken. Managers van jeugdhulporganisaties moeten professionals ondersteunen in hun nieuwe rol. De praktijkverkenning laat zien dat managers hier op dit moment elk op hun eigen manier mee worstelen. Zo ervaren managers in de jeugdhulp dat zij, meer dan in het verleden, verantwoording moeten afleggen. Over hun eigen werkzaamheden maar ook over die van de professionals waarvoor zij verantwoordelijk zijn. Dit gaat voor hun gevoel ten koste van de hulpverlening aan jongeren en hun ouders. Een andere uitdaging waar managers in de jeugdhulpverlening mee worstelen, is de dynamiek in het politiek-bestuurlijk krachtenveld waarbinnen zij vandaag de dag hun werk moeten doen.

Spanningsveld

Managers en bestuurders vinden dat zij vanuit hun functie verantwoordelijk zijn voor het informeren en beïnvloeden van de keuzes die door de gemeente worden gemaakt. Zij hebben moeite met de veranderlijkheid van de politiek-bestuurlijke arena en de wijze waarop zij daar mee moeten omgaan. Zij geven aan dat dit de transformatie in de jeugdhulpverlening belemmert. Een derde uitdaging is het spanningsveld dat managers ervaren tussen het centraal willen stellen van de cliënt enerzijds en het moeten behalen van de bedrijfsdoelstellingen en de positie van de eigen organisatie op de markt van de jeugdhulpverlening, anderzijds.
Waar de ene manager zich door de toegenomen behoefte aan registratie lijkt te verliezen in het doorvertalen van ‘cijfertjes’ naar de werkvloer, kiest de ander voor een rol als meewerkend voorman en neemt een afzijdige houding aan ten aanzien van gemeenten en andere zorgaanbieders.

Onvoldoende

Een gevolg van deze worsteling is dat de beoogde transformatie onvoldoende tot stand komt. Het lectoraat Jeugd concludeert op basis van de praktijkverkenning dat er vervolgonderzoek nodig is om met managers in de jeugdhulp een werkbare balans te vinden tussen het bieden van kwalitatief goede hulpverlening, veranderende verantwoordingseisen en de positionering van de eigen organisatie ten opzichte van gemeenten en andere jeugdhulpaanbieders. 

Bron: Windesheim, lectoraat Jeugd (https://www.windesheim.nl/over-windesheim/nieuws/2017/september/managers-worstelen-met-transformatie-jeugdhulp/)

Vond je dit interessant? Misschien is een abonnement op het gratis maandelijkse e-magazine dan iets voor jou! Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)