GGZ Nederland 'verbijsterd' over conclusie NJI dat extra geld geen oplossing is voor wachtlijsten jeugdzorg

Met ’verbijstering en ongeloof’ heeft GGZ Nederland de conclusie van het NJI gelezen (http://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3660498/nieuws/nieuwe_jeugdstelsel_geeft_meer_mogelijkheden_om_zorg_aan_te_laten_sluiten_wachtlijsten_blijven_onvermijdelijk.html?page=1), waarin wordt gesteld dat uit buitenlandse ervaringen blijkt dat extra geld geen oplossing voor de wachtlijsten in de Nederlandse jeugdzorg is en nu dus ook niet in de Nederlandse situatie. Daarmee reageert de branchevereniging op het Op 2 juni gepubliceerde rapport ‘Wacht maar’, met de resultaten van het in opdracht van het ministerie van VWS uitgevoerde onderzoek naar wachttijden in de jeugdhulp.
Het NJI concludeert, aldus GGZ Nederland, dat ook in het nieuwe, decentrale jeugdstelsel kinderen en hun ouders te maken krijgen met wachttijden in de jeugdhulp. Door de nadruk op passende en integrale jeugdhulp  in combinatie met een fluctuerende hulpvraag maken een zekere wachttijd onvermijdelijk.  Het NJI stelt dat het onderzoek is gestart vanwege signalen dat kinderen moeten wachten en omdat er “zelfs hier en daar wachtlijsten ontstaan”. Het onderzoek is gedaan bij een beperkt aantal gemeenten.  De conclusies zijn als representatief gepresenteerd, het rapport is door de staatssecretaris aangeboden aan de Tweede Kamer voorafgaand aan het Algemeen Overleg Jeugd op 8 juni j.l.

GGZ Nederland: ”Succesvolle sturing vraag om het stellen van duidelijke doelen, monitoren op resultaat en begrenzing van het budget is het uit het buitenland afkomstige advies. Het NJI gaat er aan voorbij dat in de afgelopen jaren fors is bezuinigd op de jeugdhulp, in een drietal jaren is het beschikbare budget met 15% verlaagd. Doordat veel middelen zijn ingezet voor de inrichting van wijkteams, zijn de bezuinigingen die neerslaan in de gespecialiseerde zorg veel hoger. De effecten van deze krimp, die wel kan oplopen tot 30% met afbouw van behandel/opnameplekken en het opheffen van hele behandelteams tot gevolg, laat zich op veel plaatsen voelen.  Doordat aanbieders met vele gemeenten moeten afstemmen, wordt relatief meer formatie ingezet op overhead en gaan deze middelen verloren voor jeugdhulpverlening. Ook de beroepsvereniging van psychiaters, de NVvP, publiceerde onlangs over de gevolgen: minder bedden voor suïcidale adolescenten, kinderen met autisme, eet- en hechtingsstoornissen of met psychische trauma’s. Door oplopende wachtlijsten is het ‘leuren’ met kinderen in de zoektocht naar een specialistische behandelplek, welke niet zelden in instellingen ver buiten de eigen provincie wordt gevonden.”

Het beeld dat geschetst wordt dat er “zelfs hier en daar wachtlijsten ontstaan” herkend de branchevereniging niet. Eerder dat op veel plaatsen lange wachtlijsten bestaan, die de professionele normen ruimschoots overschrijden. De toegankelijkheid van de gespecialiseerde jeugd-ggz staat op veel plaatsen onder druk en dit heeft nadelige gevolgen voor kinderen en hun ouders. Veel aandoeningen verergeren zonder behandeling en ontwrichten het leven van de gezinnen.

De conclusie dat er geen betrouwbare landelijke informatie is over wachttijden en wachtlijsten is herkent GGZ Nederland wel. Het meest recente beeld dat beschikbaar is, komt van onderzoeksbureau Mediquest (mei 2017). Zij onderzochten 472 locaties van jeugdggz-aanbieders en laten zien dat bij ruim de helft van de instellingen jongeren niet binnen de normtijd van maximaal vier weken gezien worden voor een intake, 20% van de kinderen wacht hierop langer dan twee maanden. Ook de wachttijden voor de behandelfase overschrijden vaak de professionele normtijd welke door Rijk en gemeenten als vuistregel wordt onderschreven.  Mediquest constateert dat 4% van de aanbieders in het eerste kwartaal al een aanmeldstop hebben ingevoerd: “Dit betekent dat de situatie eigenlijk ernstiger is dan de wachttijden suggereren” zegt de directeur van Mediquest in de NRC.

Dat het NJI constateert dat op gemeentelijke of regionale schaal deze gegevens ook niet beschikbaar zijn of moeilijk te duiden zijn vindt GGZ Nederland onthutsend. “Nog niet alle gemeenten besteden aandacht aan monitoring.” Maar gemeenten hebben een zorgplicht en moeten zorgdragen voor voldoende en passende zorg voor jeugdigen die dit nodig hebben. Als op regionale schaal geen goed beeld bestaat bij wachttijden, wachtlijsten en de analyse van de keten, kan niet worden (bij)gestuurd en is de wettelijke verantwoordelijkheid cq zorgplicht van gemeenten niet na te komen.  Kinderen en hun ouders worden de dupe.

”De veronderstelling van de Jeugwet was dat het op lokaal niveau gemakkelijker is om snel de juiste hulp in te zetten. Deze doelstelling is nog niet behaald en dat baart zorgen”, stelt GGZ Nederland.

Bron en voor de gehele reactie: GGZ Nederland (http://www.ggznederland.nl/actueel/ggz-nederland-herkent-zich-niet-in-fluweelzachte-conclusie-nji-over-onvermijdbaarheid-wachttijden-jeugdhulp--de-schurende-werkelijkheid-van-de-jeugd-ggz-vraagt-om-actie)

Vond je dit interessant? Misschien is een abonnement op het gratis emagazine dan iets voor jou! Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)