Farmacogenetica maakt 'medicatie op maat' mogelijk

In de wetenschap draait het vaak om al dan niet significante verschillen tussen gemiddelden van groepen. Echter, een behandeling van een ziekte vindt plaats op patiëntenniveau. In de geneeskunde probeert men daarom waar mogelijk therapie op maat aan te bieden. Ook bij het gebruik van geneesmiddelen is hier aandacht voor. Lisette Berm onderzocht twee aspecten van geïndividualiseerde farmacotherapie voor depressies. Zij hoopt daarop vandaag promoveren aan de Universiteit van Groningen.

Allereerst onderzocht zij het patiëntvriendelijker maken van huidige technieken voor het meten van geneesmiddelconcentraties in bloed, de ‘blood spot methode’. Methoden voor het meten van deze concentraties in enkel een gedroogde druppel bloed werden opgezet en de kwaliteit van deze nieuwe methoden werden afgezet tegen die van bestaande methoden.

Naast het meten van concentraties in bloed, zou het erfelijke materiaal van patiënten al een indicatie kunnen geven van de te verwachte geneesmiddelconcentraties. Daarom bestudeerde Berm bij ouderen de relatie tussen dit erfelijke materiaal en antidepressivumconcentraties. Vervolgens deed zij, aan de hand van een model, een voorspelling van de kosten en baten die een dergelijke bepaling zouden opleveren ten opzichte van de bestaande zorg.

Eén van de conclusies van Berm is dat ernstig psychiatrische patiënten die behandeld worden met medicatie die wordt afgebroken door het leverenzym cytochroom P450 1A2, beter niet zonder begeleiding kunnen proberen over te stappen op het gebruik van een e-sigaret.

Met haar proefschrift biedt Berm inzicht in de toegevoegde waarden van testen op erfelijk materiaal van patiënten die relevant kunnen zijn voor het geneesmiddelgebruik. Daarbij implementeerde zij patiëntvriendelijke methoden voor het meten van geneesmiddelconcentraties in een onderzoekssituatie. In de toekomst kunnen deze methoden mogelijk gebruikt worden om meer onderzoek naar dit onderwerp te faciliteren.

Lisette Berm promoveert aan de RUG op onderzoek dat zij uitvoerde bij onderzoeksinstituut GRIP van de RUG. Het werd gefinancierd door ZonMW. Haar nieuwe werkgever is Inventiv Health Clinical.

Bron: Rijksuniversiteit Groningen (http://www.rug.nl/news-and-events/events/phd-ceremonies/?hfId=116644)